یادمان

احیای قلب تاریخی اصفهان یا پیگیری اهداف تجاری؟

یک باستان‌شناس گفت: استفاده از عبارت «احیای بافت تاریخی» برای میدان عتیق اصفهان درست نیست، چون این منطقه «نوسازی» شده است.

nike-dunk-low-coast-uncl | Nike

علیرضا جعفری‌زند در گفت‌وگو با خبرنگار میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) در اصفهان، با بیان این‌که ساخت سازه‌ای با شرایط میدان امام علی (ع) قطعا بر بافت تاریخی تأثیر منفی دارد، اظهار کرد: سوال اینجا است که چرا چنین اتفاقی می‌افتد؟ زیرا افزایش قیمت زمین در یک بافت تاریخی موجب می‌شود خانه‌های تاریخی یکی پس از دیگری تخریب شوند.

وی با بیان این‌که یک زمان، میدانی به نام عتیق متعلق به دوره‌ی سلجوقی وجود داشت که تخریب آن، بزرگ‌ترین آسیب را به قلب تاریخی اصفهان زد، ادامه داد: با بررسی منطقه می‌بینیم که ساکنان منطقه‌ی میدان عتیق به این فکر افتاده‌اند که چگونه از ملک خود سود ببرند و چه ساخت و ساز جدیدی انجام دهند.

این باستان‌شناس با بیان این‌که ما نمی‌توانیم با تخریب یک میراث تاریخی، یک اثر تاریخی دیگر خلق کنیم، گفت: قرار بود پیش از احداث زیرگذرها در محدوده‌ی میدان عتیق، یک کاوش فراگیر در این منطقه انجام شود، زیرا میدان عتیق یکی از نقاط کلیدی و بسیار مهم اصفهان کهن بوده و هست، اما احداث زیرگذرها، آن را از بین برد.

جعفری‌زند با اعتقاد به این‌که قلب تاریخی این منطقه با احداث زیرگذرها از بین رفت، افزود: هنگام ساخت زیرگذرهای میدان امام علی (ع)، تعداد زیادی سفالینه‌ی سالم که اهمیت و قدمت تاریخی این منطقه را نشان می‌دادند،‌ پیدا شدند، حالا می‌توانید تصور کنید که چند شیء تاریخی زیر چرخ لودرها خرد شدند.

وی با اشاره به این‌که طرح انجام کاوش از طرف پژوهشکده‌ی میراث فرهنگی با همکاری شهرداری اصفهان برای این منطقه در نظر گرفته شد، گفت: متأسفانه این طرح اجرا نشد و با احداث زیرگذرها و خیابان‌کشی‌ها، شیرازه‌ی بافت تاریخی منطقه از هم پاشید و با تخریبی که هم‌چنان ادامه دارد، دیگر قلب تاریخی اصفهان از بین رفته است.

این باستان‌شناس با بیان این‌که استفاده از عنوان «احیا» برای میدان عتیق صحیح نیست،‌ اظهار کرد: درباره‌ی میدان عتیق «احیا» انجام نشد، بلکه «نوسازی» در آنجا اتفاق افتاد، زیرا احیای یک بافت تاریخی زمانی معنا پیدا می‌کند که ارزش تاریخی آن حفظ شود، در حالی که یک میدان جدید به جای میدان عتیق ساخته شد که بیشتر به سمت اهداف تجاری و مالی هدایت می‌شود. حالا باید پرسید آیا این اقدام با تفکر تاریخی انجام شد یا فقط یک تفکر تجاری باعث ساخته شدن چنین مجموعه‌ای شد؟

او افزود: معمولا آفت ساخت چنین مجموعه‌هایی در قلب بافت تاریخی یک شهر کهن این است که ساکنان بافت‌های اطراف آن به فکر تخریب می‌افتند و هر روز که از آن منطقه عبور کنید، شاهد یک تخریب تازه خواهید بود. اکنون خانه‌هایی که هر روز در این منطقه خراب می‌شوند، قدمتی از دوران سلجوقی تا قاجار دارند و لازم است یک مستندنگاری قوی در منطقه انجام شود، زیرا روند تخریب خانه‌ها نگران‌کننده است.

• < قبلی
• بعدی >