یادمان

مسجد جامع شوشتر قربانی چند مدیریتی

مسجد جامع شوشتر که از مساجد صدر اسلام و ساخت آن 191 سال به طول انجامید، اکنون قربانی چند مدیریتی از سوی نهادها و اداراتی همچون اداره اوقاف و امورخیریه، ستاد نماز جمعه شهرستان، ستاد اقامه نماز و هیت امناء مسجد است.

adidas calabasas cream factory san jose menu - GZ3194 - adidas Ultra Boost 2021 White Multicolor | Latest Releases , IetpShops - Women's Nike Air Jordan 1 trainers - ken griffey nike swingman shoes sale 2017

خبرگزاری میراث فرهنگی ـ گروه میراث فرهنگی ـ مسجد جامع شوشوتر که در 29 آذر 1316  به شماره 286 ثبت ملی شد قربانی چند دستگی سازمانها و نهادهایی است که معتقدند متولی این مسجد تاریخی هستند اما همین چند دستگی باعث شده تا همگان انتظار داشته باشند، سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خوزستان باید پاسخگوی مشکلات عدیده در این مسجد مهم باشد. 
 
شوشتر جزء اولین شهرهایی است که با ورود اسلام این دین مبین را پذیرفته است. شوشتر در دوره‌های اسلامی به واسطه شخصیت های مذهبی و عرفانی نظیر سهل ابن عبدالله تستری که از عرفای قرون اولیه اسلامی در ایران بوده ونیز مرکزیت علمی و اجتهادی آن، نام دارالمومنین را به خود پذیرفته است.
 
وجود اماکن مذهبی فراوان از قرون مختلف و نیز مساجد مهم وزیبا و مطرح در بین مساجد قدیمی ایران دلیل این مدعاست. این شهر مذهبی هنوز به خوبی رنگ و بوی تاریخی و مذهبی خود را حفظ کرده است. در میان مساجد زیبای این شهر، مسجد جامع سرآمد همه مساجد است که جزء قدیمی ترین و زیبا ترین مساجد جامع ایران محسوب می‌شود.
 
مسجد جامع شوشتر از مساجد قدیمی و مهم ایران است که در دوره عباسی ساخته شده و بنای این مسجد در زمان خلیفه سیزدهم محمد ابن جعفر متوکل در سال 250 ه ق آغاز گردید در دوره خلیفه بیست و پنجم روند ساخت مسجد ادامه یافت اما اقدامات ساخت مسجد به پایان نرسید.
 
در زمان خلیفه بیست و هفتم همچنان ساخت مسجد ادامه یافت تا در نهایت در زمان خلیفه بیست و نهم در سال 445 ه ق ساخت مسجد به پایان رسیدو نام او بر بالای محراب داخلی مسجد بوسیله گچبری نوشته شده است. به این ترتیب ساخت مسجد از سال 254 شروع و در سال 445 به پایان رسید و 191 سال ساخت مسجد به طول انجامید.
 
سرپرست میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری شهرستان شوشتر درباره اهمیت این مسجد گفت: «با توجه به معماری این مسجد و اعتقاد بسیاری از کارشناسان، این مسجد از جمله مساجد شبستانی و ستون دار به سبک خراسانی است که بعد از مسجد جامع فهرج و تاری خانه دامغان و نیز مسجد جامع نائین جزء قدیمی ترین مساجد ایران و به سبک خراسانی است.»
 
علی محمدچهارمحالی افزود: «مسجد جامع شوشتر یکی از زیباترین مساجد از نظر تزئینات وابسطه به معماری در ایران است. تزئینات بکار رفته در مسجد عبارتند از تزئینات گچ بریکه شامل گچ بری سوره یاسین در دیوار جنوبی مسجد و چند کتیبه دیگر در هر دو محراب زمستانی و تابستانی است.»
 
وی اظهار داشت: «از دیگر ویژگی های این مسجد تزئینات سنگ و آجر است که در اکثر نقاط مسجد به ویژه ستونها و کتیبه‌ها قابل مشاهده است. یکی بهترین و زیباترین تزئینات بکار رفته در مسجد تزئینات آجر یا خوون چینی‌های آجری است که در محراب بیرونی مسجد یا محراب تابستانی بکار رفته است در این تزئینات بخشی از سوره توحید به صورت خط معقلی و 12 مرتبه نام مبارک علی ابن ابی طالب در بالای آن کارشده است.»
 
سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان که شدت تخریب را در بخش‌هایی از این مسجد غیرقابل جبران دانست و با تاکید بر اینکه تخریب های موجود در مسجد به دلیل مدیریت چندگانه در آن است گفت: «این مسجد علی‌رغم چندین دوره اقدامات حفاظتی و مرمتی که در آن انجام گرفته است هنوز در بخش‌هایی از آن شاهد آسیب‌هایی هستیم که می طلبد نسبت به آنها اقدام موثری صورت گیرد.»
 
مجتبی گهستونی آسیب های وارده به این مسجد را به دو بخش آسیب‌های سازه‌ای و منظری دسته بندی کرد و اظهار داشت: «در بخش آسیب های سازه ایبه دلیل عمر طولانی مسجد و قدمت و کهنگی بخش‌های مختلف آن به طور طبیعی اتفاق خواهند افتاد لذا در بخش های زیادی از مسجد طی این چندین دوره مرمت بخش های زیادی از آنها مورد مرمت قرار گرفته اند.»
 
وی تاکید کرد: «مهمترین آسیبهای حال حاظر مسجد شامل رطوبت و تجمع آب باران پای دیوار جنوبی و شرقی مسجد بر اثر مرمت های نادرست و باز بودن برخی باز شوها و پنجره‌ها و در نهایت ورود پرندگانی نظیر کبوتر و گنجشک به داخل شبستان مسجد و ایجاد کثیفی و بوجود آمدن آسیب های بیولوژیکی ناشی از فضله آنها است.»
 
این فعال میراث فرهنگی در بخش دیگری از این گفت وگو اظهار داشت: «قرار گیری سازه فلزی داخل حیاط مسجد (خرپا) روی دیواره و تاق‌های شمالی مسجداز جمله آسیب‌های وارده به این مسجد است که تبدیل به عاملی برای ایجاد آسیب‌های جدی به کالبد تاریخی کهن‌ترین مسجد تاریخی خوزستان گردید.»
 
دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان یکی از این آسیب‌های وارده به مسجد جامع را تجمع آب باران زیاد ناشی از قرار گیری شیب سازه فلزی و هدایت آب باران به داخل بام و نبود ناودانی مناسب جهت دفع آب باران دانست و سپس به آسیب‌های منظری بنا اشاره کرد و گفت: «این نوع از آسیب ها به وفور در مسجد نمایان می باشد. حضور خرپای فلزی تمامی منظر و به ویژه ضلع شمالی مسجد را در بر گرفته است. در مقابل محراب تاریخی و ارزشمند مسجد بسیاری تابلو و اتصالات لوله ای قرار دارد. کابل های برق این مسجد از هر زاویه ای عبور کرده اند به طوری که شناسائی کابل محل مورد نظر بعضاً امکان پذیر نمی باشد. ورودی مقابر سادات جزایری در ضلع شمالی مسجد نیازمند یک سامان دهی اساسی از نظر کف سازی و نیز پاک سازی عوامل اضافی را در این نقطه نیازمند است.»
    
مجتبی گهستونی در ادامه به اهمیت کتیبه های تاریخی مسجد که به دلیل شرایط فعلی مسجد در دیدرس گردشگران و حتی نمازگزاران قرار ندارد اشاره کرد گفت: در داخل شبستان و بخش ورودی مسجد کتیبه های نفیس و با ارزشی مربوط به دوره های مختلف اسلامی وجود دارد که اهمیت مسجد را صد چندان کرده است. تعداد این کتیبه ها که به خطوط مختلف نظیر، کوفی، ثلث، نسخ و نستعلیق نگاشته شده است بالغ بر 30 کتیبه است که اکثر این کتیبه ها فرامین حکومتی هستند از زیباترین این کتیبه ها که به خط کوفی نگاشته شده اند.»

• < قبلی
• بعدی >