زیست بوم
مرگ مشکوک ۲ هزار پرنده در دریاچه ارومیه
- زيست بوم
- نمایش از پنج شنبه, 07 آبان 1394 19:39
طی هفته اخیر به علت نامعلوم نزدیک هزار و ۵۰۰ پرنده از گونه‌های مختلف در اطراف دریاچه ارومیه تلف شده‌اند.
فصل پاییز مصادف است با ورود پرندگان مهاجر سرزمین های شمالی به ایران. این مهاجرت که صحنه‌های زیبایی را می‌آفریند در سال‌های اخیر بدون دغدغه نبوده است. از طرفی شکار بی‌رویه پرندگان مهاجر و از طرف دیگر، انتقال برخی بیماری‌های خطرناک از طریق پرندگانی که به ایران مهاجرت می‌کنند، نگرانی‌هایی را ایجاد کرده است.
به گزارش آرمان، در نخستین روزهای ماه دوم پاییز خبر می‌رسد که دو هزار قطعه پرنده مهاجر به صورتی مشکوک در دریاچه ارومیه تلف شده‌اند. هرچند مسئولان عنوان می‌کنند احتمال شیوع بیماری آنفلوآنزای مرغی وجود ندارد، اما همچنان یکی از متهمان اصلی مرگ پرندگان دریاچه ارومیه بیماری خطرناک آنفلوآنزای مرغی است.
ترس از آنفلوآنزای مرغی در ایران همیشه وجود داشته است، اما در سال‌های گذشته که کشورهای بسیاری، فراگیری این بیماری را داشته‌اند، ایران یا مصون مانده یا معدود مواردی در این باره را گزارش کرده است. آخرین باری که شایعه ورود این بیماری به کشور مطرح شد خرداد ماه امسال بود که خبرها از مازندران نشان می‌داد آنفلوآنزای مرغی به ایران رسیده است؛ سازمان خواروبار و کشاورزی ملل، به جامعه جهانی هشدار داده که ویروس آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان سلامتی انسان و حیوان را به‌شدت تهدید می‌کند. بر اساس گزارش فائو این بیماری در ابتدای ابتلا علائم خاصی ندارد و به این دلیل مقابله با آن بسیار سخت است.
آنفلوآنزایی که با باد به ایران آمد
در پی تلفات غیرعادی طیور بومی‌در یکی از روستاهای استان مازندران، سازمان دامپزشکی ضمن ایجاد قرنطینه برای جلوگیری از گسترش بیماری آنفلوآنزای طیور به دیگر مناطق کشور اعلام کرد: مردم از خرید طیور زنده که مهم‌ترین منبع شیوع این بیماری است، جدا خودداری کنند. همچنین محمد یوسفی، دبیر انجمن مرغداران کشور شیوع آنفلوآنزای مرغی در شمال کشور را تایید کرد و گفت: این بیماری از سمت پاکستان و از طریق وزش باد‌های شدید به مناطقی از گلستان و مازندران آمده اما کنترل شده است. به گفته او این بیماری حد فاصل گلستان و مازندران اتفاق افتاده است، بیماری که در یکی از روستاهای مازندران تلفات داده آنفلوآنزا نبوده و مربوط به نیوکاسل و برونشیت است. بنا بر تشخیص دامپزشکان بیماری حاصل شده در حد فاصل گلستان و مازندران تنها آنفلوآنزای مرغی نبوده بلکه کمپلکسی از آنفلوآنزا، نیوکاسل و برونشیت است. از آن تاریخ تاکنون در حالی که هیچ یک از منابع دولتی ایران تا همین امروز شیوع این بیماری در ایران را تایید نکرده‌اند سازمان جهانی بهداشت حیوانات سه ماه پیش با انتشار بیانیه ای اعلام کرد وزارت جهاد کشاورزی ایران از شیوع آنفلوآنزای مرغی در یکی از روستاهای مازندران خبر داده است. اما وزارت بهداشت گفته که مورد انسانی آنفلوآنزای پرندگان در کشور گزارش نشده است. محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت تاکید کرده که تاکنون هیچ مورد انسانی از این بیماری در کشور گزارش نشده است. او در این باره به ایسنا گفت: به هیچ‌وجه مورد انسانی از آنفلوآنزای پرندگان در کشور نداریم. شیوع آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان پیش از این در سال ۸۹ و سال ۹۰ در کشور ما اتفاق افتاد که سازمان دامپزشکی با اقدامات گسترده و معدوم‌سازی پرندگان آلوده موفق به کنترل بیماری شد.
مهاجرت پرندگان مهاجر و خطر انتقال بیماری
حالا بعد از گذشت بیشتر از سه ماه از آن تاریخ باز هم با آغاز فصل سرما و مهاجرت پرندگان و گونه های مهاجر به کشور با مرگ تعداد زیادی ازاین پرندگان مهاجر در دریاچه ارومیه به دلایلی نامشخص این شایعه باردیگر قوت گرفت. سال گذشته سازمان دامپزشکی کل کشور طی نامه‌ای از سازمان حفاظت محیط زیست درخواست کرد به دلیل مشاهده آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در برخی کشورها به‌ویژه کشور روسیه و احتمال شیوع این بیماری در ایران همزمان با شروع فصل سرما و آغاز مهاجرت پرندگان به کشور از هرگونه شکار و صید پرندگان وحشی مهاجر را ممنوع اعلام کند. در پاسخ به نامه دکتر خلج ریاست سازمان دامپزشکی کشور، معصومه ابتکار رئیس سازمان حفاظت محیط زیست نیز طی نامه‌ای در تاریخ 11 /9/ 93 به ادارات کل حفاظت محیط زیست کشور ممنوعیت صید و شکار پرندگان مهاجر آبزی را اعلام نمود.
مرگ مشکوک پرندگان در دریاچه ارومیه
روز گذشته رئیس اداره نظارت بر حیات وحش حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: طی هفته اخیر به علت نامعلوم نزدیک هزار و ۵۰۰ پرنده از گونه‌های مختلف در اطراف دریاچه ارومیه تلف شده‌اند. امید یوسفی با بیان اینکه این روند مرگ مشکوک پرندگان هنوز ادامه دارد، اظهارداشت: هنوز علت قطعی این حادثه مشخص نیست و در دست پیگیری است. اوبا بیان اینکه برای بررسی دقیق این حادثه نمونه های مورد نظر به آزمایشگاه‌های معتمد دامپزشکی، جهاد دانشگاهی و دانشگاه علوم پزشکی و حفاظت محیط زیست استان ارسال شده است، عنوان کرد: در بررسی اولیه احتمال شیوع بیماری آنفلوآنزای مرغی وجود ندارد. به گزارش مهر، یوسفی با اشاره به احتمال مسمومیت این پرندگان ناشی از سرازیر شدن و غلظت بالای پساب تصفیه خانه ارومیه و شهرک‌های صنعتی اطراف آبگیر محل فرود این پرندگان، گفت: بدون نتایج آزمایشگاهی جواب قطعی در این خصوص نمی‌توان داد. یوسفی از ایجاد کلینیک صحرایی در اطراف محل حادثه خبر داد. همچنین سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: روند مرگ پرندگان در آبگیری در نزدیک دریاچه ارومیه که از 15 روز گذشته آغاز شده، به حدود دو هزار قطعه پرنده از گونه‌های مختلف کوچک‌جثه رسیده؛ اما مرگ آنها براثر آنفلوآنزای حاد پرندگان نبوده است. به گزارش ایرنا، پرویز آراسته افزود: بررسی های انجام شده بیانگر این نکته است که مرگ و میر پرندگان بر اثر آنفلوآنزای حاد پرندگان نبوده است. او اظهارداشت: این پرندگان از گونه‌های مختلف بوده ولی اغلب از آنقوت، خودتکا و خروس کوهی بودند که هنوز علت دقیق مرگ آنها مشخص نشده است.
تشنگی و گرسنگی علت مرگ پرندگان
مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست درباره علت مرگ دو هزار پرنده مهاجر دریاچه ارومیه به «آرمان» می‌گوید: هر گردی گردو نیست. اسماعیل کهرم می‌افزاید: هر پرنده ای که بمیرد به علت ابتلا به بیماری آنفلوآنزای مرغی نیست و دلایل زیادی می‌تواند در این مساله دخیل باشد. این کارشناس محیط زیست درباره علائم مرگ پرندگان با ویروس آنفلوآنزا می‌افزاید: در حالتی که پرنده زنده باشد تشخیص این بیماری تنها با آزمایش بزاق او ممکن است و وقتی پرنده می‌میرد تنها در لحظه جان دادن می‌توان فهمید علت مرگ بیماری آنفلوآنزا مرغی بوده است. بنابراین تشخیص این بیماری در پرنده مرده فقط با آزمایش بزاق او ممکن است و با نگاه سطحی نمی‌توان تشخیص داد علت مرگ چه بوده است. کهرم ادامه می‌دهد: فضله زردرنگ، افتادن سر حیوان به عقب در لحظه جان دادن و سفت و منقبض شدن عضلات گردن از علائم مرگ با این ویروس است تشخیص آن تنها در لحظه جان دادن پرنده ممکن است. مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست درباره دلایل احتمالی مرگ این تعداد پرنده عنوان می‌کند: به نظر من این پرنده‌های مهاجر که از سیبری هر ساله به ایران می‌آیند امسال نیز بعد از طی کیلومترها مسافت زمانی که وارد دریاچه شده‌اند به دلیل خشکسالی و کمبود آب و غذا تلف شده‌اند. کهرم با اشاره به اینکه شکار گونه های مهاجر هنوز هم ممنوع است می‌گوید: بااین وجود شکار غیرمجاز به‌شدت در کشور ادامه داشته و صورت می‌پذیرد.
