یادمان

نامۀ سرگشاده در اعتراض به خبر راه‌اندازی بورس آثار تاریخی: راه‌اندازی بورس آثار تاریخی، فاجعه‌ای برای میراث فرهنگی ایران است

پانزده تن از فعالان فرهنگی و باستان‌شناسان کشور با ارسال نامه‌ای سرگشاده به نام ریاست سازمان میراث فرهنگی نسبت به احتمال راه‌اندازی بورس آثار تاریخی اعتراض کردند.

متن کامل نامه در پی می‌آید:
 

راه‌اندازی بورس آثار تاریخی، فاجعه‌ای برای میراث فرهنگی ایران است

ریاست محترم سازمان میراث فرهنگی
جناب آقای دکتر سلطانی‌فر

چندی پیش جناب آقای سعید شیرکوند، معاونت محترم سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در نشست «نقش جامعه مدنی در مقابله با قاچاق اموال فرهنگی» از راه‌اندازی بورس آثار تاریخی خبر دادند که در عین ناباوری تکرار همان دیدگاه‌های نادرست، سودجویانه و عتیقه‌محورانه و نه فرهنگی و علمیِ روسای پیشین سازمان میراث فرهنگی، همچون آقای حمید بقایی، بود که درصدد بودند چنین بورسی را در کیش راه‌اندازی کنند. بی‌گمان در صورتی که چنین اتفاقی بیفتد، به دلایل زیر، فاجعه‌ای برای میراث فرهنگی و اموال تاریخی ایران رخ خواهد داد.
راه‌اندازی بورس آثار تاریخی نه تنها کمکی به خارج‌شدن آثار تاریخی از پستوها نخواهد کرد بلکه باعث خواهد شد تا حفاران غیرمجاز بیش از پیش به جان محوطه‌های باستانی و تاریخی بیفتند. از سویی، قاچاقچی آثار تاریخی مگر ممکن است آثاری را که می‌تواند با خارج ‌کردن از ایران در برابرش هزاران و بلکه میلیون‌ها دلار و پوند و یورو بگیرد به بورس آثار تاریخی بیاورد تا در برابر عرضۀ آن ریال و تومان دریافت کند؟ به نظر می‌رسد راه درست برای حل مشکل نابود کردن آثار ارزشمند تاریخی و یا خارج کردن‌شان از کشور، همانا آموزش شیوۀ درست مواجهه‌ی مردم با آثار تاریخی و فرهنگی و افزایش سطح آگاهی آنان نسبت به میراث فرهنگی باشد و یادآوری این که اشیای تاریخی، میراث و هویت یک ملت است که نباید به آن چوب حراج زد. می‌شود با تشویقِ بیشتر مردم به سپردن اشیایی که در پستوها دارند به سازمان میراث و رفتن به‌سوی ایجاد موزه‌های محلی و مردمی و اهدای جوایز و مشوق‌های کاربردی شرایطی را ایجاد کرد تا همگان به ایران و میراث‌شان ببالند و خود نیز به‌راستی شایستگی جایگزینی آن نیاکان را بیابند. هم‌چنان‌که هر از گاهی در خبرها می‌خوانیم که افراد میراث‌دوست و فرهنگ‌یار تُنگی یا جامی یا شی تاریخی را به میراث هدیه داده‌اند.
با آموزش می‌توان دید عتیقه‌محوری مردم و همچنین برخی از مسئولان نسبت به آثار تاریخی را عوض کرد و به آنان آموخت که آثار فرهنگی و تاریخی، اشیای عتیقه و لوکس نیستند بلکه دستاوردهای بشری‌اند که با پژوهش و تحقیق بر روی آنها می‌توانیم با شناسنامه‌ی هویتی خویش بیشتر آشنا شویم. حتی هویت‌مند و شناسنامه‌دار کردن اشیایی که از دیرباز در اختیار مردم است می‌تواند در تغییر این نگاه و نگاه‌داری بهترشان مؤثر باشد. هم‌چنین، افزون بر فعالیت‌های مدنی و آموزش به مردم، باید با یارگیری مأموران حفاظت میراث فرهنگی از میان معتمدان محلی و انجمن‌های دوستدار میراث فرهنگی جلوی قاچاق و تخریب آثار و اشیای تاریخی را گرفت.
باز تأکید می‌کنیم و از شما خواهشمندیم از راه‌اندازی چنین بورسی خودداری کنید چرا که جز نابودی میراث فرهنگی و چراغ سبز دادن به غارتگران میراث فرهنگی برای تاراج میراث ایران، چیزی عاید نخواهد شد.

با احترام
دیده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران
به نمایندگی شماری از باستان‌شناسان و فعالان فرهنگی

شاهین آریامنش (باستان‌شناس)، سیاوش آریا (فعال فرهنگی و دبیر انجمن مهرگان ـ فارس)، هاشم ابراهیمی (فعال فرهنگی ـ فارس)، علیرضا افشاری (فعال فرهنگی و دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی افراز ـ تهران)، محمد اکبری (فعال فرهنگی و دبیر انجمن پارس‌فرهنگ ـ لرستان)، مصطفی ده‌پهلوان (عضو هیأت علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه تهران و مدیر باغ‌موزه‌ی نگارستان و موزه‌ی مقدم دانشگاه تهران)، فائزه رضایی (کارشناس ارشد باستان‌شناسی)، حسین رمضان‌پور (دانشجوی دکتری باستان‌شناسی دانشگاه علوم تحقیقات)، حسین زندی (فعال فرهنگی ـ همدان)، شاهین سپنتا (فعال فرهنگی و دبیر انجمن دوستداران اصفهان)، سیداباذر شبیری (دانشجوی دکتری باستان‌شناسی ـ دانشگاه آتن)، میثم موحدفرد (فعال فرهنگی و دبیر انجمن پاسداشت مفاخر ایران)، یاسر موحدفرد (فعال فرهنگی و دبیر بنیاد فردوسی)، رضا نیکپور (فعال فرهنگی و دبیر انجمن ایلام‌شناسی ایران) و علی ه‍ژبری (کارشناس اداره‌کل موزه‌های معاونت میراث فرهنگی).

• < قبلی
• بعدی >