یادمان

سنگ نگاره‌های الیمایی در ایذه مورد تعرض قرار گرفتند

سنگ‌نگاره‌های الیمایی در ایذه باز هم مورد تهدید عوامل مختلف قرار گرفته‌اند. درحال‌حاضر نقش‌برجسته شیوند و سنگ‌نوشته باجول که اتفاقا در محوطه بیرونی اداره میراث‌فرهنگی ایذه نگه‌داری می‌شود دچار شکستگی‌ و فرسایش جدی شده‌اند.

adidas heliopolis hotel in dubai , adidas concord ankle fur sneakers boys running Release Date Info , MysneakersShops | Men's Sneakers

خبرگزاری میراث‌فرهنگی ـ گروه میراث‌فرهنگی ـ سنگ‌نگاره‌های الیمایی باز هم مورد تعرض قرار گرفته‌اند. سنگ نوشته باجول و نقش برجسته شیوند یکی از این تخریب‌ها به‌شمار می‌روند.
 
به‌گزارش CHN، شهرستان باستانی ایذه از دوره پارینه‌سنگی تا عصر حاضر آثار فراوانی را در خود جای داده است. نقش‌برجسته‌‌ها، سنگ‌نوشته‌ها، گوردخمه‌ها و بردگوری‌های همچون کول فرح، خنگ شهسوار،اژدر، یارعلی‌وند و کمالوند، اشکفت سلمان، نقش برجسته شیوند، نقش‌برجسته دخمه دره دز، نقش‌برجسته دخمه بردگوری جنگه نیز نمونه‌‌ای از این موارد به‌شمار می‌رود که این سابقه تاریخی را اثبات می‌کند.
 
«مجتبی گهستونی» سخنگو انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان در اینباره به CHN می‌گوید: «باتوجه به‌واسطه حکمرانی الیماییان که از اقوام بومی خوزستان در دوران اشکانی بودند محوطه ها و آثار متعددی در ایذه به جای مانده که می توان به قلمرو وسیع آن‌ها در خوزستان پی برد.»
 
اما گهستونی اعتقاد دارد، عدم شناسایی و کاوش‌های باستانی متعدد سبب شده حوزه نفوذ الیماییان در خوزستان چندان مشخص نباشد. در نتیجه بخشی از سنگ نگاره‌های این ساکنان دیرینه خوزستان که شواهد حاکی از آن است که در مناطق کوهستانی تمرکز داشته‌اند در شرایط نگران کننده ای به‌سر می‌برند. 
 
بر اساس بازدیدهای به عمل آمده از نقش برجسته شیوند که در سال 1366 توسط جعفر مهرکیان کشف شد بخشی از آن با تخریب جدی مواجه شده است که که حفاظت از آن یک ضرورت به‌شمار می‌رود.
 
 

این فعال میراث‌فرهنگی ادامه می‌دهد: «در این نقش برجسته صخره‌ای به ابعاد 130 در 170 سانتی متر، تصویر 7 انسان، دو گاو کوهان دار و یک بخوردان قابل مشاهده است. نقش برجسته ای که اجرای مراسم آیینی را نشان می‌دهد.»
 
این درحالی‌است که روستای گردشگری شیوند در سالهای اخیر مورد توجه گردشگران و کوهنوردان فروانی قرار گرفته است. اما گهستونی می‌گوید: «دسترسی نسبتا آسان به نقش برجسته الیمایی شیوند از سوی کوهنوردان و طبیعت گردان باعث شده تا برخی از افراد که اطلاع کافی از اهمیت تاریخی این شاهکار دستکند ندارند به نقش برجسته شیوند آسیب‌های جدی وارد کنند.»
 
 

با این وجود نقش‌برجسته و سنگ‌نوشته دیگری که در جایی دور افتاده قرار ندارد و بیخ گوش مسئولین میراث فرهنگی و پایگاه باستان شناسی ایذه و نیروهای یگان حفاظت قرار دارد، نقش برجسته و سنگ نوشته باجول است که در شرایط ناگواری در حیاط اداره میراث فرهنگی ایذه نگهداری می شود. 
 
گهستونی می‌گوید: «در این نقش‌برجسته و سنگ‌نوشته تصویر چهار انسان از روبرو در حالت لمیده و جامی در دست دیده می شود. دو نفر اول تصویر، دو مردهستند که در دست چپ جامی را گرفته و دست راست خود را به نشانه اتحاد و دوستی بر شانه‌های یکدیگر قرار داده‌اند. دو نفر دوم یک مرد و یک زن هستند که مانند نفرات قبلی به دست چپ جام و دست راست را بر شانه‌های یکدیگر گذاشته‌اند. اما با توجه به آسیب دیدگی عمقی نقش، محل شکستگی سنگ و همچنین حالت قرار گیری دست‌های این چهار انسان بر پشت همدیگر، نشان از آن دارد که نفر پنجمی هم در تصویر وجود داشته که در اثر شکستگی و فرسایش سنگ از بین رفته است.»
 

همچنین این نقش برجسته دارای دو نوشته به خط آرامی الیمایی و یک علامت است. این علامت که خاصه شاهان الیمایی است،متشکل ازیک ماه و ستاره ای درمیان آن و نقش شی  شبیه به لنگر کشتی است.این نقش مابین سر نفر اول و دوم حک شده است.
 
به منظور شناسی کامل حوزه نفوذ الیماییان در خوزستان و شناسایی بناها و محوطه های آنان، راه اندازی پایگاه الیمایی شناسی در خوزستان باید به عنوان یک اولویت مهم و ضروری مورد توجه قرار گیرد.
 
گهستونی تاکید می‌کند، اگر چه میزان تخریب‌ها و تعرض‌ها به محوطه‌ها و آثار تاریخی ایذه به این دو مورد ختم نمی شود و بارها اخبار نگران کننده‌ای از سوی جوامع محلی به دوستداران میراث فرهنگی و رسانه ها ارسال می شود اما از رئیس اداره میراث فرهنگی ایذه و همچنین مدیر پایگاه آیاپیر که هر دو یک زوج باستان شناس هستند و سال هاست که در ایذه زندگی می‌کنند انتظار می رود که با حساسیت بیشتری به وظایف خود توجه کنند.

• < قبلی
• بعدی >