ایران‌بوم

مجموعهٔ حاضر نخستین بار در سال 1378 منتشر شد و در همان زمان راه را برای تأسیس گروه مطالعاتی آسیای مرکزی هموار کرد و بلافاصله پس از انتشار مورد توجه عموم دوستداران فرهنگ ایرانی و به‌ویژه دوستان تاجیک قرار گرفت و بخش‌های عمده‌ای از آن در همان سال‌ها به سیریلیک برگشت و در مطبوعات تاجیکستان منتشر شد.

مطالب کتاب به سال 1374 بازمی‌گردد که دو کشور تاجیکستان و ازبکستان، پس از فروپاشی شوروی، به‌تازگی استقلال خود را به دست آورده بودند و سرزمین تاجیکان هنوز در بقایای جنگی خانگی می‌سوخت. دکتر محمدجعفر یاحقی، عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی، به‌همراه آقایان مهدی سیّدی، رجبعی لبّاف خانیک، و سیّد جواد ارشادی‌نیا، سفری را در تاریخ بیست‌دوم بهمن‌ماه 1374 از تهران آغاز کردند که در پانزدهم اسفندماه همان سال پایان یافت. در این مجموعه کوشیده شده تا اطلاعات فراوان تاریخی، جغرافیایی، مردم‌نگاری، ادب‌شناسی و فرهنگی حاصل از این سفر، در عین استناد و مراعات وجههٔ تحقیقی، به صورتی خواندنی، غیرتخصصی و نرم در اختیار خواننده قرار بگیرد تا عموم خوانندگان غیرمتخصص نیز از آن بهره‌مند شوند.

کتاب حاضر حاوی یک مقدمه تحت عنوان «ریگ آموی و درشتی‌های او» و هفت بخش کلی و فهرست‌هاست. عناوین بخش‌های این مجموعه عبارت‌ است از: تاشکند و آغاز سفر، سمرقند کَندمَند، تا به‌خواری در بخارا ننگری، بار دیگر تاشکند، به سوی تاجیکستان، دیدار کولاب، آخرین روزهای دوشنبه. «فهرست نام، و معرفی مشهورترین خان‌های ازبکِ شیبانی، هشترخانی، منغیت» و همچنین نمایه و منابع، بخش‌های پایانی این مجموعه را تشکیل می‌دهند.

کتاب از جیحون تا وَخش: گزارش سفر به ماوراءالنهر، نوشته دکتر محمدجعفر یاحقی، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، و آقای مهدی سیّدی است که انتشارات آهنگ قلم آن را در 304 صفحه و با شمارگان 1000 نسخه، به بهای 70000 ریال منتشر کرده است.