ایران‌بوم

تهران _ ۱۰ اردیبهشت 1384 _ میراث خبر
گروه استان‌ها: تیم مشترک باستان‌شناسان ایران و آلمان با شروع کاوش‌های نجات‌بخشی در محوطه باستانی پشت سد سیوند در تنگه بلاغی یک محوطه باستانی مربوط به هفت هزار سال پیش را کشف کردند.
تنگه 18 کیلومتری بلاغی در فاصله 4 کیلومتری از محوطه ثبت جهانی پاسارگاد در استان فارس جای گرفته و بخشی از چشم‌انداز پاسارگاد را شامل می‌شود. این تنگه به اعتقاد کارشناسان محل عبور راه شاهی مهم‌ترین راه باستانی کشور است که به دستور داریوش هخامنشی ساخته شده است.
«مژگان سیدین»، سرپرست ایرانی تیم مشترک ایران و آلمان در مورد کشف جدید باستان شناسان در تنگه بلاغی گفت: «با ادامه عملیات طرح نجات‌بخشی در تنگه بلاغی و شروع کاوش‌ها و بررسی‌های اولیه در یکی از محوطه‌ها، توانستیم قطعات سفال‌هایی را که متعلق به هزاره پنجم پیش از میلاد هستند کشف کنیم.»‌
وی با اشاره به این نکته که احتمال دارد با ادامه کاوش‌ها قدمت این محوطه به دوران قبل‌تر هم بازگردد، گفت: «با توجه به اینکه تاکنون از سکونت‌ها و آثار دوران پیش از میلاد در این منطقه اطلاعاتی در دست نبوده است لذا به دست آوردن هر گونه اطلاعات از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.»
تیم 10 نفره ایران و آلمان قرار است دو ماه در این محوطه 150 متر مربعی کاوش انجام دهند.
به گفته سیدین تا پایان کاوش، باستان‌شناسان حداقل پنج نقطه از این محوطه را برای یافتن آثار و بقایای معماری مورد بررسی قرار می‌دهند. همزمان با شروع آب‌گیری سد سیوند در دی ماه سال جاری این محوطه شناسایی شده به همراه بیش از 100 اثر و محوطه دیگر به زیر آب خواهد رفت.
هم‌اکنون به جز تیم 10 نفره کارشناسان ایرانی و آلمانی، همزمان کارشناسان لهستانی، فرانسوی و ایرانی دیگری هم در تنگه حضور دارند. پیش از حضور این گروه، کارشناسان ایتالیایی با همکاری کارشناسان ایرانی کاوش‌هایی را انجام دادند که به شناسایی یک روستای هخامنشی منجر شد.
پیش از این گروهی از کارشناسان بنیاد پژوهشی پارسه و پاسارگاد و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اقدامات کارشناسی برای تهیه طرح نجات‌بخشی محوطه‌های باستانی موجود در تنگه آغاز و بیش از 120 محوطه را شناسایی کردند.
«بابک کیال»، سرپرست مجموعه باستانی پاسارگاد در مورد محوطه‌های باستانی شناسایی شده، گفت: «در این بررسی‌های باستانی آثاری شامل تپه‌های پیش از میلاد، کوره‌های ذوب فلز، غار و سکونتگاه‌های پیش از میلاد، دو قبرستان دسته جمعی مربوط به دوران اشکانی و آثار دیگر به دست آمده است.»
طی چند سال گذشته در کشورهای باستانی جهان برخی از سدها در کنار رودخانه‌ها و محوطه‌های باستانی به منظور توسعه اقتصادی و عمرانی و تامین آب ساخته شده‌اند، اما این سدها موجب به خطر افتادن بسیاری از محوطه‌های باستانی جهان شده است.
کارشناسان جهان با توجه به اهمیت طرح‌های عمرانی و اقتصادی، نجات‌بخشی محوطه‌های تاریخی را آغاز کرده‌اند که از آن جمله می‌توان به سد «اسوان» در مصر اشاره کرد. کشور مصر برای ادامه روند توسعه اقتصادی و عمرانی کشور خود، کمیته‌ای جهانی را به رهبری یونسکو تشکیل داد و طی چند سال عملیات گسترده معابد نوبی را از خطر غرق شدن نجات داد.
پاسارگاد پنجمین محوطه جهانی ایران است که طی آخرین جلسه یونسکو تیر ماه سال 1383 که در چین برگزار شد به علت دارا بودن شاخص‌های فراوان در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسید.
ساخت سد سیوند از سال 1371 در تنگه بلاغی و روی رودخانه پلوار، بدون توجه به وجود آثار تاریخی و باستانی آغاز شد.