ایران‌بوم

اولین ارمغان سد سیوند
سرانجام خیلی زودتر از آن‌چه پیش‌بینی می‌شد اولین دستاورد تخریبی راه‌اندازی سد سیوند به بار نشست و مرگ بیش از دو هزار جوجه فلامینگو، دوباره این مساله را از حاشیه به متن راند و سکوت چندماهه‌ی مخالفان آبگیری سد سیوند را شکست.
اگر چه غرق شدن منطقه‌های مهم و کاوش‌نشده‌ی باستانی در تنگ بلاغی و تأثیر مخرب رطوبت سد سیوند بر آثار تاریخی منطقه‌ی پاسارگاد، علت‌العلل مخالفت ایران‌دوستان به آبگیری سد سیوند بود، اما تخریب محیط زیست با مرگ بیش از دو هزار جوجه فلامینگو بر اثر خشک شدن دریاچه‌ی بختگان، پیش از تأثیر رطوبت سد به آثار تاریخی خود را نشان داد.
روزهایی که پیش‌بینی می‌شد تالاب‌ها، آب‌گیرها و دریاچه‌های استان فارس بر اثر راه‌اندازی سدهایی چون سیوند در بالادست دریاچه‌ی بختگان، با معضل خشکی و کم‌آبی مواجه شوند از راه رسید و نشانه‌های مرگ زیست‌مندان در این مناطق با مرگ فلامینگوها در دریاچه‌ی بختگان آشکار شد.
در روزهای گذشته به علت تداوم خشکسالی و خشکیدگی دریاچه‌ی بختگان در شهرستان نیریز در شرق استان فارس، هزاران فلامینگوی زیستمند در این منطقه تلف شد و هزاران فلامینگوی دیگر نیز در معرض آسیب قرار گرفت.
سرعت بروز این حادثه که کارشناسان از آن به عنوان فاجعه‌ی اقلیمی و رخداد تلخ زیست‌محیطی یاد کرده‌اند به حدی سریع بود که حتا با بسیج نیروهای مردمی و استفاده از سازمان‌های مردم‌نهاد نیز نتوانستند همه‌ی فلامینگوهای در معرض آسیب را نجات دهند و دام مرگ به سرعت برای زیستمندان در این دریاچه گسترده شد.
چشم‌انداز دریاچه‌ی بختگان در مدخل ورودی شهر نیریز همیشه یادآور آبادی، رونق، سرسبزی و طراوت این شهر آباد بود و هم‌نشینی این دریاچه‌ی پرآب با باغ‌های سرسبز، منطقه نیریز را به شربت‌خانه‌ی فارس معروف کرده بود.
اکنون چشم‌انداز دریاچه‌ی بختگان به سفره‌ای از نمک، عطش و ترک‌خوردگی تبدیل شده است و عطش و کم‌آبی جای طراوت و سرزندگی را در دریاچه گرفته است.
وزش تند بادها نیز بر بحران کم‌آبی و خشکیدگی دریاچه‌ی بختگان افزوده و موجب شده است که لهیب گرما و عطش بر بستر این دریاچه حرکت کند و نمک‌زارها را گاه با گردبادی از نمک و شوری به حرکت درآورد.
مسوولان اداره‌ی کل حفاظت از محیط زیست استان فارس راه‌اندازی سدهایی مانند سیوند، در بالادست دریاچه‌ی بختگان و رعایت نکردن سهم این دریاچه از دریافت آب رودخانه‌های بالادست را عاملی برای خشکیدگی آن دانستند.
از جمله سدهایی که در بالادست این دریاچه راه‌اندازی شده، سد درودزن است که سابقه‌ی راه‌اندازی آن به دهه‌ی 50 برمی‌گردد که بی‌تأثیر در خشکیدگی دریاچه‌ی بختگان نبوده است هر چند تیر خلاص این فاجعه را سد سیوند شلیک کرده است.
از دیگر سدهایی که در سال‌های اخیر ساخته شده و به بهره‌برداری رسیده سد ملاصدراست که بر روی سرشاخه‌ی رودخانه کر در بالادست این دریاچه قرار دارد.
اداره‌ی کل حفاظت از محیط زیست پیشتر اعلام کرد: راه‌اندازی سد، کم‌آبی در پارک ملی بختگان و نابودی حیات وحش را در پی داشته و این منطقه را در معرض خطر و تهدید قرار داده است.
سد سیوند در اردیبهشت‌ماه امسال هم‌زمان با سفر رییس‌جمهوری به استان فارس درحالی آبگیری شد که سازندگان آن در برابر دوست‌داران یادگارهای فرهنگی اطمینان دادند که سد سیوند هیچ‌گونه آسیبی به میراث فرهنگی و محیط زیست نمی‌رساند و این سد با بررسی کارشناسانه ساخته می‌شود.
سازمان میراث و فرهنگی و گردشگری هم در میان اعترض‌ها و جنجال فراوانی که از سوی دوست‌داران یادگارهای فرهنگی صورت گرفت، اعلام کرد: کاوش باستان‌شناسی در تنگه بلاغی به پایان رسیده و آب‌گیری سد سیوند از نظر این سازمان بلامانع است.

بازنگری اعتراض‌ها به ساخت سد سیوند
خطر ساخت سد سیوند در نخستین ماه‌های سال 84 با هشدار رسانه‌های جمعی به گوش افکار عمومی رسید و اولین زمزمه‌های مخالفت با ساخت این سد از همان زمان آغاز شد.
در آن زمان که نهادهای غیردولتی با برگزاری همایش‌ها، رایزنی‌های مختلف با مقام‌های مسوول و... سعی در جلوگیری از ساخت و آبگیری این سد داشتند، وزارت نیرو اعلام کرد: 13 سال پیش برای ساختن این سد از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به عنوان متولی میراث فرهنگی کشور، استعلام شد اما پاسخی از سوی این سازمان به وزارت نیرو داده نشده است.
سازمان میراث فرهنگی نیز احساس خطر دوست‌داران یادگارهای فرهنگی، دلسوزان این مرز و بوم و نقدهای مطبوعاتی را، غیرکارشناسی، احساسی و یک روند موج‌گونه دانست که با گذر زمان به فراموشی سپرده می‌شود.
آنان به نظریه‌های غیر کارشناسانه‌ای مانند به زیر آب رفتن مقبره کورش با آبگیری سد سیوند استناد می‌کردند و بر این باور بودند که مجموعه پاسارگاد و آرام‌گاه کورش در پنج کیلومتری سد قرار دارند و با آبگیری سد سیوند، هیچ‌گونه آسیبی نمی‌بینند.
این در حالی بود که دوست‌داران میراث فرهنگی، بر نابودی آثار کاوش‌نشده‌ی تنگه بلاغی و خطر رطوبت و آسیب‌رسانی آن به مقبره کورش و مجموعه‌ی باستانی پاسارگاد تأکید داشتند نه زیر آب رفتن پاسارگاد.
در همان زمان در راستای نگرانی‌های ایران‌دوستان و کسانی که برای یادگارهای فرهنگی این کشور دل می‌سوزاندند، سازمان متولی میراث فرهنگی به مردم قول داد که با استفاده از تیم‌های کاوش، سایت‌های باستانی منطقه بلاغی را کاوش کنند و اشیای باستانی و باارزش را از خطر زیر آب رفتن نجات دهند.
در دو سال گذشته اما نهادهای غیردولتی و دوستداران یادگارهای فرهنگی کشور، بیکار ننشستند و در راستای جلوگیری از آبگیری سد سیوند، به اعتراض‌ها و چانه‌زنی‌های خود ادامه دادند.
به وجود آمدن تشکل‌های مردم نهادی مانند «پایگاه اطلاع‌رسانی برای نجات یادمان‌های باستانی» از شهریور سال 84، نمونه‌ای از تلاش‌های ایران‌دوستان و کسانی بود که هنوز دلی در سینه داشتند که برای فرهنگ و میراث گذشتگان می‌تپید و ارزش قائل بود.
برگزاری نشست‌های کارشناسی که از سوی پایگاه اطلاع‌رسانی در سال 84 آغاز شد، در نیمه‌ی دوم سال 85 با صدور بیانیه‌هایی مستدل و مورد تأیید شمار بالایی از سازمان‌های مردم‌نهاد ادامه یافت هرچند سازمان‌های دانشجویی و تشکل‌های مردمی خودجوش دیگر هم بر اعتراض‌هایشان افزودند و تحصن‌های ریز و درشت پرشماری را شکل دادند.
برگزاری همایش سازمان میراث فرهنگی و اعلام پایان یافتن کاوش‌های باستان‌شناسی منطقه بلاغی در 30 دی 85 هر چند به‌خاطر حضور اعتراض‌آمیز یاران پایگاه به قطع‌نامه‌ای رسمی ختم نشد اما مجوزی غیرمستقیم بود برای آبگیری سد سیوند.
در این‌جا مروری داریم بر گوشه‌هایی از این اعتراض‌ها و بازتاب آنها در رسانه‌ها.

اعتراض‌ها از نیمه‌ی بهمن اوج می‌گیرد

خبرگزاری کار ایران: 17 /11/ 85
771 نفر از دانشجویان دانشگاه‌های کشور در بیانیه‌ای به آبگیری سد سیوند که احتمال آسیب رساندن آن به آرامگاه کورش وجود دارد، اعتراض کردند.
در این بیانیه آمده است: بهره برداری از پروژه‌هایی که با صرف هزینه گزاف از جیب ملت همراه بوده است، امروز بسیاری از آثار و سازه‌های تاریخی کشور را در معرض انهدام قرار داده است.
این بیانیه می‌افزاید: افتتاح قریب الوقوع سد سیوند در استان فارس بدون توجه به بخش‌هایی از آثار با ارزش باستانی جهان که به نابودی تنگه بلاغی و راه شاهی و تخریب بلند مدت آرامگاه کورش بزرگ و کاخ هخامنشی و آثار پاسارگاد منجر خواهد شد، تنها نمونه‌ای از این اقدامات بدون کارشناسی و ارزیابی‌های ضروری است.
دانشجویان امضاکننده‌ی این بیانیه چنین اقدامی را با نابودی دو مجسمه بودا در افغانستان مقایسه کرده‌اند.
این بیانیه با اشاره به احتمال تخریب و نابودی بقایای کاخ داریوش، بقایای روستای هخامنشی، کارگاه سفال‌گری هفت هزار ساله، گورستان شش هزار ساله، برخی بقایای دوران ایلامی، گورستان سنگی ساسانی، کارگاه تولید شراب و مسیر راه شاهی در صورت آبگیری سد سیوند می‌افزاید: جالب آن که سازمان متولی محافظت از میراث باستانی در اقدامی تأسف‌برانگیز به مدافعان راه‌اندازی سد سیوند پیوسته و با برگزاری سمینارها و همایش‌های بدون پشتوانه کارشناسی، همچون همایش 30 دی پژوهشکده باستان‌شناسی، حکم به کم بها بودن میراث جاودانه ایران در تنگه بلاغی داده است.
بیانیه 771 دانشجو با اشاره به نظریه‌های کارشناسی مبنی بر اینکه بر اثر شتاب در راه‌اندازی پروژه، حجم وسیعی از آثار تنگه بلاغی شامل طرح نجات بخشی نشده است و عواقب شومی چون نابودی هشت هزار درخت با قدمت چند ساله و از بین رفتن گونه‌های جانوری دریاچه بختگان براثر خشک شدن این دریاچه، به پیوستن ایران به کنوانسیون‌ها و معاهدات بین‌المللی پاسداری از میراث فرهنگی اشاره کردند.

خبرگزاری کار ایران: 18 /11/85
مخالفان آبگیری سد سیوند به اعتراض، در مقابل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تجمع کردند.
تجمع‌کنندگان در مقابل وزارت نیرو، پس از گرفتن قول مساعد علی‌زاده، معاون وزیر نیرو در خصوص تشکیل جلسه مشترک میان مسوولان این وزارت خانه برای حل مشکل، محل را ترک کرده و در مقابل درب اصلی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تجمع کردند.
براساس این گزارش، تجمع‌کنندگان خواستار حضور طه هاشمی، معاون سازمان میراث فرهنگی و گردشگری شدند که با توجه به حضور این مقام مسوول در وزارت علوم، قرار شد معاون پژوهشی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، پاسخگوی تجمع‌کنندگان باشد.
تجمع‌کنندگان در اعترض به آبگیری سد سیوند، بیانیه‌ای مشترک را منتشر کردند.

خبرگزاری کار ایران :23 /11 /85
بیش از 30 حزب و گروه سیاسی عضو خانه احزاب ایران با امضای بیانیه مشترکی با آبگیری
سد سیوند مخالفت کردند.
این بیانیه که در پنج بند به آسیب‌های مهم ناشی از آبگیری سد سیوند اشاره کرده در حاشیه مجمع عمومی فوق العاده خانه احزاب به تایید 31 حزب و گروه سیاسی رسیده است.

خبرگزاری کار ایران: 25/ 11/ 85
جمعی از انجمن‌های مدافع میراث فرهنگی و محیط زیست با تجمع مقابل مجلس هفتم، نسبت به آب‌گیری سد سیوند و خطر تخریب و زیر آب رفتن آثار باستانی اعتراض کردند.
این تجمع‌کنندگان که حدود 200 نفر از اعضای تشکل‌های غیر دولتی مدافع میراث فرهنگی و محیط زیست استان‌های فارس و اصفهان بودند، در اعترا ض به ساخت سد سیوند در کنار آثار باستانی و میراث فرهنگی و آغاز آب گیری این سد که خطر تخریب و زیر آب رفتن آرامگاه کورش، اعتراض و انتقاد کردند.
این تجمع‌کنندگان پارچه نوشته‌هایی را با خود حمل می‌کردند که بر روی آن نوشته شده بود :" آرامگاه عبد صالح خدا کورش بزرگ در خطر است، " مسوولان هویت ایران را دریابید" .
بیش از این نیز این تجمع‌کنندگان مقابل وزارت نیرو و سازمان میراث فرهنگی تجمع اعتراض‌آمیز برگزار کردند.
تجمع‌کنندگان معترض به آبگیری سد سیوند و اعلام خطر نسبت به تخریب آثار فرهنگی بیانیه‌ای را خطاب به نمایندگان منتشر کردند.

خبرگزاری کار ایران: 25/11/85
تجمع مخالفت با آبگیری سد سیوند با تاکید بر انجام مناظره‌ای با حضور مسوولان سازمان میراث فرهنگی و وزارت نیرو، نمایندگان مجلس و تشکل‌های غیردولتی و با پوشش بدون سانسور رسانه‌ها، به پایان رسید.
در این تجمع امیر رضا خادم، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس، با حضور در میان تجمع‌کنندگان قول مساعد داد که مجلس، موضوع آب‌گیری سد سیوند را به دقت پیگیری کرده و هر گونه تصمیم گیری در این زمینه را به استفاده رای و نظر نمایندگان مردم و تشکل‌های غیردولتی کند.
همچنین هنگام برگزاری این تجمع، نیروی انتظامی دو نفر از نمایندگان تجمع‌کنندگان را بازداشت کرد که با دخالت عضو کمیسیون فرهنگی ملس این افراد آزاد شدند.

خبرگزاری کار ایران: 29/ 1/ 86
دفتر تحکیم وحدت به آبگیری سد سیوند اعتراض کرد.
حنیف یزدانی، دبیر واحد فرهنگی و اجتماعی دفتر تحکیم وحدت در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا با اعلام اعتراض این تشکل به آبگیری سد سیوند، گفت: دفتر تحکیم وحدت از فراخوان تجمع در مقابل سازمان میراث فرهنگی حمایت می‌کند و در آن حضور می‌یابد.
وی با بیان اینکه در روزهای اخیر و با نزدیک شدن به زمان آبگیری سد سیوند، اعتراضات به این مساله افزایش یافته است گفت: علت اصلی این اعتراض‌ها، این است که چرا مسوولان به گونه‌ای رفتار می‌کنند که خود و مردم را وادار به انتخاب میان بد و بدتر می‌کنند.
از یک سو اگر سد سیوند آبگیری نشود، هزینه‌های کلانی که صرف ساخت این سد شده است از بین می‌رود و از سوی دیگر در صورت آبگیری سد، آثار باستانی ایران از بین خواهد رفت.
وی افزود: ما به این نگاه اعتراض داریم که با کارهای کارشناسی‌نشده همه را در مقابل عمل انجام شده قرار می‌دهند تا جایی که حتی مسوولان سازمان میراث فرهنگی هم گفته‌اند ما در مقابل عمل انجام شده قرار گرفته ایم.

هفته‌نامه امرداد: 1/ 11/ 85
گروهی از دانش آموزان دبیرستان پسرانه ابن سینای شیراز در نامه‌ای به رییس‌جمهوری، سازمان میراث فرهنگی استان فارس و وزارت نیرو، اعتراض خود را به ساخت سد سیوند اعلام کردند.

تارنمای سیوند (پایگاه اطلاع‌رسانی نجات یادمان‌های باستانی): 1/11/ 85
نامه سرگشاده انجمن فرپاد شیراز به رییس جمهوری:
چند سالی است که افکار ایرانیان دلسوز وطن، آنا ن که به ماهیت، تاریخ، قدرت و عظمت کشور عزیزمان ایران افتخار می‌کنند، و از میراث فرهنگی به عنوان غرور ملی خود نام می‌برند، معطوف به منطقه تنگه بلاغی، دشت پاسارگاد و سد سیوند است.
بسیاری تلاش‌ها، مطالعات، نامه‌ها، بیانیه‌ها، بازدید‌ها، دیدارها، گفت وگو‌ها، مذاکرات و ... همه و همه بی‌جواب مانده‌اند.
بارها که طی اعلام رسمی وزارت نیرو در هفته آینده و در آستانه سالگرد طلوع انقلاب، این سد کار آبگیری خود را آغاز کرد، نکته‌ای که شاید از دید این وزارت خانه افتخار ملی باشد، افتخاری ملی که به نابودی پاسارگاد (مقبره کورش بزرگ، ذوالقرنین مسلمین) نقطه عطف غرور ملی و همبستگی ملی و مذهبی ایرانیان منجر شود.

بیانیه‌های پایگاه اطلاع‌رسانی برای نجات یادمان‌های باستانی
می‌توانید بیانیه‌های پایگاه اطلاع‌رسانی برای نجات یادمان‌های باستانی را که از زمستان 1385 تا بهار 1386 و به نمایندگی بیش از 80 سازمان مردم‌نهاد و انجمن دانشجویی صادر شد - و با نگاهی کارشناسی، سیر وقایع و روند پرونده‌ی ملی سد سیوند را بازمی‌نمایاند - در تارنمای «سیوند» بخوانید. هم‌چنین بیانیه‌ی شماره‌ی یک اتحادیه‌ی انجمن‌های علمی دانشجویان باستان شناسی سراسر کشور، درباره‌ی وضع بحرانی میراث فرهنگی ایران را.

خبرگزاری کار ایران: 5 / 1 / 86
ماموران حراست مجموعه تاریخی پاسارگاد، صبح امروز پنجم فروردین ماه، تعدادی از اعضای تشکل‌های غیر دولتی دوستدار فرهنگ ایران را بازداشت کرد.

خبرگزاری کار ایران: 24/ 1 / 86
تعدادی از تشکل‌های مردم‌نهاد دوست‌دار میراث فرهنگی کشور، نگرانی خود را نسبت به آبگیری سد سیوند، به دفتر ارتباطات مردمی مقام معظم رهبری اعلام کردند.
رییس انجمن بارگاه مهر اصفهان، گفت: روز پنج شنبه به دفتر ارتباطات مردمی مقام معظم رهبری مراجعه کردیم و نامه نگرانی خود را از آب گیری سد سیوند به پیوست همه نامه‌های بی‌جواب خود را که به دفتر ریاست‌جمهوری ارسال کرده بودیم، تسلیم این دفتر کردیم.

خبرگزاری کار ایران: 1 / 2/ 86
تعدادی از فعالان فرهنگی و دانشجویان کشور در اعتراض به آبگیری سد سیوند در مقابل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تجمع کردند.
تجمع کنندگان با خواندن سرودهایی همچون "یار دبستانی"، " دوباره می‌سازمت وطن" و "ای ایران" به آبگیری سد سیوند در تنگه بلاغی اعتراض کردند و خواستار توقف آبگیری این سد شدند.

خبرگزاری مهر: 2 /2/86
دانشجویا ن دانشگاه علم و صنعت ایران در اعتراض به آبگیری سد سیوند صبح امروز در مقابل دانشکده صنایع و معماری این دانشگاه تجمع کردند.
تعدادی از دانشجویان دانشگاه علم و صنعت امروز در اعتراض به آبگیری سد سیوند با حرکت به سمت درب اصلی دانشگاه و خواندن سرود‌ای ایران، تجمع خود را به پایان رساندند.

خبرگزاری کار ایران: 4/2/ 86
جمعی از دانشجویان دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی در اعتراض به آبگیری سد سیوند، توماری را خطاب به مسوولان امضا کردند.
در این تومار آمده است: در هنگامه‌ای که در گوشه‌ای از جهان " 300 " در جهت ننگین ساختن نام ایرانی بر روی پرده می‌رود، چگونه می‌توان اجازه داد که در سرزمینمان کسانی تاریخ کهن ما را فدای سد و راه آهن کنند.

سرانجام، پایان یا آغازی دوباره؟
سرانجام در برابر همه دلسوزی‌ها برای یادگارهای نیاکان و فریادها و اعتراض‌ها به آبگیری سد سیوند، با سفر رییس جمهوری به استان فارس در اردیبهشت ماه 86، سد سیوند آبگیری شد.
رییس‌جمهوری درحالی خبر آبگیری سد سیوند را به مردم ایران داد که روز یکشنبه 26 فروردین 86 نماینده تشکل‌های غیردولتی از مسوولان خواست که مانع آبگیری این سد شوند.
"شیرین عبادی" و "محمدعلی دادخواه" وکلای دادگستری نیز روز شنبه متن شکایت خود از وزیر نیرو و رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به دلیل آبگیری سد سیوند را تحویل دادستانی مرودشت دادند.
مهم‌ترین دلیل تشکل‌های غیر دولتی برای مخالفت با آبگیری سد سیوند، ترس از تاثیر رطوبت بر آرامگاه کورش و مجموعه تاریخی پاسارگاد است.
براساس تحقیقات کارشناسان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، ممکن است رطوبت حاصل از ایجاد یک دریاچه در نزدیکی این آثار سبب نم‌دادگی این بناهای تاریخی شود.
البته رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری چندی پیش اعلام کرد: که بررسی‌های این سازمان در مورد تاثیر رطوبت بر بناهای تاریخی منطقه دو بخش دارد که بخش اول آن رو به پایان است و بخش دوم آن تا زمانی که سد آبگیری نشود، نمی‌توان آغاز کرد.
بر همین اساس تفاهم نامه‌ای با وزارت نیرو به امضا رسیده که براساس آن در کنار آبگیری تاثیر رطوبت بر بناها اندازه‌گیری می‌شود و چنانچه خطری حس شد، از ادامه آن جلوگیری خواهد شد."
هر چند هنوز آب‌گیری به طور کامل انجام نشده و از سویی نتایج تأثیر رطوبت نیاز به گذشت زمان دارد اما، تاثیر مخرب زیست‌محیطی سد سیوند با خشک شدن دریاچه بختگان و مرگ بیش از دو هزار جوجه فلامینگو هویدا شد.
امروز، پس از بروز اولین زیان ناشی از راه‌اندازی سد سیوند، به نظر می‌رسد برای جلوگیری از سایر آسیب‌های آن بر محیط زیست و میراث فرهنگی، فقط می‌توان بر راهکارهای قضایی تکیه کرد.
در اصل 50 قانون اساسی، حفاظت و حمایت از محیط زیست وظیفه‌ای همگانی دانسته شده و نه تنها سازمان حفاظت از محیط زیست بلکه کل دستگاه‌های حاکمیتی نظام و مردم عادی با نهادهای غیردولتی باید حامی محیط زیست باشند.
به نظر می‌رسد با توجه به اینکه ایران عضویت در برخی از کنوانسیون‌های بین المللی زیست ‌محیطی و پاسداری از میراث فرهنگی را پذیرفته، مسوول پیگیری این گونه مسایل است.
در این راستا سازمان‌های غیردولتی نیز موظفند با همان پافشاريِ قبل از آبگیری سد سیوند برای جلوگیری از افزایش زیان‌های راه‌اندازی این سد، پرونده حقوقی آن را پی‌گیری کنند.

پاییز هنگام کوچ نزدیک به یک میلیون پرنده‌ی مهاجر است که در مسیر طولانی خود در دریاچه‌ای کوچک و زیبا خستگی در می‌کردند، اما اکنون شوره‌زاری در انتظار آنهاست... و مرگی دهشت‌ناک. آیا می‌شود شکواییه‌ای دیگر – این‌بار از زاویه‌ی زیست‌محیطی – درباره‌ی سد سیوند و روند ویران‌گرایانه‌ی ساخت سدهای بزرگ مخزنی - که آثار سوءشان بیش از فوایدشان است - گشود؟