سه شنبه, 15ام آبان

شما اینجا هستید: رویه نخست زبان و ادب فارسی زبان پژوهی واژگان فارسی را به کار گیریم 7

زبان پژوهی

واژگان فارسی را به کار گیریم 7

برگرفته از ماهنامه خواندنی شماره 65 - رویه 39

 

کمافی‌‌السابق = مانند گذشته
آرم = نماد
کت‌فیش (آبزیان) = گربه‌ماهی
چیتا (درندگان) = یوزپلنگ
شانس = بخت
قابل‌شکار = شکار شدنی
مشجر = درخت‌دار
کمیسیون = کارگروه
لیست = سیاهه/ فهرست
واضح = روشن
وضوح = روشنی
کُد = شناسه
ایران‌کُد = ایران‌شناسه
ثبت‌نام = نام‌نویسی
اخذ = گرفتن
مستقیم = سرراست
غیرمستقیم = نا سرراست
کورس (آنورشی) = درس
کُورس (ورزشی) = مسابقه
کلاس (درس/ زیردریایی/ ورزش) = پایه
صبر = بردباری
صابر = بردبار/ شکیبا
صادرات = فرستاده‌ها
صادق = راست‌گو/ درست‌کار
صاعقه = آذرخش
صالح = شایسته/ پرهیزکار
صانع = آفریننده
صباح = بامداد/ پگاه
صبیه = دختر
صحابه = یاران
صحبت = گفت‌وگو
صحت = درستی
شریف = بزرگوار
شریک = انباز/ هم‌دست
شعف = شادی
شفقت = مهربانی
شفیق = مهربان
شماتت = سرزنش
شقاوت = سنگ‌دلی
شقی = سنگ‌دل
شمس = خورشید
شمسی = خورشیدی
شفیع = زشت/ ناپسند
شهرت = آوازه
شهامت = دلیری
شیطان = اهریمن
شیوع = پراکندگی
طاعت = فرمان‌برداری/ پیروی
طاغی = نافرمان / سرکش
طاقت = توانی/ تاب
طاهر = پاک/ بی‌آلایش
طبیب = پزشک
طبابت = پزشکی
مطب = پزشک‌سرا
طبع = سرشت/ نهاد
طبع = چاپ
مطبعه = چاپ‌خانه
طراوت = شادابی
طرز = شیوه/ روش
طریق = راه
طرق = راه‌ها
طریقه = روش/ آیین
طعام = خوراک
طعنه = سرزنش
طفل = کودک
طفلان = کودکان
طلا = زر
طلب = خواستن
طلوع = برآمدن
غلظت = چگالی
غلیظ = چگال
پلاک = شماره
خسیس = تنگ‌چشم
خست/ خساست = تنگ‌چشمی

 

واژگان برابر فارسی پیشنهادی خوانندگان و شورای نویسندگان «خواندنی»

در این روزها که بازار کاربرد واژه‌های بیگانه، به‌ویژه از سوی رادیو، تلیویزیون، مقام‌های بخش دولتی، بخش خصوصی، شهرداری‌ها و...، بالاگرفته است، واژۀ «ناجور» مبلمان شهری را می‌خواهند جا بیاندازند.

 

مبلمان شهری            (تاسیسات و تجهیزات شهری) آرایه‌های شهری
سعی                                        تلاش
راجع به                                 درباره‌ی
جنب                                       کنار
مقابل                                      روبه‌رو
پلیوت (در دستگاه‌های گازسوز)               شمعک
پلیوت                                        راهنما، آزمایشی
کُما (پزشکی)              اغما، بی‌هوشی
خسارت                             زیان
سورپرایز                         غافل‌گیری، غافل‌گیر کردن
پتروشیمی                      نفت و ‌کیمیا
طبقه (ساختمان)           اشکوب
بنا                                       ساختمان
کماکان                                  هم‌چنان
ریسک                                 خطر
فونداسیون                           پی
تجارت                                 بازرگانی
تاجر                                         بازرگان
فعال                                        پویا
فعالان                                  کوشندگان
مذاکره                                 گفت‌وگو
چت (رایانه)                    گپ
سایت (رایانه)                     دیدارگاه
ماوس (رایانه)                      موشوار
مانیتور (رایانه)                  دیده‌ور
سی‌دی (CD)                     لوح فشرده
دی‌وی‌دی (DVD)             لوح فرافشرده
بارکد                                              شناسه کالا
کافی‌شاپ                                قهوه‌خانه، چایخانه
حبس                                            زندان
محبوس                                    زندانی
حزم                                                دوراندیشی
حازم                                              دوراندیش
حزین                                             افسرده
حسد                                             رشک
حقارت                                       کوچکی، فرومایگی
حقیر                                            کوچک، فرومایه
حق‌الزحمه                            دستمزد
حق‌العمل                                  کارمزد
حقه                                          نیرنگ
حیله                                              نیرنگ
حقیقتاً                                        به درستی
حکایت                                        سرگذشت، داستان
حکیم                                            فرزانه، دانا
حکما                                           فرزانگان، دانایان
حکومت                                    فرمان‌روایی
حلیم                                              بردبار
حمد                                              ستایش، نیایش
حادثه                                    پیش‌آمد، رخ‌داد
حوادث                                پیش‌آمدها، رخ‌دادها
حوصله                                 شکیبایی، بردباری
حیران                                    سرگشته
حیوان                                  جانور
حین                                        هنگام
خارج                                       برون
داخل                                     درون
خسوف                                ماه‌گرفتگی
کسوف                                 خورشید گرفتگی
خلف                                       نیک، شایسته
خیاط                                      دوزنده
خیانت                                  پیمان‌شکنی
دغل                                        نادرست، نیرنگ‌باز
دفن                                          خاک‌سپاری
دفینه                                    گنجنیه
دلال                                       میانجی
دقیق                                     باریک‌بین
شرب                                      آشامیدن
آب شرب                           آب آشامیدنی

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

در همین زمینه