یادمان
کاشیهای مسجد امام از بی توجهی باد کردند!
- يادمان
- زیر مجموعه: ديده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبيعی ایران
- جمعه, 29 مرداد 1389 18:57
- آخرین به روز رسانی در جمعه, 29 مرداد 1389 18:57
- نمایش از جمعه, 29 مرداد 1389 18:57
- بازدید: 5345
به گزارش خبرنگار مهر در اصفهان، مسجد امام (ره) در میدان نقش جهان متعلق به دوران صفویه است. این مسجد تاریخی به سبب معماری خاصی که در آن لحاظ شده معرف هنرهای اصیل ایرانی است چنانچه به گفته بسیاری از کارشناسان، آثار تاریخی مسجد امام (ره) شاهکاری جاویدان از معماری، کاشی‌کاری و نجاری در قرن یازدهم هجری به شمار می‌رود که در خود بسیاری از هنرهای ایرانی را به رخ بیننده می‌کشد.
متاسفانه بی‌توجهی به مسجد امام (ره) سبب شده بخشی از کاشیکاریهای مسجد باد کرده یا فرو بریزند. فرو ریختن بخشی از کاشیهای مناره این بنای تاریخی، نمای زشتی را به این مسجد تاریخی داده، ضمن آنکه هر لحظه امکان تخریب این گنبد فیروزه ای زیبا وجود دارد.
گوشه ای از بادکردن کاشیهای گنبد مسجد در عکس بالا دیده می شود
همچنین باد کردن (طبله کردن) بخشی از کاشیهای این بنای تاریخی که در لحظه ورود به مسجد امام (ره) آشکارا دیده می شود از دیگر نکاتی است که باید مورد توجه مسئولان قرار گیرد.
مرمت بناهای تاریخی توسط کسانی که آشنایی نسبی با کار ندارند
در این خصوص یکی از فعالان عرصه کاشی سازی معرق و هفت رنگ اظهار داشت: متاسفانه اکنون در مرمت بناهای تاریخی آنگونه که باید از متخصصین دارای صلاحیت استفاده نمی‌شود و کسانی نظارت بر اجرای این طرح‌ها را بر عهده دارند که متاسفانه حتی آشنایی نسبی با این علم ندارند.
مجید پنجه پور با اشاره به سابقه دیرینه خانواده خود در این حرفه افزود: عدم مشورت با کارشناسان خبره در زمینه مرمت و تعمیر بناهای تاریخی در نهایت مشکلات بسیاری را برای بناهای تاریخی بوجود می‌آورد و باید به این نکته توجه داشت که اقدامات مرمتی بازیچه نیست.
پنجه‌پور در ادامه سخنان خود با اشاره به وضعیت برخی از کاشیهای مسجد امام (ره) اظهار داشت: می‌توان در مرمت این کاشی‌ها آن را به سبک قدیم درست کرد اما نکته مهم این است که چه کسی این کار را انجام دهد.
همچنین در این خصوص آخرین شخصی که مرمت گنبد مسجد امام (ره) را بر عهده داشته در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه در 20 سال گذشته مرمت این بنای تاریخی را بر عهده داشته گفت: در آن دوران که مرمت گنبد مسجد امام (ره) را به انجام رساندم تنها سه ترک باقی مانده بود.
مرمتی که نیمه کاره ماند/ میراث فرهنگی قالب گنبد را تخریب کرد
حسین علی مصدق زاده با اشاره به اینکه در آن دوران نیز این سه ترک باقی مانده از گنبد مسجد امام (ره) طبله کرده بود، افزود: در آن سال به خاطر میزبانی اصفهان و انتخاب اصفهان به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام داربست‌های این گنبد باز شد و ادامه کار باقی ماند.
وی تصریح کرد: در آن زمان وضعیت گنبد مسجد امام (ره) را به سازمان میراث فرهنگی متذکر شدم که در نهایت این امر بدون نتیجه ماند، در آن سال علاوه بر بازکردن داربست‌های گنبد مسجد امام (ره) حتی قالب گنبد را نیز سازمان میراث فرهنگی خراب کرد.
مصدق زاده با اشاره به اینکه هزینه ساخت مجدد این قالب بسیار زیاد است، اظهار داشت: مخالفت و درخواستهای فراوان برای نگهداری این قالبها بدون نتیجه ماند و تنها از سوی سازمان میراث فرهنگی این نکته مطرح شد که در زمان نیاز این قالب مجددا ساخته می‌شود.
احتمال فرو ریختن کاشیهای گنبد مسجد امام (ره)
مصدق زاده با اشاره به اینکه اکنون نزدیک به پنج سال است که نامه‌نگاری‌های متعددی در این خصوص با سازمان میراث فرهنگی داشته افزود: تنها در چند روز گذشته در این خصوص مذاکراتی انجام شده است.
فروریختن کاشیهای مرمت شده مناره مسجد امام
وی در ادامه سخنان خود در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینکه آیا احتمال فرو ریختن کاشیهای طبله شده در گنبد مسجد امام (ره) وجود دارد یا خیر اظهار داشت: میزان برآمدگی و طبله این کاشی‌ها بسیار بیشتر از قبل شده و احتمال ریزش این کاشی‌ها وجود دارد و باید متولیان امر در این خصوص اقدامات لازم را به عمل آورند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه با نصب داربست بر روی گنبد می‌توان در خصوص وضعیت مرمت سخن به میان آورد، تصریح کرد: طبله‌هایی که اکنون در گنبد مشاهده می‌شود ارتباطی با مرمت پیشین این گنبد ندارد.
مصدق زاده در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه مسجد امام (ره) به تنهایی دنیایی از هنر است به باد کردن کاشیهای درون مسجد نیز اشاره کرد و گفت: در درون مسجد نیز برخی از کاشی‌ها طبله کرده است و احتمال ریزش آنها بسیار زیاد است.
گنبد طبله کرده مسجد تاریخی امام
این مرمت‌گر و متخصص در کاشیهای معرق و هفت رنگ همچنین به مرمت مناره‌های مسجد امام در سه چهار سال اخیر نیز اشاره و خاطر نشان کرد: متاسفانه اکنون بخشی از کاشیهای یکی از این مناره‌های مرمت شده نیز ریخته است.
میراث فرهنگی مسئول استفاده از نیروهای غیرمتخصص است
در حالی که مصدق زاده اذعان می‌دارد که سه ترک از 16 ترک گنبد مسجد امام مرمت نشده است و چین‌های موجود در گنبد مسجد امام نیز همان ترکهای باقی مانده است یکی دیگر از مرمتکاران برجسته کاشی معرق در اصفهان معتقد است که این چروک و چین‌ها در گذشته نیز مرمت شده است.
محمد حسن مقضی ادامه داد: متاسفانه عدم استفاده سازمان میراث فرهنگی از نیروهای متخصصی که به صورت عملی در این عرصه فعالیت کرده‌اند باعث شده تا مرمت‌های انجام شده با دقت لازم انجام نشود.
وی با اشاره به اشتباهات انجام شده در مرمت پیشین اظهار داشت: در حال حاضر اگر از سمت بازار چهار سوء مقصود به گنبد مسجد نگاه کنیم شاهد فرو ریختن بخشی از کاشیهای این گنبد هستیم که این موضوع خود گواهی دهنده مرمت غیر اصولی این بنای تاریخی است.
این کارشناس کاشی و مرمتکار این عرصه تصریح کرد: امکان فرو ریختن کاشیهای گنبد مسجد امام در چین‌هایی که اکنون قابل مشاهده است وجود دارد و باید در این خصوص در سریع‌ترین زمان ممکن تدابیر لازم را انجام داد.
کاشیهای جدید بر خلاف اصول مرمت جایگزین کاشیهای قدیمی شدند
مقضی از دیگر اشتباهات انجام شده در مرمت گنبد مسجد امام را در این دانست که کاشیهای قدیمی این بنا به طور کلی حذف و تخریب شد و کاشیهای جدید جایگزین شد که این امر را اشتباه و خلاف اصول مرمتی تلقی کرد.
این مرمت‌گر گنبد مسجد امام (ره) ادامه داد: متاسفانه در حال حاضر بسیاری از مساجد تاریخی از این موضوع رنج می‌برند چرا که به بسیاری از آنها بی‌اعتنایی شده و اکنون وضعیت مدرسه چهارباغ نیز اینگونه است که باید رسیدگی به آن در دستور کاری متولیان امر قرار گیرد.
در این خصوص بسیاری از گردشگران خارجی و داخلی نیز بر این باور هستند که بی‌توجهی به مسجد تاریخی امام (ره) می‌تواند در نهایت اثرات زیان‌آوری را به همراه داشته باشد.
یکی از گردشگران داخلی که از کرمان به اصفهان سفر کرده بود در این خصوص با اشاره به قدمت تاریخی میدان نقش جهان به خبرنگار مهر گفت: این میدان به عنوان یک فضا و عنصر شهری قابل شناسایی است و این اثر تاریخی متعلق به همه جهانیان است که باید در حفظ و نگهداری ان کوشا باشیم.
وی با اشاره به اینکه فرهنگ، سیاست، اجتماع و اقتصاد به طور کامل در میدان نقش جهان وجود دارد از متولیان و دستگاه‌های مربوطه خواست تا از ورود وسایل نقلیه به درون میدان امام جلوگیری به عمل آید چرا که این امر در نهایت سبب ارتعاش این بناهای تاریخی و تخریب آن خواهد شد.
این گردشگر که از کرمان به اصفهان سفر کرده بود با اشاره به ریزش بخشی از کاشیهای مناره‌های مسجد امام اظهار داشت: این ریزش‌کاشی‌ها و ترکهای که در درون مسجد نیز نمایان شده است ناشی از تردد همین وسایل نقلیه در اطراف این مسجد تاریخی است.
چندی پیش رئیس سازمان میراث فرهنگی استان اصفهان در این خصوص در گفتگو با یک رسانه گفته بود: کاشیهای گنبد مسجد امام (ره)25 سال پیش مرمت شد که به سبب تابش مستقیم نور خورشید، یخ زدگی، آلودگیهای هوا و صوتی اکنون نیاز به بهسازی دوباره دارد.
اسفندیار حیدری پور همچنین در بخش دیگری از این گفتگوی خود نیمه دوم سال جاری را زمان مرمت مجدد این مسجد تاریخی اعلام کرده و گفته بود سه ترک این گنبد در قسمت عقب و ضلع جنوبی مسجد در این مرحله مرمت خواهد شد.
انتظار می‌رود با توجه بیش از پیش به این بنای تاریخی و استفاده از اساتید به نام در این عرصه جلوی تخریب و فروریختن بیشتر کاشیهای این مسجد تاریخی گرفته شود و مسئولان به جای مقاومت در مقابل عکس و گزارش، خبرنگار و عکاس مهر با صداقت مسائل را پذیرفته و در صدد رفع آنها باشند. برای تهیه گزارش فوق عکاس مهر با برخورد بسیار نامناسب مواجه شد که البته عکاسان و خبرنگاران برای اطلاع رسانی شفاف رفتارهای این چنینی را به جان می خرند.
به گزارش مهر کار ساخت مسجد امام که در ضلع جنوبی میدان نقش جهان واقع شده است در سال ۱۰۲۰ هجری به فرمان شاه عباس اول در بیست و چهارمین سال سلطنت وی آغاز شد.
خبرگزاری مهر آماده شنیدن و انعکاس نظرات مسئولان ذیربط در این خصوص است.
..............................................
گزارش: محمد قاسمی
عکس:عالیه سعادت پور
