زیست بوم

طبیعت "اسکان" و یک چاله زیست محیطی

روستای اسکان یکی از بکرترین روستاهای استان مرکزی است که به دلیل پوشش و تراکم گیاهی بالا از آب و هوای بسیار مطبوع و طبیعت زیبایی برخوردار است و هر زمان از سال همواره می‌توان گردشگران و طبیعت‌گردان را در باغات و طبیعت این روستا دید.

حضور این تعداد گردشگر و طبیعت‌گرد مسلما محیط زیست منطقه را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، به طوری که اغلب گروه‌های پاکسازی مردمی به صورت داوطلبانه برای جمع‌آوری زباله‌های حاصل از تفریح و طبیت‌گردی مردم روانه این منطقه می‌شوند.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) - متاسفانه حجم این زباله‌ها به قدری بالاست که گروه‌های پاکسازی را نیز با زحمت مواجه می‌کند، اما آنها با همواره برای حفظ محیط زیست این زحمات را به جان می‌خرند. 
‌
‌اینکه مردم به شخصه تلاشی در راستای حفظ محیط زیست ندارند و زباله‌ها و پسماندهای حاصل از تفریح خود را در طبیعت رها می‌کنند؛ بسیار تاسف‌برانگیز بوده و منشاء این همه بی‌توجهی و سهل‌انگاری جای سوالی است که باید پاسخ داده شده و متولیان فرهنگی استان و کشور باید بدان بیندشیند، اما در مقابل حضور NGOها و گروه‌های پاکسازی طبیعت که دغدغه حفظ محیط زیست را دارند و هرزگاهی داوطلبانه و با هزینه شخصی اقدام به جمع آوری زباله‌ها می‌کنند، هرچند جوابگوی این همه خسارت و آسیب نیست، اما باعث خرسندی است.

نکته قابل تامل اینجاست که زباله جمع‌آوری شده باید به کجا تحویل داده شود؟

روستای اسکان که عموما حجم بسیاری از گردشگران و طبیعت‌گردان را به خود می‌بیند و به تبع آن زباله‌ها و پسماندهای زیادی را نیز شاهد است، قاعدتا باید محل مناسبی برای دریافت و انتقال زباله‌ها داشته باشد، اما ظاهرا محل تجمیع زباله‌ها سروسامان درستی ندارد.

به گفته فعالان محیط زیست که در قالب گروه‌های پاکسازی اقدام به پاکسازی حاشیه روخانه قره‌چای در روستای اسکان کرده بودند، محل دپوی زباله‌های روستا محل مناسبی نیست و پس از جمع‌آوری زباله کیسه‌ها به محل دپو منتقل می‌شوند و در آنجا باید منتظر بمانند تا سوزانده شوند، در صورتی که مسلما دپوی این حجم زباله می‌تواند خود تخریب زیست‌محیطی به همراه داشته باشد.

کوروش بختیاری که اوایل مهرماه به همراه تیمی 30 نفره از علاقمندان به محیط زیست به منظور جمع‌آوری زباله به این منطقه رودخانه قره‌چای رفته بود، با اشاره به حجم آلودگی و زباله در این منطقه گفت: علیرغم اینکه این منطقه قبلا بازدید شده و میزان آلودگی آن رصد شده بود، اما متاسفانه میزان و حجم زباله در داخل رودخانه و نیزارها بیش از انتظار بود، به طوری که در دقایق اولیه پاکسازی کیسه‌های زباله‌ای که همراه داشتیم تمام شد و به اجبار برای تهیه کیسه‌ها مجددا به اراک مراجعه کردیم، چراکه در منطقه امکان تهیه کیسه وجود نداشت.

بختیاری وسعت منطقه پاکسازی شده را حدود یک کیلومتر عنوان کرد و با اشاره به اینکه اکثر زباله‌ها را کیسه پلاستیکی و ظروف یکبار مصرف تشکیل می‌داد، افزود: حجم زباله‌های این منطقه نشان می‌داد که متاسفانه تاکنون اقدامی جهت جمع‌آوری زباله صورت نگرفته است، چراکه حتی لابلای ریشه درختان و بوته‌ها زباله‌هایی وجود داشت که برای برداشتن آنها با مشکل روبرو بودیم.

وی با بیان اینکه متاسفانه زباله‌ها تنها در اطراف رودخانه نبود، بلکه کف رودخانه نیز پر از زباله بود، افزود: این پاکسازی علیرغم انتظارها از هشت صبح تا چهار بعدازظهر به طول انجامید و بیش از 100 کیسه، زباله جمع‌آوری شد.

این فعال محیط زیست افزود: زباله‌های جمع‌آوری شده به حجم دو وانت به محل دپوی زباله‌ها در روستای اسکان منتقل شد که این محل خود شرایط مطلوبی نداشت، چراکه زباله ها عموما به آنجا منتقل شده و بعد از انتقال سوزانده می‌شوند و به دلیل اینکه امکان انتقال آنها به محل دیگری وجود نداشت، کیسه‌های زباله به محل دپوی روستا منتقل شد تا بالاخره سوزانده شوند.

 
‌
محل دپوی زباله‌های روستا در بالادست در فاصله یک کیلومتری روستا و در پای کوه قرار دارد. در این محل چاله‌ای به عمق هشت متر کنده شده و زباله‌ها داخل آن ریخته می‌شوند.

مجید بیات دهیار روستای اسکان در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا در خصوص وضعیت این محل گفت: ‌زباله‌ها در این مکان سوزانده نمی‌شوند، بلکه به وسیله لودر بعد از تجمیع، به همراه پسماندهای روستاهای اطراف جمع‌آوری ‌و منتقل می‌شوند.

دهیار اسکان این رویه را به هیچ عنوان منجر به آلودگی خاک منطقه نمی‌داند و این شکل مدیریت پسماند را تهدیدکننده محیط زیست و یا آسیب‌زننده قلمداد نمی‌کند.

به گزارش ایسنا، اینکه زباله ها باید باقی بمانند تا به همراه پسماندهای روستاهای دیگر جمع‌آوری شود، به خودی خود آسیب محیط زیستی به همراه دارد، به علاوه اینکه تصاویر نشان می‌دهند که زباله‌ها در این منطقه سوزانده می‌شود که چنین اقدامی ممکن است خطرات و آسیب‌های زیادی برای خاک به همراه داشته باشد.

براساس این گزارش، حرکت‌های مردمی نیز در نهایت باید به نوعی مدیریت شده و در سطوح بالاتر مورد نظارت و حمایت قرار گیرند، در خصوص اسکان نیز تلاش‌های گروه‌های پاکسازی که به صورت خودجوش جهت حفظ محیط زیست اقدام می‌کنند قطعا باید توسط مسئولین امر مورد توجه قرار گرفته و همراهی لازم در خصوص به سرانجام رساندن پاکسازی منطقه طبیعی با حافظان محیط زیست صورت گیرد تا در نهایت جلوگیری از یک آسیب زیست محیطی به آسیب زیست محیطی دیگری منجر نشود.

در اینکه جمع آوری زباله و از بین آن در روستاها و مناطق گردشگری طبیعی به شکل بهداشتی و استاندارد یک ضرورت است، شکی نیست ولی براساس تجربه‌ای که درخصوص محیط زیست روستایی در این منطقه، بویژه روستاهای شازند و دیگر روستاهای استان شاهد هستیم، در اینکه مسئولان و متولیان استان و روستاها و محیط زیست روستایی آیا واقعا دغدغه‌ای برای اینکار دارند، باید شک کرد.

و باید امیدوار بود که اینگونه بی توجهی‌ها به از بین رفتن انگیزه دوستداران محیط زیست در حمایت و حفاظت از این سرمایه گرانقدر منجر نشود

• < قبلی
• بعدی >