زیست بوم

مارگون در چنبره زباله!

صدای فروریختن آب را هنوز هم می‌شود از چند کیلومتری شنید، اگر گوش بخوابانی و اگر پژواکش را که از میان زباله‌های انباشت‌شده و رد برجا مانده از گذر طبیعت‌گردان، خوب تشخیص بدهی. صدای مارگون را می‌گویم که در چنبره زباله‌ها اسیر شده است!

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه فارس، دلبری‌ها داشته این آبشار که با به‌هم پیوستن چمشه‌سارهایی بهشتی، جاری و از بلندای کوهسارانی از قبیله زاگرس، سرازیر شده است تا زیباترین و دل‌انگیزترین مناظر و موسیقی‌های خلقت را تصویرگر باشد.

مارگونی که حالا شره‌های آب رها شده از قله، حالا تُنُک شده، مانند گیس‌های سفید مادربزرگ که دیگر دندانه‌های شانه، میانشان گیر نمی‌کند!

ریسه‌های آب از بالا به پائین، رشته‌هایی سفید از گردنبندهای زمردین را تداعی می‌کند، با قطره‌های مروارید نشان، که تلاقی شعاع خورشید با آن کمانه‌ای هفت‌رنگ می‌سازد و چشم را خیره می‌کند و تا اوج لذت می‌برد.

شره‌های آب، پایین‌دست به هم می‌پیوندد تا آبگیری بسازد و رودی باریک که این روزها، خشکسالی از فربهی آنها کاسته، رودی که حالا باریکه راهی را تر می‌کند تا سیراب و کناره‌هایش مملو از بطری‌ها و ظروف و کیسه‌هایی است برجا مانده از انسان، این اشرف مخلوقات عالم!

مارگون این‌روزها خسته از خشکسالی و خشکیدن چشمه‌هایی که ریشه‌هایش هستند، جریان دارد اما، انسان متمدن، ردپای تخریبش را تا بلندترین نقطه آن نیز کشانده است.

طبیعت‌گردی یکی از شاخه‌های گردشگری محسوب می‌شود که سالانه گردشگران زیادی را به اقصی‌نقاط جهان می‌کشاند و مسیری است برای ارضای حس لذت‌جویی انسان و راهکاری برای رونق اقتصادی جوامع.

استان فارس به‌واسطه جغرافیای منحصر بفردی که در برگیرنده چهاراقلیم مختلف است، بخشی از زیبایی‌هایش را مدیون همین طبیعت زیبا است، طبیعتی که از دامنه‌های زاگرس در شمال و غرب فارس آغاز می‌شود و تا نزدیکی‌های خلیج همیشه فارس، در جنوب این استان، ادامه دارد.

طبیعتی که امروز به واسطه خشکسالی ده ساله، دریاچه‌های هفت‌گانه‌اش خشکیده است و جنگل‌هایش را تبر و اره و ذغال فروشان سیاه‌دل و خشکی و آلودگی‌های زیست‌محیطی به سمت ویرانی می‌برد و باقیمانده چشمه‌ها و آبگیرهایش را انسان‌ها با پراکندن زباله و برافروختن آتش برای لحظه‌ای تفریح، به سمت نابودی می‌کشانند. مارگون بخشی از طبیعت زیبای فارس است، نقطه‌ای در دل رشته کوه زاگرس، در مرز استان‌های فارس و کهکیلویه، جایی که هنوز هم سرشار از آرامش و زیبایی است.

دکتر حمزه ولوی، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان فارس در حاشیه حضور گروه‌های مردمی و خبرنگاران با هدف پاکسازی منطقه آبشار مارگون، گفت: دوستی و انس با طبیعت باید در زندگی ما به یک فرهنگ تبدیل شود، این رویکردها نباید فقط برای پُز و ژست و پرستیژ باشد. متاسفانه مدتی است که برخی از آموزه‌های زیست محیطی مانند توسعه پایدار صرفا در حرف و بیان به آن توجه می‌شود. انگار مد شده است که هر کسی ژست توسعه پایدار را بگیرد بدون آنکه به ملزومات آن آگاه باشد.

وی افزود: مقوله توسعه پایدار از جمله مواردی است که نیاز به بازتعریف دارد، توسعه پایدار زمانی محقق می‌شود که در کنار توسعه ما به فواید و مضرات اجرای یک طرح بیاندیشیم و ارزیابی منفعت هزینه داشته باشیم.

ولوی با اشاره به لزوم همراهی در پاکسازی مناطق گردشگرپذیر طبیعی مانند مارگون و لزوم تلاش برای فرهنگسازی در سطوح مختلف جامعه، اجرای برنامه پاکسازی آبشار مارگون توسط محیط بانان و انجمن‌های دوستدار محیط زیست،‌ شهروندان حامی محیط زیست، هیئت کوهنوردی فارس و جوامع محلی را از جمله اقدامات صورت گرفته در این راستا عنوان کرد.

وی با بیان اینکه انسان بیشترین بهره‌برداری را از طبیعت کرده و بیشترین آسیب را نیز به آن وارد می‌کند، گفت: جامعه بشری 25 درصد بیش از توان تولید منابع استفاده می‌کند، این اتفاق باعث می‌شود تا به تدریج منابع از بین برود.

وی با یادآوری اینکه برخی منابع محدود بوده و امکان جایگزینی آن نیست، اضافه کرد: آلودگی که وارد رودخانه می شود تنها یک مقداری قابل تجزیه و پالایش است. منابع آب ما به سرعت به دلیل رشد تک بعدی به شدت رو به کاهش است. در فارس به جز یک مورد، هیچ دشتی ندارد که آب‌های آن ممنوعه نشده باشد.

ولوی با تاکید بر اینکه شیوه‌های تولید در کشورهای توسعه یافته به شکلی است که تولید پاک انجام می‌شود، افزود: بیشترین صدمه به محیط زیست را کشورهای درحال توسعه و کشورهای فقیر وارد می‌کنند.

ولوی، جنگل‌های زاگرس را نمونه‌ای نادر و طبیعی از جنگل‌های موجود کشور دانست و ضمن انتقاد شدید به افرادی که سهوا و یا عمدی نسبت به آتش زدن جنگل‌ها اقدام می‌کنند، اظهار کرد: خشکسالی‌ها، ورود ریزگردها، چرای بی‌رویه و آتش سوزی از عوامل از بین رفتن این جنگل‌ها هستند.

این مقام مسئول، لزوم احیای مکان‌های آسیب دیده را مورد تاکید قرار داد و گفت: حضور عشایر در جنگل‌های استان و گردشگران غیرمسئول در عرصه‌های طبیعی از دیگر دلایل از بین رفتن جنگل‌ها و مراتع است به‌طوریکه روزانه 15 مورد آتش سوزی در جنگل‌ها را شاهد هستیم و تاسف‌بار اینکه برخی از این موارد،‌ عمدی است.

مدیر کل محیط زیست فارس با اشاره به اینکه زباله‌های مختلف فرایند متفاوتی برای بازیافت دارند، افزود: زباله‌های شهری در استان ما به درستی جمع آوری و دفع نمی‌شوند. می‌توان با گماردن افراد برای تفکیک زباله، هم اشتغال ایجاد کرد و هم اینکه از طلای کثیف به بهترین شکل بهره برد.

او بر لزوم تجدید نظر در مصرف محصولات یکبار مصرف و کیسه‌های پلاستیکی، تاکید و خاطرنشان کرد: انبوه این مواد و زباله‌های ناشی از مصرف محصولات غذایی در تفرجگاه‌های استان فارس چهره نا زیبایی در این مناطق ایجاد کرده است. چهره تالاب‌های هفت برم، بهشت گمشده و آبشارمارگون از جمله تفرجگاه‌های طبیعی فارس است که توسط گردشگران با ریختن انواع زباله نازیبا شده‌اند.

مدیرکل حفاظت محیط زیست فارس، مصرف پت‌ها (بطری‌های پلاستیکی) و ظروف یکبار مصرف را عاملی برای انتشار زباله در طبیعت دانست و گفت: متاسفانه روزی که مجوز ساخت کارخانه‌های تولید

این ظروف داده شد به فکر انتشار زباله‌های ناشی از تولید آن نبوده‌اند و دراین رابطه باید از مبدا تولید ظروف چاره‌اندیشی شود.

وی با بیان اینکه هیچ گریزی از توسعه نیست، ادامه داد: توسعه امری الزامی و برای رسیدن به رفاه اجتماعی است اما نباید برای رسیدن به رفاه، انسان آسایش خود را به خطر اندازد و در ورطه هلاکت و نابودی فرو رود. تخریب طبیعت و محیط زیست سقوط در ورطه هلاکت و نابودی است. با توجه به اینکه یکی از معضلات زیست محیطی در شهرهای بزرگ از جمله شیراز ظروف پلاستیک و پلاستیک‌ها است، اولین روز هفته محیط زیست با عنوان روز استانی بدون پلاستیک در استان فارس نامگذاری شده است.

• < قبلی
• بعدی >