ایران‌بوم

مالیات‌دهندگان آمریکایی، که تامین‌کنندگان اصلی هزینه‌های سنگین جنگ عراق بوده و هستند، هنوز هم به دلیل بمباران تبلیغاتی رسانه‌ها، بر این باورند که پول‌های آن‌ها در راه نهادینه‌کردن مردم‌سالاری در عراق و مبارزه با تروریسم و نابودسازی القاعده هزینه می‌شود.

مردم ستم‌دیده و داغدار عراق نیز به دلیل همین بمباران‌های تبلیغاتی، مسئول کشتارهای پایان‌ناپذیر، ویرانی‌ها، فقر و گرسنگی در کشورشان را سازمان‌های تروریستی می‌دانند.

از این‌رو، شگفتی‌آور نیست که نه در آمریکا و نه در عراق کسی به غارت منابع نفتی این کشور کم‌ترین توجهی نداشته باشد!

پس از اشغال عراق، آمریکایی‌ها بهره‌برداری از منابع نفتی منطقه را به عنوان دست‌خوش برای خوش‌خدمتی انگلیسی‌ها، به شرکت‌های انگلیسی واگذار کردند‏ و خود اختیار‌دار منابع نفتی در دیگر جاهای عراق شدند.

عراق کشوری اشغال‌ شده بود و آمریکایی‌ها اشغال‌کننده و اختیاردار. این اشغال‌کننده‌ی اختیاردار، با چنان تمهیداتی بهره‌برداری از منابع نفتی عراق را سامان‌دهی کرد که خیلی‌ها باورشان شده بود این دولت بی‌اختیار عراق است که در مورد بستن قراردادهای نفتی و چگونگی بهره‌برداری از این منابع تصمیم می‌‌گیرد.

اکنون رسوایی قراردادهای نفتی عراق و غارت منابع این کشور به جایی رسیده که یک نویسنده‌ی آمریکایی در روزنامه‌ی نیویورک تایمز‏ گوشه‌هایی از روند غارت منابع نفتی عراق و یکه‌تازی کمپانی‌های نفتی آمریکایی را به نمایش می‌گذارد.

این نویسنده و پژوهش‌گر، که تیموسی ویلیامز نام دارد، در مقاله‌ای بلندبالا نوشته است:
پس از حمله آمریکا به خاک عراق در سال 2003 میلادی و اشغال این کشور، تمامی کار‌های مربوط به بازسازی زیرساخت‌های نفتی عراق که در پی این حملات در آستانه نابودی قرار گرفته‌اند، زیر نظر مستقیم شرکت‌ها (و البته دولت آمریکا) انجام گرفته است.

اما اکنون با فراخوانی که دولت آمریکا برای تعمیر چند مایل خط لوله، حفر صدها چاه نفتی جدید و ساخت ترمینال‌های نفتی شناور در این کشور صادر کرده، بسیاری از شرکت‌های نفتی آمریکایی بیش از پیش برای شرکت در مناقصه‌های نفتی این کشور جنگ زده به صف شده‌اند.

این تلاش‌ها برای حضور گسترده در پروژه‌های نفتی عراق که ارزش آن‌ها بیش از 10 میلیارد دلار برای 5 سال آینده برآورد شده در حالی جریان دارد که تاکنون بسیاری از شرکت‌های نفتی آمریکایی به دلیل اجحاف در مبالغ مربوط به اجرای پروژه‌های نفتی، عمل نکردن به تعهدات برای اتمام صدها پروژه حیاتی و اجرای ضعیف بسیاری پروژه‌ها در این کشور مورد انتقاد شدید قرار گرفته‌اند.

در میان شرکت‌هایی که کارگران خود را برای اجرای عملیات‌های نفتی روانه عراق کرده‌اند، نام شرکت‌هایی هم‌چون هالیبرتون، بیکرهاگز، وسرفورد اینترنشنال و بسیاری شرکت‌های دیگر هم‌چون «کی‌بی‌آر» به چشم می‌خورد که هم‌اکنون از سوی اداره بازرسی کل عراق به دلیل بی‌کفایتی در اجرای پروژه‌های پیشین نفتی در این کشور مورد انتقاد شدید قرار دارند.

شرکت هالیبرتون که پیش‌تر به‌وسیله‌ی دیک‌چنی، معاون اول بوش در زمان حمله آمریکا به عراق، اداره می‌شد در روزهای نخستین پس از جنگ و محاصره عراق برنده قراردادی 24 میلیارد دلاری در این کشور شد.

علاوه بر انتقاداتی که به این شرکت به دلیل عدم اجرای به موقع پروژه‌های احیا سازی وارد است، بسیاری اسناد منتشر شده حاکی است که این شرکت در آن زمان بیش از 200 میلیون دلار به دولت عراق هزینه اضافی تحمیل کرده است.

این قراردادهای نفتی جدید، شرکت‌های آمریکایی را در تماس مستقیم با دولت عراق قرار می‌دهد، دولتی که هم اکنون نیز با چالش‌های زیادی برای رویارویی با فساد اداری روبرو است و به دلیل بسیاری مشکلات ناشی از جنگ، توانایی بسیار کمی در نظارت بی قید و شرط بر پروژه‌های نفتی را که قرار است آمریکایی‌ها گردانندگان آنها باشند، دارد.

گزارش‌ها حاکی است بسیاری از این شرکت‌های نفتی به هیچ وجه پذیرای انتقادات وارده نیستند و معتقدند که هیچ‌گونه خطاکاری بین‌المللی در اجرای این پروژه‌های نفتی صورت نگرفته و از آنجا که بسیاری شرکت‌های آمریکایی در تلاش برای حضور همه جانبه در این بازار پر رونق نفتی هستند، این شرکت‌ها که پیش از این نیز سابقه حضور در عراق را داشته‌اند نباید از این قافله عقب بمانند.

در چند ماه اخیر، دولت عراق بیش از 10 قرارداد تولیدی با شرکت‌های نفتی بین‌المللی امضا کرده و هدف اصلی از انعقاد این قراردادها رساندن بازده تولید نفت از 4/2 میلیون بشکه در روز به روزانه 12 میلیون بشکه در مدت زمان 6 سال است.

در حالی که شرکت‌های آمریکایی، هم‌چون هالیبرتون تاکنون به موفقیت‌های کمی در اجرای قرار دادهای نفتی در عراق دست یافته‌اند، اما مافیایی که از سوی آنها ایجاد شده، امکان حضور دیگر شرکت‌های نفتی را غیر ممکن کرده و به نظر می‌رسد که از این پس تنها شرکت‌های آمریکایی اجازه دارند در صنایع نفتی عراق حضور داشته باشند.