ایران‌بوم

یونسکو امسال مراسم چهلمین سالگرد تاسیس کنوانسیون میراث جهانی که به عنوان معتبرترین قراداد بین‌المللی در حوزه فرهنگ و حفاظت از میراث طبیعی شهرت دارد را برگزار می‌کند.

new nike football boots 2012 2017 - 002 - Nike Air Max 270 ESS Ανδρικά Παπούτσια Γκρι / Λευκό DM2462 | CARHARTT WIP HOMME , JofemarShops

به گزارش خبرگزاری میراث فرهنگی به نقل از یونسکو، کنوانسیون میراث جهانی نه تنها یکی از موفق‌ترین برنامه‌های یونسکو بلکه یکی از قدرتمند‌ترین ابزارهای حفاظت از میراث فرهنگی است. از زمان شکل‌گیری این کنوانسیون درسال 1972 فهرست میراث جهانی 936 محوطه طبیعی و فرهنگی را در فهرست میراث جهانی ثبت کرده و با این کار ضمن حمایت جدی ازاین محوطه‌ها، ارزش‌های فرهنگی 153 کشور را درسراسر جهان به رسمیت شناخته است.

ریشه و خاستگاه شکل گیری کنوانسیون میراث جهانی

ریشه و تاریخ شکل گیری این کنوانسیون به سال 1960 باز می‌گردد. زمانی که کارزار کمک به مصر و سودان برای حفاظت از "ابوسمبل" و دیگر معبدهای "نوبیه" در برابر خطر غرق شدن این آثار درپی احداث "سد آسوان" روی نیل، از سوی یونسکو برگزار شد. این اقدام سبب بسیج تمام نیروهای بین‌المللی و حمایت‌های ملی و شکل‌گیری جماعت‌های ملی شد که عمدتا پیرامون میراث فرهنگی و مسئولیت افراد در حفاظت از آن شکل می‌گرفت.

در همان روزها وزیر فرهنگ فرانسه این کمپین را نخستین بیانیه عمومی و مردمی در حمایت از نخستین تمدن جهان، به عنوان یک میراث جداناشدنی از هنرجهانی دانست.

پس از آن 50 کشور با ارائه کمک‌های مالی، مبلغی برابر با نیمی از کل 80 میلیون دلار را که برای خارج کردن این اثر از وضعیت خطر برآورد شده بود، تامین کردند.

در جریان همین تلاش‌ها، اساسنامه کنوانسیون میراث جهانی نیز با الهام از این اقدام و تشریک مساعی کشورهای جهان در اجرای این پروژه برزگ و نیز به عنوان نتیجه مهمی از کارزارهای یونسکو طی دهه‌های 1960 به حفاظت از گنجینه‌های دیگری چون سایت‌های تاریخی ونیز در ایتالیا، پس از سیلاب بزرگ 1966 و نیز کمپین دیگری در حمایت از محوطه باستانی عصر برنز در "موهنجودارو" واقع در پاکستان و بخش‌هایی از معبد بودایی "بوروبودور" اندونزی تدوین شد.

از زمان تصویب این کنوانسیون و ثبت نخستین سایت باستانی در فهرست میراث جهانی در سال 1978، این کنوانسیون رشد یافته و به عنوان تلاشی در راستای بازتاب نیازهای متفاوت در سایت‌های گوناگون جهانی به رسمیت شناخته شده و مورد حمایت قرار گرفت.

پس از مدتی موضوعات مورد حمایت در این کنوانسیون توسعه یافته و نواحی و گنجینه‌های دیگری چون چشم‌انداز‌های فرهنگی و سایت‌های واقع در مناطق میان مرزی و اجرای برنامه‌های موضوعی ویژه میراث دریایی، جنگل‌های طبیعی، توریسم پایدار، معماری خشتی یا معماری خاک و نیز حمایت از جزیره‌های کوچک، به منظور تمرکز بر نیازهای ویژه این سایت‌ها تشکیل شد.

انفجار جمعیت، کاهش منابع مالی و همچنین تغییرات آب و‌هوایی چالش‌هایی است که به نوبه خود مستلزم پاسخگویی به طیف وسیعی از مسائل زیست محیطی و فشارهای اقتصادی – اجتماعی مرتبط با آن‌ها است، مهم‌ترین تهدید برای آثار ثبت‌شده در فهرست میراث جهانی به شمار می‌روند.

فهرست میراث فرهنگ جهانی درخطر نیز بعدها درحمایت از سایت‌های طبیعی که بر اثر حوادث و تهدیدهایی چون تغییرات آب و هوایی، کشمکش‌های نظامی و آلودگی‌های شهری و ماهی‌گیری غیرقانونی و بهره برداری‌های بی رویه شکل گرفت.

میراث جهانی وچالش‌های آینده

به رغم افزایش تدریجی کشورهای عضو و سایت‌های ثبت شده در این فهرست، برخی سایت‌ها از کشورهای کم توسعه یافته و مناطق مختلف جهان دراین راستا فعالیت کندی داشته‌اند و هنوز اقدامات بسیاری الزامی است تا اهداف اصلی از شکل گیری فهرست میراث جهانی به عنوان نماینده‌ای از میراث فرهنگی و طبیعی شاخص بشر و تنوع فرهنگ جهانی محقق شود.

مهم‌ترین تهدیدها و چالش‌هایی که کنوانسیون میراث جهانی در سال‌های آینده فراروی خود دارد، عمدتا مرتبط با پدیده‌های جهانی همانند انفجار جمعیت، کاهش منابع مالی و همچنین تغییرات آب و‌ هوایی است. این چالش‌ها نیز به نوبه خود مستلزم پاسخگویی به طیف وسیعی از مسائل زیست محیطی و فشارهای اقتصادی – اجتماعی مرتبط با آن‌ها است که در مجموع مهم‌ترین تهدید برای آثار ثبت‌شده در فهرست میراث جهانی نیزبه شمار می‌روند.

حل و فصل تنش‌های بالقوه میان نیاز به حفاظت از آثار فرهنگی و حمایت از جماعت‌های محلی، چالش مهم دیگری است که در دهه‌های آینده فراروی این کنوانسیون قرار دارد و مستلزم تقویت تلاش‌ها برای کسب موفقیت بیشتر است.

از این روست که دولت‌های عضو کنوانسیون، عنوان" میراث جهانی و توسعه پایدار:نقش جوامع محلی " را به عنوان موضوع چهلمین سالگرد تاسیس کنوانسیون میراث جهانی برگزیده‌اند.

این کنوانسیون امروزه دارای فهرستی چنان غنی از آثار ثبت ‌شده‌است که سهم نهایی کنوانسیون میراث جهانی، دیگر تنها محدود به آثار ثبت شده در این فهرست نیست بلکه حمایت و حفاظت درازمدت از کل ذخایر کره زمین را نیز در بر گرفته است.

حفاظت از میراث جهانی اکنون به دلیل اهداف و فعالیت این کنوانسیون نه تنها در راستای توسعه پایدار بلکه در تداوم دستاوردهای این کنوانسیون نقشی تعیین کننده دارد.