یادمان
میراث در هفته‌ای که گذشت؛ از سور روشنایی تا وعده رشد 300 درصدی صنایع دستی
- يادمان
- زیر مجموعه: ديده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبيعی ایران
- جمعه, 26 اسفند 1390 17:10
- آخرین به روز رسانی در جمعه, 26 اسفند 1390 17:10
- نمایش از جمعه, 26 اسفند 1390 17:10
- بازدید: 5312
خبرگزاری میراث فرهنگی- گروه میراث فرهنگی- سور روشنایی هم آمد و سال نو هر لحظه به ما نزدیک‌تر می‌شود. حال و هوای عید درد تخریب‌ها را در این روزهای آخر هموار کرده است. با این وجود، این هفته آخر هم از تخریب خالی نبود و باز چالش دیگری در شهر دیرینه یزد اتفاق افتاد و خبر رسید که میدانی با درختان کهنسال در این شهر با خاک یکسان شده است.سور روشنایی
این هفته، هفته چهار شنبه سوری بود. گفته می‌شود، ایرانیان باستان که به هربهانه جشنی گرفته و سوری برپا می‌کردند، آخرین سه‌شنبه سال و پیش از آغاز بهار جشنی بر پا کردند که سور شب چهارشنبه یا چهارشنبه سوری نام گرفت.
ما این جشن ها و آئین ها را از نیاکانمان آموخته ایم؛ یعنی از همان ایرانیانی که به هر بهانه سور و ساتی بر پا می کردند و یکی از آن سور ها، چهارشنبه سوری بود. این جشن همیشه با آتش افروزی همراه بوده و از آنجا که آتش، سرخ رنگ است نام آن را چهارشنبه سوری گذاشتند زیرا «سور» آنگونه که در متون ساسانی نیز آمده به معنی سرخ است.
طبق این اعتقادِ کهنِ ایرانیان که ارواح درگذشتگان در روزهای پایانی سال به خان بازماندگانشان باز می گشتند، بسیاری از پژوهشگران گفته اند آتش افروزی چهارشنبه سوری برای راهنمایی و نشان دادن راه به این ارواح که حکم مسافر را داشتند، بوده است. آنها با دیدن دود آتش، جایگاه دودمان خود را پیدا کرده و به سوی آنها پرواز می کردند.
قطع درختان کهنسال در میدان یزد
10 کاج کهنسال در میدان مصطفی خمینی با آغاز طرح ساماندهی میراثفرهنگی و شهرداری از بین رفت این درحالی است که به‌گفته مدیر سازمان میراثفرهنگی یزد، این طرح جامع مورد تصویب کارشناسان این سازمان بوده و با هدف روان سازی ترافیک و احیا مراکز تاریخی و مذهبی اطراف میدان صورت گرفته است.
میدان کنونی «سیدمصطفی خمینی» که متعلق به دوره صفوی و با نام شاه تهماسب خوانده می‌شد درحالی براساس طرح مصوب میراثفرهنگی حذف و تبدیل به چهارراه چراغ دار شد که چالش‌های بسیاری را به‌دنبال داشت. این میدان که به‌عنوان مجموعه‌ای تاریخی شامل میدان، تکیه و حسینیه با شماره‌ی 6544 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده درحالی توسط طرح مشترک سازمان میراثفرهنگی وشهرداری با قطع کاج‌های کهنسال حذف شد که احیاء مراکز تاریخی ومذهبی و روان‌سازی ترافیک مهمترین علت آن عنوان شده است.
بهرام رضایی، مدیر اداره کل میراثفرهنگی استان یزد ضمن بیان این مطلب بهCHN گفت: حذف میدان سید مصطفی خمینی براساس طرح جامع ساماندهی انجام گرفته است. وسط میدان دایره‌ای بود که ترافیک بسیاری به‌همراه داشت برداشته و تبدیل به چهارراه چراغ‌دار شده است.
محوطه‌تاریخی سرمشهد مزرعه کشاورزی شد
سرمشهد کازرون به‌عنوان بزرگترین شهرساسانی ـ اسلامی ایران با 600 هکتار محوطه، تبدیل به وسیع‌ترین مزرعه کشاورزی استان فارس شده است. این‌درحالی است که صدور مجوز حفر چاه‌های کشاورزی با تایید سازمان میراثفرهنگی علت گسترش زمین‌ها و تخریب آثار تاریخی سرمشهد عنوان شده است.
حفر چاه‌های عمیق، توسعه زمین‌های کشاورزی و ایجاد تاسیسات و کارگاه‌های کشاورزی در محوطه تاریخی سرمشهد باعث شده مهمترین آثار تاریخی این منطقه زیر شخم زمین‌های کشاورزی برود. سرمشهد کازرون با اینکه به‌عنوان بزرگترین شهرساسانی ـ اسلامی ایران خوانده می‌شود اما از یک فصل حفاری علمی بی‌بهره بوده است.
بیش از یک دهه از رشد و گسترش زمین‌های کشاورزی سرمشهد می‌گذرد. صدور مجوز حفر چاه‌های عمیق توسط آب‌منطقه ای استان فارس درحالی شدت گرفته که کارشناسان آب منطقه‌ای، با استناد به استعلام و تاییدیه سازمان میراثفرهنگی این اقدام را کاملا مجاز اعلام کرده‌اند. اما در این میان مسئله‌ای که به‌شدت محسوس و نگران‌کننده است از بین رفتن بخش عظیمی از آثار تاریخی سرمشهد است چنانچه تعداد آثار و وسعت این شهرتاریخی به‌حدی است که دکتر آذنوش پیش از مرگ ناگهانی‌اش درصدد تشکیل پایگاه میراثفرهنگی در سرمشهد بود.
سیمین غریبانه رفت
مرگ سیمین دانشور، یکی از دردناک ترین اتفاقات آخر سال بود. سیمین از این دنیا رفت و بار دیگر بحث خانه – موزه او مطرح شد. با اینکه وقتی سیمین زنده بود، دست از پا ننشست. زری وار به عزای جلال برخاست. در پی ثبت خانه‌اش و حتی نجات خانه همسایه عزیزش، نیمایوشیج برآمد. پس از اقداماتی که او برای جلوگیری از تخریب خانه نیما انجام داد، توجه افکار عمومی به سمت خانه‌های سایر مشاهیر معاصر بیشتر جلب شد و مسئولان مربوطه از جمله شهردار وقت تهران و رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور برای حفظ و حراست و بهره برداری فرهنگی از این خانه به توافق رسیدند.
بعد «کانون فرهنگی سیمن دانشور» و «جلال آل احمد و نیمایوشیج» شکل گرفت. زمین این ملک در گذشته وقفی بوده و خانم دانشور هر ساله مبلغی به عنوان اجاره بها به سازمان اوقاف و امور خیریه پرداخت می‌کرد اما با توافقی که میان مسئولان منعقد شد، او دیگر این مبلغ را پرداخت نکرد.
سیمین می‌خواست خانه‌ای که او و جلال زندگیشان را در آن شروع کردند، جاویدان شود. خانه خیابان شهید تقی رفعت، کوچه بیژن، نبش بن‌بست ارض، پلاک 16. خانه‌ای که زمانی محل رفت و آمد بسیاری از بزرگان بوده و شاید برای همیشه باشد! او جاودانگی همه این خاطره‌ها را می‌خواست. جاودانگی همه زمانه‌ای که بر آنها رفت. به این ترتیب بود که خانه جلال آل احمدو سیمین دانشور با شماره ثبت 11466 به فهرست آثار ملی پیوست.با اینکه امروز عده‌ای این مسئله را مطرح می‌کنند که خانه سیمین ثبت نشده است و باید بار دیگر برای ثبت آن در فهرست آثار ملی اقدام کرد!
افزایش 300 درصدی صادرات صنایع دستی
خبر دیگری که در این هفته سر و صدای بسیاری بر پا کرد، مربوط به صنایع دستی بود. درحالی رئیس سازمان میراثفرهنگی از افزایش 300 درصدی صادرات صنایع دستی ایران در سال آینده می‌گوید که صادرکنندگان و تولیدکنندگان با رد این رقم، به افزایش هزینه‌ها و افت تولید اشاره کرده و خواستار رفع ابهام و آوردن مصداق‌های مشخص از رئیس سازمان شدند.
معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری درحالی از برنامه‌ریزی‌ها برای افزایش 300 درصدی صادرات صنایع دستی ایران در سال 91 می‌گوید که تولیدکنندگان صنایع‌دستی دست از کار کشیده‌اند و از نبود بازار هدف صنایع‌دستی سخن می‌گوید. این درحالی است که صادرکنندگان با توجه به افزایش هزینه‌ها و افت تولید صنایع‌دستی در سالهای اخیر خواستار رفع ابهام و آوردن مصداق‌های مشخص از رئیس سازمان میراثفرهنگی کشور شدند.
به‌گزارش CHN بیست درصد از کارگاه‌های لالجین تعطیل شده است، چاقوسازان زنجانی تولیدی برای عرضه داخلی ندارند. فروشندگان و تولیدکنندگان میدان نقش جهان از یک سال بیکاری و رکود صنایع‌دستی می‌گویند و اما رئیس سازمان میراث فرهنگی با حضور در نمایشگاه یک صنایع‌دستی خارجی خبر از رشد 300 درصدی صنایع‌دستی در سال آینده می‌دهد. رقمی که باعث شد ابهامات و پرسش‌های بسیاری را به میان آورد.
مهدی اعلمی، صادرکننده لالجین به CHN می‌گوید: 20 درصد از کارگاه‌های لالجین همدان به‌دلیل تحقق نیافتن وعده یارانه تولید و سوخت توسط مسئولان صنایع‌دستی تعطیل شده است چگونه ممکن است با این شرایط موجود صنایع‌دستی رشد 300 درصدی داشته باشد؟
