یادمان

از غارت خانه پدر چای تا تخریب باغ‌شهرهای ایران!

میراث‌فرهنگی در هفته‌ای که گذشت باز هم وضعیت عادی را سپری نکرد. مرکز آموزش عالی سازمان میراث‌فرهنگی هنوز از کما بیرون نیامده، بدنه اصلی پل تاریخی محمدحسن خان تخریب شد، خانه پدر چای ایران غارت شد، باغ‌شهرهای بم، رامسر و میبد در معرض خطر قرار گرفتند و خانه ارغوان در بن‌بست خاطرات ماند.

Women's shoes - adidas hermosa mesh backpack purple and blue color , GiftofvisionShops - Fitness - adidas nite jogger kids - Sports shoes | Maratón Sevilla 2022 - Carreras populares , MonticelloShops

خبرگزاری میراث‌فرهنگی ـ گروه میراث‌فرهنگی ـ این روزها مرکز آموزش عالی سازمان میراث فرهنگی مثل یک بیمار اورژانسی شده است. مرکزی پشت کاخ نیاوران که درست در روزهایی که ایران تازه از زیر موشک باران بیرون آمده بود، به دلیل نیاز مبرم جامعه به زیر ساخت‌های فرهنگی تاسیس شد. حمید بقایی در زمان ریاستش بر سازمان همانطور که حکم رفتن معاونت میراث فرهنگی به شیراز را داد، خواستار منحل شدن این مرکز عالی هم شد. از آن روز دیگر مرکز آموزش عالی سازمان روی خوش به خود ندید. همانطور که معاونت میراث فرهنگی ضربات سختی خورد.
 
مرکز آموزش عالی سازمان این روزها حال خوشی ندارد. بیشتر کلاس‌ها نیمه تعطیل شده‌ و زمین فوتبال دانشجویانش هم افتاده دست مدیران کاخ نیاوران. دیگر شور و نشاط دانشجویان از تن مرکزی که زمانی پر شور بود، رخت بسته.
 
محمدرضا رحیم زاده، رئیس مرکز آموزش عالی سازمان، دلیل به وجود این شرایط را درخواست آقای بقایی، رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی می‌داند و به CHN می‌گوید:« بقایی به استناد مصوبه کلی که پیشتر در مورد مراکز آموزشی صادر شده بود از وزارت علوم درخواست کرد که مرکز آموزش عالی منحل شود و این درخواست را به معاونت توسعه ریاست جمهوری داد تا مرکز به وزارت علوم ملحق شود.»
 
بدنه اصلی پل تاریخی محمد حسن خان با پتک تخریب شد!
 
پل تاریخی محمد حسن‌خان بالاخره در اثر تخریب‌هایی که در گذشته با شیوه‌های مختلفی انجام می‌گرفت در امان نماند. اینبار عده‌ای افراد ناشناس چنان به این پل تاریخی که گفته‌ می‌شود متعلق به اواخر دوره زندیه است حمله کرده‌اند که حفره‌ای با عمق 2 متر در آن ایجاد کرده‌اند.
 
«علیرضا صادقی امیری» دبیر انجمن جوانان سپید پارس، در این رابطه به خبرگزاری میراث‌فرهنگی می‌گوید: پل تاریخی "محمد حسن‌خان" که متعلق به‌ اواخر دوره زندیه است و در سال 1356 نیز به شماره 1414 در فهرست آثار ملی ایران به‌ ثبت رسیده است درحالی چندی پیش با پتک تخریب شد که وضعیت نگهداری این اثر تاریخی هم‌اکنونی تبدیل به یکی از نگرانی‌ها و دغدغه‌های اصلی فعالان و دوستداران میراث‌فرهنگی شهرستان بابل شده است.
 
او می‌گوید: با وجود قدمت طولانی پل محمدحسن‌خان و هشدارهای کارشناسان و فعالان حوزه میراث فرهنگی نسبت به تخریب‌های انسانی و طبیعی، اما تاکنون هیچ اقدامی جهت حفظ و صیانت از این اثر اتفاق نیفتاده است.
 
خانه ارغوان در بن بست خاطرات
 
خانه در بن بست است. در بن بست "انوشیروانی"، گیر افتاده در تنگنای فراموشی. خانه‌ای که ارغوانش هنوز تولد شاعری که سال ها پیش ساکن آنجا بود را به خاطر دارد:6 اسفند 1306. با اینکه شاعر اینجا به دنیا نیامده اما ارغوان و خانه محال است، خاطرات سالروزهای تولد او را از یاد ببرند.
 
زمان زیادی بر این خانه و ارغوانش گذشته است. کاشی‌های آبی حوض، از سرشاری آب زلال محروم‌اند. خانه در غربت است و کمتر کسی آن را می‌شناسد، ارغوانش اما هنوز محبوب دل‌هاست و هرگز بی‌آب نمانده. کارمندان کارخانه سیمان این ارغوان را آنقدر دوست دارند که هر طور شده هوایش را نگه می‌دارند:« من این درخت رو خیلی دوست دارم، مراقبش هستم. وقتی بهار می‌شه، گل می‌ده، نمی‌دونید، چقدر زیبا می‌شه. تازه من اشک این درخت رو هم دیدم.»
 
خانه ارغوان، حالا خیلی سال است که رنگ شاعر را به خود ندیده.« بعضی وقت ها یک خانمی است، نمی دونیم کیه، می‌یاد اینجا، می‌چرخه. حتی نامه گرفته برای اینکه به اتاق ابتهاج هم سر بزنه. می‌ره اونجا و گریه می‌کنه.» یکی از کارمندان کارخانه می‌گوید. راست یا دروغ‌اش با خود اوست. هیچ کس در خانه قدیمی هوشنگ ابتهاج اطلاعاتی از این زن به ما نمی‌دهد. خانه ارغوان در بن بست خاطرات می‌ماند. 
 
غارت خانه پدر چای ایران در تهران
 
تمام کاشی کاری ها و ملحقات نفیس، خانه محمد میرزا کاشف السلطنه مشهور به پدر چای ایران، در غفلت سازمان میراث فرهنگی غارت شد تا در آینده نزدیک توسط مالک تخریب شود.
 
اسکندر مختاری طالقانی، تهران شناس و کارشناس نام آشنای میراث فرهنگی درباره این خانه تاریخی گفت:«این خانه دارای معماری های فاخری است که دوره ساخت آن متعلق به اواخر قاجار و دوره سلطنت احمدشاه قاجار می رسد.این خانه به سبک و سیاق معماری خانه قوام السلطنه ساخته شده است.»
 
سجاد عسگری، دبیر کمیته پیگیری حفاظت از خانه های تاریخی تهران نیز درباره وضعیت این بنا گفت:«این خانه یکی از ارزشمندترین خانه های منطقه شمیران است که در محدوده شهردرای منطقه یک به آدرس خیابان شریعتی، نرسیده به میدان قدس، کوچه رضایی، پلاک هشت واقع شده است.در وهله اول ظاهر بیرونی بنا آنچنان باید و شاید نشان دهنده تاریخی بودن این بنا نیست اما پس از ورود به بنا، می توانیم ذوق و هنر معماران ایرانی را در این بنا مشاهده کنیم.»
 
باغ‌شهرهای بم، رامسر و میبد در معرض خطر جدی!
 
کارشناسان ارشد میراث‌فرهنگی معتقدند شهرسازی‌ نوین و ساخت و ساز‌های گسترده، شهرهایی که از معماری باغ‌شهر برخوردار هستند را به‌شدت در معرض آسیب قرار داده است. آنطور که مهندس مجابی کارشناس ارشد میراث‌فرهنگی می‌گوید: هم‌اکنون سه شهر بم، رامسر و میبد به‌دلیل توسعه خطی واحدهای تجاری در معرض خطر جدی قرار گرفته‌اند.
 
الگوی معماری شهر بم، رامسر و میبد درحالی به عنوان باغ شهر مطرح است که این الگو چند سالی می‌شود که به‌دلیل ارزش افزوده زمین‌ و ساخت و سازهای انبوه درحال نابودی است. مهندس مجابی یکی از کارشناسان ارشد سازمان میراث‌فرهنگی محسوب می‌شود که معتقد است توسعه خطی واحدهای تجاری در این‌ شهرها به‌خصوص بم که بزرگترین باغ‌شهر ایران به‌شمار می‌رود باید هر چه سریعتر متوقف شود.
 
او با انتقاد بر اینکه شهرسازی شهرهایی چون بم، رامسر و میبد از حالت سنتی خارج شده‌اند و در طرح‌های تفضیلی جدید کوچکترین توجهی به الگوی معماری آن‌ها نشده افزود: همانطور که برخی از شهرهای ایران در بیابان ایجاد شده‌اند برخی از شهرها از جمله بم، رامسر و میبد در باغ شکل‌ گرفته‌اند.
 
به‌اعتقاد مهدی مجابی، در شهرهای باغ‌ ـ شهر منظور و هسته اولیه ایجاد یک باغ بوده است. و این شهرها در طول سالیان متمادی خود را باغ‌های میوه و خرما و... وفق داده‌ا و پیوستگی خود را حفظ کرده‌اند اما هم‌اکنون در بم، رامسر و میبد نوع جدیدی از شهرسازی‌ بوجود آمده که با ذات و ماهیت باغ‌شهرها کاملا تناقض دارد.

• < قبلی
• بعدی >