ایران‌بوم

نام ایرانی جزیرۀ «ابوموسی» زهرا پیشگاهی‌فرد ـ استاد جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران ـ در گفت‌و‌گو با خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دربارۀ نام جزیرۀ ابوموسی، توضیح داد: پیش از حضور انگلیسی‌ها، نام این جزیره «گپ سبزو» به معنی جزیرۀ بزرگ خرم بوده است. در واقع، مردم بندر لنگه، کنگ و ساکنان سواحل در جزایر خلیج فارس، «گپ» را به معنی بزرگ می‌دانستند و هر آنچه را که بزرگ بود، گپ می‌گفتند. سبزو نیز در زبان جنوبی یعنی سبز و خرم، این جزیره نیز گپ سبزو نام داشت، زیرا وقتی مردم کنار ساحل می‌ایستادند و این جزیره را از دور تماشا می‌کردند به نظرشان جزیره‌ای سبز و خرم و بزرگ می‌رسید.

او ادامه داد: در دوره‌ای از تاریخ، آبادی‌ها براساس نام افرادی که آنجا را آباد کرده بودند، نامگذاری می‌شدند، مانند علی‌آباد یا حسن‌آباد. گاهی نیز از پیشوندهایی مانند «بابا» استفاده می‌شد، یعنی اسم خود را همراه با پیشوند «بابا» بر آن محل می‌گذاشتند، مانند باباامان یا باباکوهی. نام این جزیره نیز به همین ترتیب تغییر کرده است.

وی گفت: پیش از ورود انگلیسی‌ها، فردی به نام موسی سبب رونق و آبادانی این جزیره شد و پس از مدتی، نام «بابا موسی» بر جزیره گذاشته شد. «بابا موسی» در زبان محلی جنوبی به «بابو موسی» تغییر پیدا کرد و به‌تدریج با تغییرات دیگر، به آن «بوموسی» می‌گفتند.

سپس اعرابی که در زمان انگلیسی‌ها به این جزیره آمدند، به‌دلیل متجانس بودن واژه «بو» و «ابو» نام «بوموسی» را به «ابوموسی» تغییر دادند و کم‌کم استفاده از این واژه رواج یافت و جزیره حتا پس از رفتن انگلیسی‌ها نیز به همین نام باقی ماند.

پیشگاهی‌فرد اظهار کرد: نام اصلی این جزیره «گپ سبزو» است که یک واژۀ کاملا فارسی است. به همین دلیل، شایسته است نام فارسی این جزیره را دوباره به آن بازگردانیم تا جزیره با نام ایرانی آن شناخته شود.