بزرگداشت شصت و هفتمین سالگرد نجات آذربایجان (روزِ گریزِ اهریمن) در انجمن مهرگان - آذر 1392
ای صبا گر بگذری بر ساحل رود ارس بوسه زن بر خاک آن وادی و مشکین کن نفس (حافظ)
۲۱ آذر در تقویم سیاسی ایرانزمین دارای جایگاه ویژهای است که متاسفانه در وضعیت کنونی چندان که بایسته و شایسته است بدان پرداخته نمیشود. گرچه پیرامون این روز سخنها گفته شده و مقالات نگاشته شده اما از این رخداد بزرگ تاریخ هر چه بگوییم باز جای سخن باقی است، چرا که نشاندهندهی قدرت ملی در متوقف کردن روند تجزیهی ایران بود؛ هنگامی که نظام حاکم، نخبگان سیاسی و مردم در همسویی کامل عمل کردند.
انجمن مهرگان امسال نیز چون سالیان پیش به انگیزهیِ سالگرد گریز اهریمن از مام میهن نشست باشکوهی را برپا کرد.
پژوهندگان، سرایندگان و سخنوران هر کدام با پژوهشهایِ نوین و سرودههایِ میهنپرستانه دربارۀ وابستگیِ جریانِ فرقه، درباره برخی گوشههایِ تاریکِ تاریخِ معاصر به روشنگرِی پرداختند.
مختصر گزارشی نشست در پی میآید:
نشست با خواندنِ سرودِ ملی و جاودانهیِ «ای ایران» آغاز شد.
گردانندگیِ نشست را سرایندهیِ نامآور و میهنپرستِ آذربایجانی، بانو هما اَرژنگی، بر دوش داشت که در میانِ برنامه در کنار سرودههای خویش، سرودهیِ دلاَنگیزِ "آذربایجان"، سروده پدر ارجمندشان رسام ارژنگی" را نیز خواندند.
به گیتی نام ایران جاودان باد / همیشه خاک پاکش در امان باد (رسام ارژنگی)
محسن انصاری در آغاز برنامه، نوشتاری از شادروان دکتر عاملی تهرانی (آژیر) درباره آذربایجان را خواند:
برنامه بعدی پخش گفتوگویی ضبطشده با روانشاد نصرتالله جهانشاهلوافشار، معاون ميرجعفر پیشهوری در غايلهی آذربايجان و از اعضای گروه 53، بود:
متن گفتگوی روانشاد جهانشاهلو افشار را در دنباله میخوانیم:
هممیهنان، به ویژه جوانان ما كه بسا در آینده چنین دامهایی بر سر راهشان گسترده خواهد شد باید توجه كنند كه كارهای نادرست من و همكارانم در برپایی حزب توده و فرقه دموكرات آذربایجان پی آمدهای شومی برای میهنمان به بار آورد و چه نوجوانانی را كه سرمایههای ارزنده و گرانبهای ما بودند به كشتن داد و چه خانوادههایی را كه بی سرپرست و بی سروسامان كرد.
ما كه بی گمان خود می خواستیم زندگی هممیهنمان خود را بهبود بخشیم، دانسته یا ندانسته آنها را به سوی پرتگاه نیستی راندیم. بدیگران كاری ندارم اما من در برابر سروش درونم بسیار شرمندهام زیرا تنها آنشمار خانوادهها نبودند كه از حزب سازی و فرقه تراشی ما آنهم به دستور بیگانگان از میان رفتند بلكه مسیر زندگی هزاران خانوادههای دیگر دگرگون شد و چه بسا آنها را در غربت و در میهن به خاك سیاه نشاند.
برلن 21 آذر 87
دكتر نصرت الله جهانشاهلو افشار
سپس، یحیی خانمحمد آذری سرودهاش درباره حماسۀ 21 آذر 1325 را براي باشندگان خواند:
آذربایجان - سرودۀ یحیا خانمحمد آذری
نماهنگ بازخوانی ترانهی آذرآبادگان __ که آهنگ آن توسط زندهیاد روحالله خالقی بر روی سرودهی شادروان استاد حسینِ گلِگلاب ساخته شده بود __ توسط هنرمندان گروه «سرنا» بخش بعدی برنامه بود. متن نمآهنگ سرود آذرآبادگان در اینجا قابل دسترس است.
در بخشِ دیگری از نشست سرایندهیِ میهنی، محسن محمودی (آزادقلم) چکامهیِ "ای وطن" خویش را خواند:
ای وطن ای نامِ تو شد افتخارم/ ای وطن در راهِ تو جان میسپارم
ای وطن ای سرزمینِ جان نثاران/ من برای خاکِ میهن جان نثارم
ای وطن ای خاکِ گلگونِ شهادت/ من برایِ جان سپردن بیقرارم...
سپس نماهنگی از "سرود ایران" پخش شد که توسط کنسرت بزرگ حکایت گلها از 25 تا 27 آبانماه 1390 در مجتمع فرهنگی هنری 29 بهمن (تالار اقبال) شهر تبریز برگزار و با استقبال پرشور مردم تبریز روبرو شده بود:
ایران وطن من جاودان مانی ، تو چشم و چراغ روزگارانی سرزمین قهرمانانی ، مهد شیران و دلیرانی
جان من جانان من ایران ای عشق جاویدان من ایران مهر تو در جان من ایران ای گوهر تابان من ایران
هژیر تهرانی از آسیبشناسی وضعیت فعلی و کوششها برای تجزیهی ایران گفت. متن سخنرانی ایشان بزودی در ایرانبوم منتشر خواهد شد.
در بخشِ دیگرِ همایش نویسنده و سرایندهی ایرانگرایِ نشست سرورِ گرامی آقای نجف آبادی سرودهیِ میهنی خود را خواندند.
در ادامه، نماهنگ «آذرآبادگان» خواننده محبوب، داریوش اقبالی، پخش شد.
محمدتقیِ حرآبادی ابتدا سرودۀ ساقينامه را خواند و سپس سرودهاش با نامِ «آذربایجان» را:
آذر آمد وصل آذربایجان آید به یاد / آنقدر شادم که جشنِ مهرگان آید به یاد
از سهندِ کوه پیکر تا غرور ملیام / آنقدر شادم که فرش پرنیان آید به یاد
دنباله شعر را از اینجا بخوانید
در ادامه همایش، بانو ارژنگی شعر آتورپاتکان خویش خواند.
در این بخش قطعه فیلمی از گفتگو با شادروان ابوالحسنخان اقبال آذر پخش شد، آنجایی که از برخوردش با فرقه یاد میکرد.
یادی از شادروان ابوالحسن خان اقبال آذر
در دنباله قطعه فیلمی هم از نوه علامه طباطبایی درباره خیانتهای فرقه پخش شد.
پایان بخش برنامه سخنرانی دکتر هوشنگ طالع بود.
توطئۀ نافرجام برای تجزیۀ آذربایجان - (گریز اهریمن) - دکتر هوشنگ طالع
سرانجام روز سوم آذرماه 1325 (24 نوامبر 1946)، یگانهای ارتش ایران در سه ستون برای نجاتآذربایجان به حرکت درآمد. پیش از آنکه یگانهای ارتش به شهر میانه برسد، مردم تبریز با یک خیزش دلیرانهبه عمر یک سالهی فرقهی دموکرات پایان دادند. روز 21 آذر 1325 (12 دسامبر 1946) که ارتش ایران بهتبریز رسید، مردم شهر از ارتش پیشباز کردند. بدینسان، با کمترین درگیری نظامی، فرقه دموکرات که از پشتیبانی ارتش سرخ محروم شده بود، از همپاشید. گروهی از سران فرقه دموکرات وسیلهی مردم دستگیر شدند و بیشترین آنها به آن سوی ارسگریختند. دنباله سخنرانی