کتاب
معرفی کتاب «زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه»
- كتاب
- نمایش از سه شنبه, 30 خرداد 1391 11:08
- بازدید: 6397
برگرفته از تارنمای دکتر محمد علی اسلامی ندوشن
عنوان: زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه
خلاصه:یکی میوه داری بماند ز من
که ماند همی بار او بر چمن
«فردوسی»
این کتاب شامل دو بخش است.بخش نخست در 127 صفحه که بررسی زندگی فردوسی وچگونگی شاهنامه را در بر می گیرد. در بخش دوّم به تحلیل شخصیّت چندتن ازقهرمانان اصلی شاهنامه پرداخته می‌شود. این کتاب که چاپ نخست آن در1348 صورت گرفت. در حد توان اندک خود کوشیده است تا نسل جوان رابا این شاهکار بزرگ جهانی آشنا کند، و طیّ سالها در دانشکده‌ها کتاب درسی بوده است.
در مقدّمه‌اش آمده است:
- «در جهان کم کتابی می‌توان یافت که تمامی ماجرای یک کشور با آن گره خورده باشد، آنگونه که ایران با شاهنامه گره خورده است... »
- «می‌توان گفت که در این هزار سال، فردوسی حاضرترین فرد در ساحت تاریخ ایران بوده است... »
- «مجموع قهرمانان شاهنامه را از زن و مرد، چون در کنار هم بگذاریم، می‌بینیم که هیچ وجهی از وجوه هستی نیست که در زندگی ومرگ آنان منعکس نباشد.»
- «در زبان فارسی چند کتاب هست که طیّ قرنها قُوت روان قوم ایرانی بوده است، یکی از آنها و برتر از همهٔ آنها، شاهنامهٔ فردوسی است.»
- «پیوند مردم باسواد و حتّی کم سواد ایران با آثار بزرگ ادبی خود پیوندی مستمر و همراه با ارادت و اعتقاد بوده است. تنها در دوران ماست که این پیوند سستی گرفته، و به همین سبب است که ما در بین تحصیل کرده‌های کشور خود به اینهمه روح‌های عبوس و نازا و حریص و ناآرام برمی‌خوریم...»
- «بخصوص در این دوره که مشرق زمین در معرض هجوم تمدّن صنعتی قرار گرفته و دنباله‌رو غرب شده است، و ریشه‌های مردم آن در زندگی روز بروز سست‌تر می‌شود، نیاز ما به تسلّی و به اتکاء به سرمایه‌های معنوی خویش از همیشه افزون‌تر است.»
- «غرور بی‌جهتی که مردم امروز دنیا را گرفته، دریچهٔ روح آنان را به روی تأمّل و تنبّه و واقع بینی بسته است، و موجب گردیده که زندگی تا حدّ غیرقابل تحمّلی تصنّعی و سرد بشود.»
- «شاهنامه یکی از کتابهائی است که می‌تواند در این گیرو دار به یاری نسل سرگردان کنونی بیاید. این کتاب دارای چهار خصیصهٔ مهم است:
- «یکی آنکه سند قومیّت و نسب نامهٔ مردم ایران است. دوم آنکه عصاره و چکیدهٔ تمدّن و فرهنگ قوم ایرانی است. سوم آنکه یک کتاب انسانی است؛ نه تنها حماسهٔ ساکنان ایران، بلکه حماسهٔ بشر پوینده را می‌سراید که با سرنوشت قهاّر دست و پنجه نرم می‌کند. چهارم آنکه یک اثر ادبی بی نظیر است. زیبائی و ابهّت کلام فردوسی، و بلندی فکر او، حدّ نهائی توانائی بشر را در سخن گفتن می‌نماید.»
(چاپ ششم، نشر آثار)
آنچه در این کتاب آمده است
بخش نخست
شناخت فردوسی
چرا فردوسی به فکر سرودن شاهنامه افتاد؟
مدح و ذمّ محمود
چرا فردوسی قدر فردوسی را نشناخت؟
فردوسی چگونه کسی است؟
حقیقت افسانه‌ها
چرا فردوسی شاعر بزرگی است؟
بی اعتباری جهان و اغتنام وقت در شاهنامه
مردان و زنان شاهنامه
بخش دوم
پهلوانان شاهنامه
ضحّاک ماردوش
فریدون فرّخ
سیاوش
فرود
پیران سپهدار
رستم، جهان پهلوان - رستم و سهراب
بهرام چوبینه
