یادمان
میراث (هفته دوم اسفند1390)، از اعتراض باستان شناسان تا تعطیلی موزه‌های تهران
- يادمان
- زیر مجموعه: ديده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبيعی ایران
- جمعه, 19 اسفند 1390 10:47
- آخرین به روز رسانی در جمعه, 19 اسفند 1390 10:47
- نمایش از جمعه, 19 اسفند 1390 10:47
- بازدید: 5433
خبرگزاری میراث فرهنگی- گروه میراث فرهنگی- این هفته خبرهای میراث فرهنگی از قلب تاریخی ایران آغاز شد، انجمن علمی باستان‌شناسی تخریب غار پارینه سنگی اشکفت گاوی را محکوم کرد. خبرهایی هم از بافت تاریخی قزوین منتشر شد و بعد شوک آخر هفته هم این موزه‌هایی که طی چند سال اخیر درهایشان بسته شده و گویا قرار نیست که به این زودی ها باز شود.ماجرای بیانیه و دست‌های پشت پرده
انجمن علمی باستان شناسان ایران، این هفته را آغاز کردند. بیانیه‌ای نوشتند و تخریب غار پارینه سنگی اشکفت گاوی و بی توجهی مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری را محکوم کردند. این باستان شناسان بر این باور بودند که تعاملی میان باستان شناسان و سازمان میراث فرهنگی وجود ندارد و همین باعث شده که به رسانه‌ها متوسل شده و اعتراضشان را در قالب بیانیه عنوان کنند.
خبرهای بعدی از قزوین بود که این روزها باقلوایش، شیرینی بسیاری از خانه‌هاست. اما افسوس که بافت تاریخی این شهر کهن حریم ندارد، هر روز ویرانی‌های جدیدی به این بافت افزوده می‌شود و بناهای فاخر آن توسط پروژه‌های عمرانی از بین رفته و بافت تاریخی آن دو نیم شده است. خبرهایی که رییس سازمان میراث فرهنگی قزوین آن‌ها را تکذیب می‌کند. البته به نظر می‌رسد که مرمت‌هایی در این شهر در دست انجام است. اما افسوس که بافت تاریخی آن هنوز که هنوزه از سوی پروژه‌های عمرانی تهدید می‌شود.
صنایع‌دستی؛ مهره که گمشده شد
صنایع دستی مهجورترین تکه از نام بلند سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است. رئیس جدید سازمان میراث فرهنگی چندباری سخنرانی کرده و یکی دوبار هم با دوستان، قدمی در بافت و اماکن تاریخی زده‌است. حرف‌ها و سخنان و وعده‌هایی هم مثل ساختن بزرگترین موزه ملی و ریختن کلی گردشگر خارجی به ایران زده شد؛ اما این‌بار نوبت به صنایع‌دستی رسید و قرار است در اتفاقی باور نکردنی صادرات صنایع‌دستی ایران رشد 3 برابری داشته باشد.
گفته می‌شود که پس از 9 ماه احمدزاده رفت و حضور دوباره سید حسن موسوی به عنوان رئیس سازمان میراث‌فرهنگی، پای حرف‌های قدیمی و تکراری دوباره به میدان کشیده شد. اما بازگشت روال تکراری سیاست‌های گذشته، این‌بار با وعده‌های باورنکردنی صنایع‌دستی همراه بود. درحال‌حاضر صنایع‌دستی با وجود 13 میلیون ارتزاق کننده از چرخه حیات بازمانده است و مدیران این سازمان هیچگونه برنامه‌ای برای نجات‌بخشی آن درنظر نگرفته‌اند.
لاله‌زار در غم پهلوی زخم خورده دایی جان ناپلئون گریست!
چند روز پیش باز هم خبر آمد از لاله‌زار، گودبردار‌ها، پهلوی خانه دایی‌جان ناپلئون، را می‌شکافند. آن‌ها بی اعتنا به طرح تفضیلی 90 شهرداری، هرگونه اقدامی در بافت تاریخی انجام می‌دهند. خطر ریزش چون سایه شوم هواپیماهای انگلیسی بر فراز این خانه پرواز می‌کند.
گفته می‌شود، پارکینگی که اکنون برای ساخت مجمتع تجاری ساخته می شود، زمانی سینما فردوسی سابق را در دل خود جای داده بود و برو بیایی داشته است. با این همه، این خانه تاریخی برای گودبرداری و ساخت متجمع تجاری آمده می‌شود. این همه در حالی اتفاق می‌افتد که در طرح تفضیلی 90_91 شهرداری آمده است که هرگونه اقدامی در بافت تاریخی باید با طبق قوانین و ضوابط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری انجام شود.
«کاوه کاغذچی»، یکی از فعالان حوزه میراث فرهنگی هم می‌گوید:« هرچند خانه دایی جان ناپلئون 22 مرداد سال جاری از فهرست میراث فرهنگی ایران با شکایت به دیوان عدالت اداری خارج شد با این حال، این خانه شامل طرح تفضیلی شهرداری می‌شود و ساخت و ساز در عرصه آن مغایر با این طرح است.»
حساسیت‌های شهردار بافت تاریخی
این هفته میراث فرهنگی یک مصاحبه هم داشت. آن هم با شهردار منطقه 12. ماجرا از این قرار بود؛ تاریخ زیر بتون می‌رود تا جلوی کاخ گلستان شیک شود. میراثی‌ها؛ تنها شهرداری را در این فاجعه مقصر می‌دانند. به سراغ شهردار منطقه 12 می‌رویم. «علی‌رضا بزرگوار» از بیل مکانیکی‌هایی می‌گوید که وزنی ندارند، از توپ مرواریدی که ماکتش را می‌سازند، از حوضی که درست روی حوض قاجاری ساخته می‌شود و در هر کلام اصرارش بر این است:«من حساسیت تاریخی دارم.»
شهردار منطقه 12 در این مصاحبه همه تقصیرهای بافت رو به نابودی تهران را به گردن سازمان میراث فرهنگی انداخت و گفت که هر هفته میان کارشناسان سازمان میراث و شهرداری برگزار می‌شود و هر کاری که کارشناسان میراث می‌گویند، همان کار را شهرداری اجرا می‌کند.
در جستجوی معبد لائودیسه
خبر خوش این هفته از نهاوند بود. باستان‌شناسان برای سومین بار، پس از انقلاب به نهاوند می‌روند تا شاید این‌بار ردپای بهتری از معبد ملکه لائودیسه، همسر آنتیوخوس سوم، پادشاه سلوکیان را در این شهر تاریخی بیابند. هرچند تا کنون آثاری از این معبد بدست‌آمده اما تراکم ساخت‌وسازها مانع از کشف آن شده‌است.
باستان‌شناسان در حالی پس از عید نوروز 91 دوباره برای یافت ردپایی از معبد لائودیسه، به نهاوند می‌روند که تراکم ساخت و سازهای انجام گرفته در این شهر تاریخی، بقایای این معبد باستانی را که به سلوکیان تعلق دارد مدفون کرده‌است. هنوز طرحی برای نجات بخشی محدوده‌ای که احتمالا بقایای معبد لائودیسه در آن واقع شده، داده نشده‌است.
معبد لائودیسه توسط آنتیوخوس، پادشاه سلوکی در شهر نهاوند ساخته شده‌است. بر اساس مدارک موجود این معبد برای همسر آنتیوخوس، ملکه لائودیسه ساخته شده و اکنون زیر خروارها ساخت و ساز مدفون شده‌است.
سایه تعطیلی بر بام 11 موزه تهران
شوک آخر هفته اما وضعیت موزه‌های تهران بود. ماجرا از این قرار است که موزه‌های تهران حال و روز خوشی ندارند. 5 موزه تعطیل شده، 2 موزه به صورت نیمه تعطیل درآمده و 2 موزه دیگر به دلایلی نامعلوم به ارگ آزادی منتقل اما هرگز راه‌اندازی نشده‌اند. 8 سال است که می‌خواهند دکور موزه دوران اسلامی را بسازند! و بسته بودن درهای موزه هنرهای تزیینی هم 17 ساله شد.
گفته می‌شود که این روزها، برنامه‌ریزی برای رفتن به موزه‌ها آسان نیست. امروز هستند بسیاری از موزه‌هایی که بدون دلیل به صورت تعطیل و نیمه تعطیل در آمده‌اند. یا اینکه تعدادی از موزه‌هایی که زمانی شناخته شده بودند و جایشان را بسیاری از مردم می‌دانستند، به جای دیگری منتقل شده‌اند.
البته موزه‌هایی هم که به تازگی راه اندازی شده‌اند معمولا کسی نمی‌شناسد، اما اگر هم شناخته شده باشند، هنوز کاربری آن‌ها معلوم نیست و به صورت کامل راه‌اندازی نشده‌اند.
مرور چند سال گذشته، نشان می‌دهد که موزه «مردم شناسی»، موزه «میرعماد»، موزه «آبکار»، موزه «بهزاد» در سعدآباد و موزه «علی‌اکبر صنعتی» در میدان امام به بهانه مرمت و بازسازی تعطیل شدند. این موزه‌ها هرگز دوباره راه‌اندازی نشده‌اند. گفته می‌شود که اکنون تصمیم برآن شد که کاربری خود را از دست بدهند و تبدیل به موزه دیگری شوند.
موزه «ارتباطات» در میدان امام و موزه «صنعت برق» در میدان شهدا نیز به دلیل نداشتن اعتبارات به صورت نیمه تعطیل درآمدند. موزه «نقاشی پشت شیشه» و موزه «هنرهای ملی» نیز دو سال پیش یعنی زمان مدیریت «حمید بقایی»، به ارگ آزادی (ساختمان سابق سازمان میراث فرهنگی) منتقل، ولی هرگز راه اندازی نشده‌اند.
با این وجود، وعده‌های مدیران همچنان ادامه دارد، رییس جدید سازمان میراث فرهنگی از راه‌اندازه موزه بزرگ ملی و 14 موزه منطقه‌ای می‌گوید. با اینکه هنوز وعده‌های «آزاده اردکانی»، رییس سابق موزه ملی در ذهن دوستداران میراث فرهنگی هنوز زنگ می‌زند که در انبارهای موزه ملی باز، کارتون‌ها خالی شده و آثار شناسنامه دار می‌شوند. قرار بود با این آثار موزه‌های شهرستان‌ها را راه‌اندازی کنند و ... . اما همه این وعده‌ها خیلی زود رنگ می‌بازند، اردکانی رفت و وعده‌هایش را هم با خود برد.
