ایران‌بوم

خبر گزاری میراث فرهنگی - دومین فصل از کاوش‌ باستان‌شناسی هیات مشترک ایران و ژاپن در تنگه بلاغی با کشف مقدار زیادی مصنوعات سنگی و استخوان جانوران مختلف متعلق به دوران پارینه سنگی یعنی حدود 10 هزار سال پیش، به پایان رسید.

«محسن زیدی»، سرپرست ایرانی هیات باستان‌شناسی ایران و ژاپن در تنگه بلاغی، در این‌باره به میراث خبر گفت: «هیئت کاوش موفق شد تا در دومین فصل کاوش مقدار زیادی مصنوعات سنگی مربوط به دوران پارینه سنگی را در طی کاوش بدست آورد که برای شناسایی سنت ابزارسازی این دوران در منطقه بسیار مفید و با اهمیت است. همچنین در طی کاوش، مقدار زیادی استخوان جانوران مختلف بدست آمد که در بازسازی اقتصاد معیشتی مردمان این دوره از اهمیت زیادی برخوردار است.»

به گفته وی جمع‌آوری نمونه‌های زغالی جهت آزمایش کربن 14 برای تاریخ گذاری دقیق تر این محوطه، از نتایج مهم دیگری است که در این فصل به دست آمد.

فصل دوم کاوش های باستان شناختی هیئت مشترک ایران- ژاپن در دره بلاغی از 25 تیر تا 16 مرداد سال 1385 در محوطه TB.75 یا اشکفت حاجی بهرامی به سرپرستی "حسن زیدی" از پژوهشکده باستان شناسی و "آکیرا سونکی" از دانشگاه سوکوبای ژاپن انجام گرفت.

در واقع پس از کاوش این هیئت در دو محوطه TB.75 و TB.130 در فصل اول (تیر و مرداد 1384)، و با توجه به یافته های بدست آمده از این دو محوطه و اهمیت آنها، این هیئت تمرکز خود را بر ادامه کاوش در این دو محوطه جهت دستیابی به چند هدف عمده قرار داد.

زیدی در این‌باره به میراث خبر گفت: «پس از مقایسه مواد بدست آمده از این دو محوطه، مشخص شد که این محوطه ها متعلق به آخرین فازهای استقراری فراپارینه سنگی و اوایل دوران نوسنگی در زاگرس شرقی هستند. اهمیت این یافته ها علاوه بر مهم بودن دوره مذکور در آغاز کشاورزی و اهلی سازی برخی از حیوانات و گیاهان وحشی توسط انسان، به دست آمدن این مواد برای نخستین بار در کاوشهای علمی باستان شناسی در منطقه زاگرس شرقی است.»

بنابراین یافته‌ها، هیئت کاوش تصمیم گرفت تا با کاوش مجدد و در مقیاس گسترده تر در این محوطه ها به حجم اطلاعات بیشتری از این دوره در این منطقه دست پیدا کند.

زیدی در ادامه گفت: «متاسفانه به دلیل محدودیت زمانی، موفق به کاوش در محوطه TB.130 نشدیم و لذا تنها محوطه TB.75 مورد کاوش قرار گرفت. با توجه به دلایل و اهداف ذکر شده، دو کارگاه کاوش در این محوطه ایجاد شد. دلیل گسترده شدن حجم کاوش در این دو ترانشه همچنان که پیش تر گفته شد، به دست آوردن حجم بیشتری از اطلاعات و مواد مربوط به این دوره مانند نمونه های زغال برای تاریخگذاری کربن 14جهت اطمینان از تاریخ دقیق مواد بدست آمده و همچنین استخوان برای بازسازی اقتصاد معیشتی ساکنان این محوطه در دوره نوسنگی و فراپارینه سنگی بود. نمونه ابزارها و مصنوعات سنگی بیشتر نیز ما را در فهم بیشتر صنعت ابزار سازی این دوره رهنمون می کند. خوشبختانه هیئت کاوش موفق شد تا نتایج قابل توجهی را در فصل دوم کاوش و همچنین مواد فرهنگی مربوط به فازهای آخر دوران فراپارینه سنگی و آغاز نوسنگی در این منطقه بدست آورد.»

دره بلاغی منطقه‌ای باستانی در نزدیکی پاسارگاد است که کاوش هیات ایران و ژاپن قدمت سکونت انسان در آن را تا بیش از 10 هزار سال قبل رسانده است. این دره باستانی به واسطه ساخته شدنی سدی در تنگه این دره که به تنگه بلاغی شهرت دارد تهدید می‌شود. در صورت آبگیری این سد که از آن به عنوان سد سیوند یاد می‌شود، بخش عظیمی از آثار موجود در این دره باستانی از 10 هزار سال قبل تا دوره اسلامی غرق می‌شود.

سد سیوند هم‌اکنون برای آبگیری آماده می‌شود، اما طبق آخرین توافقات میان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با وزارت نیرو، آبگیری این سد منوط به تایید سازمان میراث فرهنگی است.