ایران‌بوم

دست در جیب می‌کنی، پاکت را بیرون می‌آوری، یک نخ بر لب می‌گذاری، آتش می‌زنی، با اشتیاق دودش را چنان می‌بلعی که گویی سال‌هاست گرسنه‌ای. آیا می‌دانی که با این کار مرگ را در آغوش می‌کشی؟ شاید تو هم جزو آن دسته افرادی باشی که بارها تلاش کرده‌اند، سیگار را ترک کنند، اما موفق نشده‌اند. شاید این مقاله کمک‌ات کند تا بلکه بتوانی از شر این دود غلیظ مرگ‌آور راحت شوی. کشورهای مختلفی تلاش کرده‌اند با اجرای برنامه‌های مدون و فرهنگ‌سازی صحیح میزان استفاده مردم از مواد دخانی را پایین بیاورند. در این میان ایالات متحده آمریکا در دو دهه گذشته دست به اجرای برنامه‌های گسترده‌ای به منظور کاستن از میزان مصرف سیگار زده است، اما متأسفانه و پس از گذشت 20 سال هنوز یک نفر از چهار مرد و یک نفر از پنج زن سیگاری هستند. شاید سیگاری‌ها ندانند که سیگار قاتل شماره یک انسان است و میزان خطرپذیری فرد در مقابل بیماری‌های قلبی، تنگی شریان‌ها، سرطان، فشار خون بالا و هزار و یک عارضه جسمانی دیگر را افزایش می‌دهد. براساس تحقیقات انجام شده، اغلب سیگاری‌ها با علم به ضررهای فیزیکی و اقتصادی سیگار، باز هم از آن استفاده می‌کنند. در خوشبینانه‌ترین حالت هر آمریکایی در سال قریب به 4000 دلار صرف خرید سیگار می‌کند. اکنون این پرسش مطرح می‌شود که پس چرا میلیون‌ها نفر در سراسر جهان سیگار می‌کشند. شاید بتوان گفت که نیکوتین موجود در دود سیگار به شدت اعتیادآور است یا شاید هم کشیدن سیگار نوعی آرامش مصنوعی را به فرد القا می‌کند. یا شاید هم بتوانیم بگوئیم که ترک کردن سیگار خود کار سختی است. تحقیقات جدید نشان داده که بیشتر سیگاری‌ها مایلند که سیگار را ترک کنند، اما به علت دشواری این کار، آن را رها می‌کنند. دانشمندان و پزشکان تاکنون بارها در رابطه با فواید ترک سیگار در هر سنی سخن گفته‌اند اگر چه ترک سیگار، کاری دشوار است، اما شاید بتوان با رعایت نکاتی که در ادامه مطلب به آنها اشاره خواهد شد، این عادت زیانبار را برای همیشه ترک کرد.

1ـ فهرستی از دلایلی که واقعاً شما را ترغیب به سیگار کشیدن می‌کند، تهیه و آن را نسبت به دیگر علاقه‌مندی‌های خود طبقه‌بندی کنید. اکنون از خود بپرسید که آیا لذت کشیدن سیگار در میان اعضای خانواده و آزردن آنها برایتان می‌ارزد یا خیر.

2ـ فهرستی از عللی را که ترک سیگار را برایتان مشکل کرده، تهیه کنید. مطمئناً فهرست شما، بلند بالا و مملو از نکات قابل توجیه و ناامیدکننده خواهد بود، اما امید خود را از دست ندهید و سعی کنید در مقابل هم دلیلی برای ترک کردن سیگار، بیابید و بنویسید. به عنوان مثال: ممکن است که شما نوشته باشید که نیکوتین به شدت اعتیادآور است، خوب می‌توانید مقابل آن این جمله را بنویسید که این ماده را دست کم تا زمانی که عادت کنم، از راه‌های دیگری تأمین خواهم کرد. شاید هم که در لیست خود نوشته باشید، سیگار استرس مرا کاهش می‌دهد، اشکالی ندارد، می‌توانید جلوی آن بنویسید به جای کشیدن سیگار برای کاهش فشارهای عصبی، 5 دقیقه پیاده‌روی می‌کنم، این کار باعث می‌شود که شمادلایل موجود برای ترک نکردن سیگار را به چالش بکشید.

3ـ زمانی را برای ترک سیگار تعیین کنید. بهتر است بر روی برگی کاغذ با خود نوعی قرارداد ببندید که در فلان تاریخ دیگر سیگار نخواهم کشید هر طوری که مایلید می‌توانید این قرارداد را محکم و محکم‌تر بنویسید.

4ـ دلایلی را که با توجه به آنها باید سیگار را ترک کنید، بر روی تکه‌های کاغذی بنویسید و آن را جلوی دست خود قرار دهید. دلایلی چون فرزندانم، نوه‌ام، همسرم و...، دلایل خوبی برای ترک سیگار به شمار می‌روند.

5 ـ همزمان که تصمیم به ترک سیگار گرفتید دیگر سیگار را به صورت بسته‌ای نخرید. اگر شما سیگار کمتری همراه داشته باشید، حتماً کمتر هم سیگار خواهید کشید. این رویه می‌تواند تا ترک کامل سیگار با مدیریت آگاهانه فرد سیگاری ادامه یابد. به این ترتیب که فرد در یک دوره زمانی مشخص تعداد سیگارهای خود را کاهش می‌دهد.

6ـ فهرستی از کارهایی که در زمان سیگار کشیدن انجام می‌دهید، تهیه کنید. پس از تهیه این لیست سعی کنید که هر بار سیگار کشیدن را با کاری دیگر که جالب هم باشد جایگزین کنید.

7ـ فهرستی از کارهایی را که می‌توانید به جای سیگار کشیدن انجام دهید، تهیه کنید. نوشیدن آب یا چای، بازی با فرزندان، پیاده‌روی، شستن خودرو، جویدن آدامس، شستن دست و صورت، مسواک زدن، نفس عمیق کشیدن یا حتی چرت زدن می‌تواند جایگزین بسیار خوبی برای سیگار کشیدن شما باشد.

8ـ هنگامی که زمان عمل به قراردادتان یعنی همان ترک سیگار رسید، تمامی وسایلی را که شما را زمانی تشویق به کشیدن سیگار می‌کردند، از خود دور کنید. پاکت سیگار، فندک، کبریت و جاسیگاری وسایلی هستند که شما را برای کشیدن سیگار ترغیب می‌کنند.

9ـ اگر پشت میز کارتان هوس کشیدن سیگار کردید، بهتر است خود را با بازی‌های موجود در رایانه‌‌تان مشغول کنید. اگر به رایانه دسترسی نداشتید، به دوستتان زنگ بزنید یا میوه‌ای بخورید.

10ـ چای سبز و گیاهان مفید دم کرده، بنوشید. مصرف چای باعث می‌شود تا میزان استرس شما به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یابد.

11ـ عادت سیگار کشیدن خود را با خوردن مغزها و دانه‌ها جایگزین کنید. هر زمان که خواستید سیگار بکشید خود را با خوردن انواع مغزها یا شکستن تخمه مشغول کنید. شکستن تخمه از بسیاری جهات شبیه به سیگار کشیدن است چون هم دهان و هم دست‌ها به صورت همزمان کار می‌کنند.

12ـ آدامس دارچینی همیشه همراه داشته باشید. طعم دارچین میل شما را به کشیدن سیگار کاهش می‌دهد.

13ـ طب سوزنی را فراموش نکنید. تجربیات ثابت کرده است که در برخی موارد طب سوزنی موجب شده تا فرد بتواند به صورت موفقیت‌آمیز سیگار را ترک کند.

14ـ مواد حاوی جو دو سر استفاده کنید. تحقیقات نشان می‌دهد که جو دو سر حاوی موادی است که میل کشیدن به سیگار را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.

15ـ به کارهای مشکلی که قبلاً آن را انجام داده‌اید، بیاندیشید. برای این کار می‌توانید به افرادی در خانواده خود مراجعه کنید تا آنها بتوانند به شما یادآوری کنند که در گذشته به چه مشکلاتی غلبه کرده‌اید. این کار به شما قوت قلب می‌دهد تا بتوانید با اراده‌ای محکم‌تر، سیگار را ترک کنید.

16ـ در کارهای روزمره خود تغییر ایجاد کنید. بر روی صندلی دیگر بنشینید، صبحانه‌تان را با افراد دیگری بخورید. اگر شما عادت دارید پس از غذا خوردن یا کار سیگار بکشید، سعی کنید این عادت را با کارهایی مثل پیاده‌روی جایگزین کنید.

17ـ با دوستان، همکاران، خانواده و در مجموع اطرافیانتان صحبت کنید. این کار باعث می‌شود که از میزان استرس موجود در خود را بکاهید و در نهایت کمتر به سراغ سیگار بروید.

18ـ از شکست ناامید نشوید. اگر تلاش کردید که سیگار را ترک کنید، اما دوباره به سراغ آن رفتید، امیدتان را از دست ندهید. تکرار دفعات ترک سیگار باعث می‌شود که شما تجربه‌های جدیدتری در این رابطه کسب کنید.

19ـ تمامی پول‌هایی را که پیش از ترک سیگار برای خرید این ماده دخانی هزینه می‌کردید در یک گلدان شیشه‌ای بریزید و هر روز به آن نگاه کنید.

20ـ در هنگام ترک سیگار سعی نکنید تا با خوردن قهوه بیش از حد کافئین اضافی به بدن خود برسانید. افزایش ناگهانی میزان کافئین در بدن موجبات عصبانیت شدید و پرخاشگری در شما را فراهم می‌آورد.

21ـ اجازه ندهید تا دوستان و اطرافیانتان در اطراف شما سیگار بکشند. اگر در اطراف شما افراد سیگاری وجود داشته باشند، شما نیز ترغیب می‌شوید که دوباره سیگار بکشید.

22ـ سعی کنید سیگار را با میان وعده‌های کم‌کالری و مفید جایگزین کنید. هویج، پسته و تخمه آفتابگردان میان وعده‌های خوبی برای شما خواهند بود.

23ـ ورزش کنید. ورزش کردن موجب می‌شود تا کمتر میل به کشیدن سیگار پیدا کنید.

24ـ سیگار را زمانی ترک کنید که حالتان از لحاظ روحی و جسمی خوب است. تحقیقات جدید نشان داده افرادی در ترک سیگار موفق بوده‌اند که در زمان ترک استرس کمی داشته‌اند.

25ـ این فهرست را بنویسید یا چاپ کنید و در محلی قرار دهید که بیشتر ساعات روز جلوی چشمانتان باشد:

ـ سیگار باعث بیماری‌های شدید دهان، دندان، سرطان و قلب می‌شود

ـ استخوان‌ها را درگیر می‌کند

ـ به خلق و خو و حافظه شما تأثیر می‌گذارد

ـ باعث افزایش ریسک ابتلا به آلزایمر می‌شود

ـ حس بویایی و چشایی شما را مختل می‌کند

ـ فشار خون را افزایش می‌دهد

ـ میزان خطرپذیری مقابل دیابت را افزایش می‌دهد

ـ کودکانتان را می‌آزارد.

امید است که راهکارهای یاد شده بتواند به شما در ترک موفق سیگار کمک کند.