خبر
روزه‌داری و سلامت به روایت پژوهشکده دانشگاه علوم پزشکی تهران - روزه‌داری و تغذیه
- خبر
- نمایش از سه شنبه, 03 مرداد 1391 12:51
- بازدید: 4585
«ای اهل ایمان روزه بر شما واجب شد، چنان که بر امت‌های گذشته واجب شده بود، باشد که پرهیزکار شوید. روزهای شمرده شده‌ای را( روزه بدارید) و هرکه از شما بیمار یا در سفر باشد روزهای دیگری(روزه) بگیرد و برکسانی که روزه طاقت‌فرساست، در عوض هر روز تهیدستی را طعام دهند و هر که با میل کار خیری کند، آن برایش بهتر است و روزه گرفتن برای شما بهتر است.
nike-air-force-1-shadow-lucky-charms-dj5197-100-date-sortie | Air Jordan Release Dates 2021 + 2022 Updated , IetpShops , nike new arrival for men japan today live full
برگرفته از روزنامه اطلاعات
«ای اهل ایمان روزه بر شما واجب شد، چنان که بر امت‌های گذشته واجب شده بود، باشد که پرهیزکار شوید. روزهای شمرده شده‌ای را( روزه بدارید) و هرکه از شما بیمار یا در سفر باشد روزهای دیگری(روزه) بگیرد و برکسانی که روزه طاقت‌فرساست، در عوض هر روز تهیدستی را طعام دهند و هر که با میل کار خیری کند، آن برایش بهتر است و روزه گرفتن برای شما بهتر است. ماه رمضان ماهی است که قرآن به عنوان راهنمای مردم وحجت‌های روشن‌گر و فارق میان حق و باطل در آن نازل شده است. پس هر که از شما این ماه را دریافت، روزه بگیرد و هر که بیمار یا درسفر بود، به همان تعداد در روزهای دیگر قضا کند. خدا برای شما آسانی می‌خواهد وسختی نمی‌خواهد تا شمار (روزها) را کامل کنید و خدا را به خاطر این که هدایتتان کرده بزرگ دارید و باشد که سپاسگزاری کنید.
آیات 185-183 سوره بقره
آنچه خواندید. مقدمه‌ای بر جزوه های هشت‌گانه‌ای است که به همت گروه روزه‌داری اسلامی پژوهشکده غدد درون‌ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، تدوین شده است و از نظر گرامی‌تان می‌گذرد.
دکتر باقر لاریجانی رئیس پژوهشکده علوم غدد درون‌ریز ومتابولیسم و دکتر سیدمحسن خوش‌نیت نیکو، مدیر گروه روزه داری اسلامی پژوهشکده غدد درون ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران در یادداشتی بر مجموعه کتاب‌های روزه‌داری، یادآور شده‌اند: در شریعت اسلام روزه داری ماه رمضان برای تمامی افراد سالم و بالغ واجب است. میلیون‌ها مسلمان در طول ماه مبارک رمضان از خوردن و آشامیدن از سحر تا غروب آفتاب پرهیز می‌کنند. آگاهی از اثرات روزه‌داری برجسم و روان انسان اهمیت زیادی دارد. این امر بخصوص در مورد بیماری‌های مختلف ضروری به نظر می‌رسد، چرا که هر سال قبل از ماه مبارک رمضان، پزشکان با سوال‌های گوناگون افراد جامعه از جمله بیماران مبتلا به دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی، ریوی، عصبی، کلیوی و... مواجه می‌شوند که آیا می توانند روزه بگیرند؟ آیا خطری آنان را تهدید نمی‌کند؟ آیا علایم آنان تشدید نمی‌شود؟ به همین منظور مجموعه کتابچه‌های «روزه‌داری و سلامت» با زبانی ساده و با استفاده از آخرین اطلاعات و تحقیقات موجود در روزه داری، جهت بالا بردن سطح آگاهی افراد جامعه در ارتباط با اثرات روزه‌داری ماه رمضان بر عملکرد قسمت‌های مختلف بدن در سلامت و بیماری و راه‌های مقابله با برخی مشکلات احتمالی ناشی از آن، گردآوری و تألیف شده است. گرچه توصیه می‌شود در نهایت هر بیماری با پزشک خود در مورد اجازه روزه‌داری خویش مشورت کند.
ماه برکت و رحمت و آمرزش
نبی مکرم اسلام(ص) در قسمتی از خطبه شعبانیه‌فرموده‌اند:
«ای مردم! همانان خدا با برکت و رحمت و آمرزش به سوی شما روکرده، ماهی که در نزد خدا بهترین ماه‌ها و روز‌هایش بهترین روزها و شب‌هایش بهترین شب‌ها و ساعاتش بهترین ساعت‌هاست.»
قریب چند دهه است که فکر و ذهن پزشکان مسلمان در ارتباط با اثرات روزه‌داری در سلامت جسم و روان و اجازه روزه‌داری در بیماری های مختلف مشغول است. در این زمینه تحقیقات وسیعی توسط برخی دانشمندان مسلمان و بعضاً غیر مسلمان در مورد اثرات روزه‌داری ماه رمضان در طیف وسیعی از بیماری‌ها انجام شده است.
تاکنون، بیش از یک هزار مقاله تحقیقی اصیل در این زمینه منتشر شده است. گروه روزه‌داری اسلامی پژوهشکده غدد با
جمع آوری و بازبینی موشکافانه این تحقیقات سعی نموده است با زبانی بسیار ساده و قابل فهم برای کسانی که با اصطلاحات پزشکی آشنایی‌ندارند، مجموعه مطالبی را در این زمینه گردآوری نماید، تا شاید تصمیم‌گیر‌ی‌های بیماران در مورد روزه‌داری با آگاهی و دانش عمیق‌تری باشد.
مجموعه کتابچه‌های مرتبط با اثرات روزه‌داری بر‌‌قسمت‌های مختلف بدن در سلامت و بیماری، با همکاری و تلاش خانم‌ها ژاله شادمان کارشناس ارشد تغذیه و رژیم درمانی، مهدیه آخوندان کارشناس ارشد تغذیه و رژیم درمانی و نوشین پور سلطان کارشناس تغذیه و رژیم درمانی گردآوری و تألیف شده است.
روزه‌داری و تغذیه
تغذیه سالم یکی از عوامل مهم سلامت انسان است. فردی می‌تواند شاداب، سالم و پرتحرک باشد که ضمن رعایت سایر نکات بهداشتی، از تغذیه متنوع و متعادلی نیزبرخوردار باشد. روزه‌داری اگربا اصول درست تغذیه انجام شود. پس از پایان ماه مبارک باعث کاهش میزان کلسترول خون، کاهش وزن، بهبود فشارخون، کاهش اضطراب و افسردگی خواهد شد، اما الگوی نادرست تغذیه در این ماه می‌تواند مشکلات متعددی ایجاد کند.
سوء هاضمه، سردرد و احساس بی‌حالی و کسالت پس از افطار، از جمله نشانه‌های شیوه تغذیه نادرست در ایام روزه‌داری است.
اصول رژیم غذایی ماه رمضان نیز مانند سایر ماه‌های سال است. به این معنی که توصیه‌های کلی باید دراین ایام نیز رعایت شود، با این تفاوت که تعداد وعده‌های غذایی کاهش می‌یابد. همچنین، رعایت برخی نکات در وعده‌های سحری و افطار به منظور حفظ سلامت و روزه‌داری موفق لازم است. اصل کلی برای پیروی از برنامه غذایی صحیح، مصرف غذاهای متنوع است و رعایت این موضوع در طول ماه مبارک رمضان نیز حائز اهمیت است.
افطار با مواد غذایی سبک و ملایم
افطار باید با مواد غذایی سبک و ملایم صورت گیرد تا معده را برای دریافت غذای اصلی آماده سازد. خوردن غذاهای سنگین در افطار، دستگاه گوارش را که چند ساعت در حال استراحت بوده است، با مشکل روبرو می‌سازد. افطار را باید با یک وعده غذایی ساده مانند صبحانه معمولی آغاز کرد.
لازم است که به زود هضم و یا کند هضم بودن غذاها دقت شود. استفاده از غذاهای زود هضم در افطار توصیه می‌شود. غذاهای زود هضم عبارتند از حلیم بدون روغن، پوره سیب‌زمینی، انواع خورش و یا خوراک کم چرب (خوراک مرغ و سبزی‌های آب‌پز)، خوراک گوشت کم چرب، انواع سوپ و یا آش رقیق و کم چرب، تخم مرغ آب‌پز و فرنی.
غذاهای کند هضم عبارتند از آش رشته، غذاهای چرب، کتلت و کوکو، املت، ماکارونی.
بهتر است روزه با شیر و یا آب ولرم، خرما و چای کم‌رنگ باز شود و به تدریج مواد غذایی سبک مانند نان و پنیر، گردو و سوپ مصرف شود.
مصرف مواد غذایی شیرین، اما با شیرینی طبیعی به هنگام افطار بسیار ضروری است، چرا که بدن بخصوص سلول‌های مغز نیاز مبرمی به دریافت منابع انرژی به شکل گلوکز دارد. بنابراین مصرف خرما، کشمش و یا افزودن یک قاشق چایخوری شکر به شیر عاقلانه است. خرما یک منبع عالی قند، فیبر، کربو هیدرات، پتاسیم و منیزیم است. با این حال، افراط در مصرف انواع شیرینی‌ها به هنگام افطار، چاقی و اضافه وزن را به دنبال دارد.
کمبود آب، قند و نمک از جمله مواردی است که به واسطه روزه‌داری ایجاد می‌شود. با کمبود مایعات و نمک بدن، فرد روزه‌دار به ویژه در ساعات پایانی روز ممکن است دچار ضعف و بی حالی شود. اما مایعات گرم نظیر چای، سوپ و شیرکه می‌تواند آب و مواد مغذی مورد نیاز بدن را تأمین کند، بهترین مواد غذایی هستند که روزه‌دار می‌تواند هنگام افطار از آنها مصرف کند. همچنین، نوشیدن مایعات در فاصله بعد از افطار تا سحر توصیه می‌شود تا از بروز مشکلاتی مانند یبوست جلوگیری شود.
هر روز بعد از افطار (یک تا چند ساعت بعد) باید دو یا سه عدد میوه متوسط مصرف شود. همچنین اگر آبمیوه دوست دارید، می‌توانید به جای یک عدد میوه، نصف لیوان آب میوه مصرف کنید، البته به شرطی که آب میوه طبیعی باشد.
آجیل سرشار از مواد مغذی است، بنابراین می‌توانید بعد از افطار چند عدد بادام، فندق و پسته مصرف کنید.
میزان مایعات مصرفی روزه‌دار 6 تا 8 لیوان در روز توصیه می‌شود که بهتر است بین دو وعده غذایی تقسیم شود تا ضمن تأمین آب مورد نیاز بدن، در دفع سموم و مواد زائد به کلیه‌ها کمک کند.
از مصرف زیاد قهوه و نوشابه‌های گازدار خودداری کنید، زیرا مصرف بیش از حد این مواد موجب دفع بیش از حد آب بدن و کم‌آبی به هنگام روزه‌داری می‌شود. این نوشابه‌ها موجب کمبود کلسیم و نیز تورم معده و ایجاد سیری کاذب نیز می‌شوند.
پرخوری و مصرف بیش از حد غذاهای پرچرب و شیرین مانند نان خامه‌ای، زولبیا، بامیه، حلوا و شله زرد توصیه نمی‌شود. زیرا این خوراکی‌ها باعث تحریک معده، اضافه وزن و نیز عطش شدید می‌شوند که اغلب افراد این تشنگی را با نوشیندن مقادیر زیاد نوشیدنی‌های سرد جبران می‌کنند. نوشیدن آب زیاد همراه با غذا باعث رقیق شدن شیره معدی و تاخیر هضم غذا می‌شود، بنابراین این افراد دچار نفخ شکم و سایر ناراحتی‌های گوارشی می‌شوند.
از غذاهای آب‌پز، کبابی و بخارپز به جای غذاهای سرخ‌شده استفاده کنید.
برای پخت و پز از روغن‌های مخصوص سرخ کردن استفاده کنید.
تا جایی که می‌توانید از نان سبوس‌دار مثل نان سنگک استفاده کنید، زیرا به علت داشتن سبوس منبع خوبی از ویتامین‌های گروه ب و فیبر غذایی است. ویتامین‌های گروه ب در سوخت و ساز بدن و حفظ سلامت اعصاب، پوست و مو نقش مهمی دارند. فیبرهای غذایی هم در جلوگیری از یبوست و حفظ سلامت روده‌ها مفیدند. افرادی که مبتلا به دیابت هستند، باید در مصرف مواد غذایی این گروه احتیاط کنند و طبق دستور مشاور رژیم درمانی خود عمل کنند چون این مواد غذایی به خصوص نان سفید و سیب‌زمینی سریعاً قند خون را افزایش می‌دهند. همچنین افرادی که تری‌گلیسیرید خونشان (یک نوع چربی خون) بالاست، باید در مصرف مواد نشاسته‌ای (گروه نان و غلات) احتیاط کنند، زیرا کربوهیدرات موجود در این مواد غذایی در بدن تبدیل به تری‌گلیسیرید می‌شود.
سعی کنید روزانه یک لیوان شیر و یک لیوان ماست را حتماً مصرف کنید. افراد چاق و کسانی که کلسترول خونشان بالاست، بهتر است نوع کم چرب آنها را تهیه کنند. ولی کودکان و نوجوانان باوزن طبیعی متناسب و افراد لاغر و کسانی که چربی خونشان طبیعی است، کره و خامه هم می‌توانند مصرف کنند به جای نوشابه از دوغ استفاده کنید. کسانی هم که مزه شیر را دوست ندارند، می‌توانند به صورت شیرعسل، شیرخرما، شیرکاکائو و شیرموز آن را مصرف کنند.
افرادی که دچار نقرس هستند، باید گوشت و حبوبات را خیلی کم مصرف کنند. افرادی هم که دچار کلسترول خون بالا هستند نباید جگر، دل و قلوه، کله پاچه و گوشت پرچرب مصرف کنند و به جای گوشت قرمز بیشتر از مرغ و ماهی استفاده کنند. ولی برای افراد کم خون مصرف انواع گوشت مفید است. بیماران قلبی هم بهتر است تا حد ممکن گوشت قرمز کمتر مصرف کنند. غیر از بیمارانی که در بالا نام برده شد، تمامی افراد سالم می‌توانند در حد نیاز خود گوشت، تخم مرغ و حبوبات مصرف کنند.
از مصرف انواع دسرها و شیرینی‌ها حاوی شکر زیاد در برنامه افطار و سحر خودداری کنید. به جای مصرف زولبیا و بامیه که دارای قند و روغن زیادی هستند و همانطور که می‌دانید، یک فرد سالم باید در حد نیاز از چربی و قند استفاده کند نه بیش از نیاز بدن.
مشکلات ناشی از روزه‌داری
پرخوری پیروی از الگوی غذایی نامناسب می‌تواند اثر سودمند روزه را بر جسم از بین ببرد. پرخوری و افزایش کالری دریافتی مشکلی است که در ماه رمضان زیاد به چشم می‌‌خورد. نباید اثر درمان‌بخش روزه را با زیاده‌روی در مصرف غذاهای پرچرب و شیرین، تنقلات، بامیه، زولبیا، نان خامه‌ای و... از بین برد. بلکه بدن در این ماه با کاهش تدریجی مقدار انرژی مصرفی و استراحت دستگاه گوارش اعم از معده، روده، کبد و... خود را بازسازی می‌کند. بنابراین، اعتدال و مصرف مواد غذایی و بهره‌گیری از نعمت‌های این ماه می‌تواند در پایان ماه مبارک رمضان، سلامت و شادابی را در همه بافت‌ها و ارگان‌های بدن به همراه داشته باشد.
پرخوری در طول ماه مبارک از مسائلی است که نه تنها کاهش وزن را به دنبال ندارد، بلکه سبب افزایش وزن نیز خواهد شد. البته این در صورتی است که شخص اقدام به پرخوری و افراط در مصرف مواد غذایی کرده باشد. مصرف بیش از اندازه قند و چربی در این ماه علاوه بر چاقی می‌تواند منجر به افزایش چربی و فشارخون و حتی تشدید برخی بیماری‌ها از جمله دیابت نیز شود.
یبوست: در حالت کلی دریافت پایین فیبر و مایعات از رژیم غذایی، سطح فعالیت جسمی پایین و کاهش انرژی دریافتی می‌تواند منجر به یبوست شود. یبوست می‌تواند باعث ایجاد بواسیر، سوء‌هاضمه و نفخ شود. مصرف غذاهای شیرین، مصرف ناکافی آب و میزان ناکافی فیبر در رژیم غذایی، از علل عمده یبوست در روزه‌داران است. درمان یبوست عبارت است از افزایش مصرف آب، استفاده از غلات سبوس‌دار، آرد قهوه‌ای، انجیر و آلوی خشک خیسانده، افزایش مصرف میوه‌ها بخصوص همراه با پوست، افزایش مصرف سبزیجات، افزایش تحرک و مصرف کم چای. در صورت شدید بودن یبوست روزه‌داران می‌توانند به همراه وعده‌های غذایی سحری و یا افطار یک قاشق غذاخوری شربت لاکتولوز مصرف کنند.
سوء‌هاضمه و نفخ: علت سوء‌هاضمه و نفخ عبارت است از پرخوری، مصرف زیاد غذاهای چرب و سرخ شده، غذاهای تند و غذاهایی که ایجاد نفخ می‌کند مثل کلم، نوشابه‌های گازدار، سیر، پیاز، فلفل بخصوص فلفل دلمه‌ای، حبوبات مانند عدس، لوبیا، نخود، لپه و مصرف زیاد مواد قندی، دسرهای شیرین، زولبیا و بامیه، مصرف آب به همراه وعده غذایی، مصرف غذا در حجم زیاد و مواد غذایی به اصطلاح سنگین مانند آش رشته، و غذاهای غلیظ آبکی.به منظور پیشگیری از اختلالات گوارشی در این ایام باید از مصرف مقادیر بالای غذاهای یادشده اجتناب شود. استفاده از عرق نعناع نیز برای بهبود نفخ موثر است. البته کسانی که مبتلا به سوزش سردل هستند، نباید از عرق نعناّ استفاده کنند، چرا که موجب بدتر شدن سوزش سردل می‌شود.
سوزش سردل: این اختلال به صورت احساس سوزش در ناحیه معده و زیر دنده‌ها ظاهر می‌شود و می‌تواند به طرف حلق نیز گسترش یابد. غذاهای تند، قهوه و چای پررنگ، نوشابه‌های گازدار، غذاهای پرچرب و سرخ شده، موادی مثل نعناع، شکلات، ادویه‌جات و مصرف سیگار می‌تواند باعث سوزش سردل در افراد حساس شود.
بنابراین، توصیه می‌شود به منظور پیشگیری از سوزش سردل، وعده‌های غذایی پُر حجم مصرف نشود. این افراد باید تا حد امکان تعداد وعده‌های غذایی خود را افزایش دهند تا بتوانند در هر وعده حجم کمتری غذا مصرف کنند، لباس‌های تنگ نپوشند و حداقل تا 3 ساعت پس از صرف غذا دراز نکشند.
ضعف و افت فشارخون
افزایش تعریق، ضعف، خستگی، کم شدن انرژی، سرگیجه بخصوص هنگام برخاستن، ظاهر رنگ پریده و احساس افت فشار خون از علائم افت فشار خون و ضعف است که بیشتر به هنگام بعداظهر ایام روزه‌داری اتفاق می‌افتد. البته افت فشار خون باید با اندازه‌گیری فشار خون به هنگام بروز علایم تایید شود. افراد دارای فشار خون بالا ممکن است در طول ماه رمضان نیاز به تنظیم مجدد داروهای خود توسط پزشک داشته باشد.
علت افت فشار خون در ماه رمضان می‌تواند مصرف کم مایعات، کاهش مصرف نمک و مصرف نکردن وعده سحری باشد. به منظور پیشگیری از این عارضه توصیه می‌شود از رفتن به مکان‌های گرم خودداری شود و مصرف مایعات بین وعده‌های سحری و افطار افزایش یابد و همچنین وعده سحری به هیچ وجه نباید حذف شود.
سردرد
علت ایجاد سر درد در ماه رمضان ممکن است کاهش مصرف کافئین، چای، تنباکو، انجام کار زیاد در طول روز، کم خوابی و گرسنگی باشد.
سردردها وقتی با افت فشارخون همراه می‌شوند، می‌توانند منجر به سر درد شدید و حالت تهوع قبل از افطار شوند.
به منظور پیشگیری از این سردردها باید در طول یک الی دو هفته قبل از ماه رمضان به صورت تدریجی مصرف چای و قهوه و سیگار کاهش یابد. چای سبز و بدون کافئین ممکن است جایگزین خوبی باشد.
کاهش قندخون
ضعف، سرگیجه، خستگی، کاهش تمرکز، تعرق، لرز، عدم توانایی برای فعالیت فیزیکی، سر درد و تپش قلب از علائم کاهش قند خون است. کاهش قند خون در ایام روزه‌داری ماه رمضان ممکن است یک حالت واکنشی باشد. به این صورت که 5ـ2 ساعت بعد از صرف حجم زیاد غذا افت قند خون بروز کند، خوردن مقدار زیاد مواد قندی و بخصوص در وعده سحر ممکن است منجر به ترشح مقدار زیادی انسولین و افت قند خون شود.
اجتناب از مصرف زیاد مواد قندی در وعده سحری و محدود کردن مصرف نوشیدنی‌های شیرین، شیرینی، کیک، زولبیا، بامیه و چای پررنگ می‌تواند از این نوع افت قند خون پیشگیری کند.
افراد دیابتی ممکن است به تنظیم مجدد داروهای خود در ماه رمضان احتیاج داشته باشند و در این مورد باید با پزشک خود مشورت کنند.
انقباضات عضلانی
علت انقباضات عضلانی می‌تواند مصرف ناکافی غذاهای حاوی کلسیم، پتاسیم و منیزیم باشد. منابع عمده منیزیم دانه‌ها و مغز‌ها (پسته، بادام، گردو و...)، حبوبات، غلات آسیاب نشده، سبزیجات و جوانه گندم است. منابع عمده کلسیم نیز عبارتند از لبنیات (شیر، ماست و پنیر)، سبزیجات سبز تیره و کلم بروکلی و منابع عمده پتاسیم عبارتند از میوه‌هایی مانند موز و خرما، سبزیجات، گوشت تازه و محصولات لبنی.
به منظور پیشگیری از انقباضات عضلانی، مصرف مقادیر کافی غذاهای حاوی مواد معدنی نام برده توصیه می‌شود. با این حال، افراد تحت درمان داروهای فشارخون و افراد دچار سنگ کلیه در این مورد باید با پزشک خود مشورت کنند.
تغییرات انرژی دریافتی و مصرفی بدن
تغییر مقدار غذای مصرفی در ماه رمضان در مقایسه با سایر ایام سال، می‌تواند بر وزن بدن اثر بگذارد. به عبارت دیگر، اگر کالری دریافتی روزانه افزایش یابد، می‌تواند منجر به افزایش وزن شود و اگر کاهش یابد، می‌تواند وزن بدن را کاهش دهد.
به عنوان مثال، مصرف برخی شیرینی‌جات مثل حلوا، زولبیا و بامیه در ماه رمضان معمول است، پرخوری در مصرف این گونه مواد غذایی که کالری بالایی دارند، می‌تواند وزن بدن را افزایش دهد.
تغییر انرژی مصرفی بدن: فعالیت روزانه انرژی مصرفی بدن را افزایش می‌دهد، کاهش فعالیت بدنی در ماه رمضان در مقایسه با قبل از ماه رمضان، نیاز بدن به انرژی را تا حدودی کاهش می‌دهد، اگر در ماه رمضان انرژی دریافتی ثابت بماند و فعالیت بدنی کاهش یابد، می‌تواند منجر به افزایش وزن شود.
تغییر آب بدن: حدود 60 درصد وزن بدن را آب تشکیل می‌دهد و کاهش آب بدن موجب ایجاد اختلال در عملکرد بدن می‌شود.
اگر در ماه رمضان مصرف مایعات و آب در فاصله افطار تا سحر کافی نباشد، بخصوص اگر روزه‌داری ماه رمضان در ماه‌های گرم سال واقع شود، این احتمال وجود دارد که بر اثر تعریق زیاد و از دست دادن آب بدن، وزن موقتاً کاهش یابد.
تغییرات رژیم غذایی و شیوه زندگی در ماه رمضان اغلب با کاهش دریافت غذا و کاهش وزن همراه است و به طور معمول کاهش وزن حدود 2 کیلو گرم و یا کمتر طی این ماه ایجاد می‌شود.
به علاوه، افراد دارای اضافه وزن نسبت به افراد با وزن طبیعی و یا کم وزن، بیشتر وزن کم می‌کنند. به عبارت دیگر، افرادی که اضافه وزن دارند و یا چاق هستند، بیشتر تمایل دارند که با رعایت رژیم غذایی مناسب در ماه رمضان، وزن خود را کم کنند. البته این گفته در مورد همه افراد صدق نمی‌کند و چه بسا ممکن است برخی افراد به دلیل پرخوری در ماه رمضان، دچار افزایش وزن نیز شوند.
روزه‌دار و دمای بدن
الگوی خواب، مصرف غذا و فعالیت‌های فیزیکی، درجه حرارت بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهند. دمای بدن در طول خواب کاهش و به هنگام بیداری افزایش می‌یابد.
در مقایسه با قبل از ماه رمضان، در ماه رمضان دمای بدن در طول روز کاهش و به هنگام شب افزایش می‌یابد. علت آن است که سهم بیشتری از کالری دریافتی در اواخر روز و با نزدیک زمان خواب است. همچنین معمولاً در این ایام فعالیت‌های بدنی در طول روز کاهش می‌یابد و فعالیت‌های ورزشی نیز به بعد از وعده افطار موکول می‌شود.
اثرات کاهش کالری دریافتی چیست؟
کاهش کالری دریافتی به میزان 30 تا40 درصد برای افراد چاق و غیرچاق فواید زیادی دارد. محدودیت رژیمی (کاهش کالری و یا گرسنگی متناوب مانند روزه‌داری) منجر به افزایش طول عمر و مهار فرایند‌های مربوط به بیماری‌هایی مانند بیماری‌های قلبی عروقی، سرطان، دیابت و بیماری‌های سیستم عصبی می‌شود. برخی اثرات کاهش متوسط کالری دریافتی عبارتند از: کاهش وزن، کاهش فشارخون، تنظیم چربی‌های خون، تنظیم دمای بدن،کاهش آسیب‌های سلولی و به تأخیر انداختن پیری،که همه این موارد منجر به افزایش طول عمر می‌شوند.
بنابراین، در صورتی که روزه‌داری ماه رمضان با کاهش متوسطی در کالری دریافتی همراه باشد و این کاهش در ایام پس از ماه رمضان نیز حفظ شود، اثرات مفیدی در کاهش انواع بیماری‌ها و افزایش طول عمر خواهد داشت.
روزه‌داری و رفتارهای غذایی
براساس تحقیقات انجام شده، محدودیت‌های اعمال شده در روزه‌داری ماه رمضان موجب به خطر افتادن رفتارهای غذایی دختران و پسران جوان نمی‌شود. به عبارت دیگر، روزه‌داری ماه رمضان خطر بی اشتهایی و پرخوری عصبی را افزایش نمی‌دهد.در مجموع، می‌توان نتیجه گرفت با توجه به این که در ماه رمضان فعالیت‌های فیزیکی افراد کاهش می‌یابد، دریافت کالری از مواد غذایی به همان نسبت باید کاهش یابد تا منجر به افزایش وزن نگردد.
همچنین، کاهش مختصر وزن ناشی از کاهش مصرف مایعات و کاهش آب بدن نیز باید در تفسیر تغییرات وزن، مورد توجه قرار گیرد.
