ایران‌بوم

خاطرات یکی از شاهدان عینی حوادث و تحوّلات ارومیه از بدو شروع جنگ اول جهانی که این سرزمین را دستخوش رویاویی‌های خانمان برانداز خارجی و داخلی ساخت تا اعادة نظم و حاکمیت مرکز در مراحل نخست دهه 1300 شمسی، که به این سرگذشت هولناک پایان بخشید.

ارومیه در محاربه عالم‌سوز
از مقدمه بخارا تا بلوای اسمعیل آقا 1300 - 1298 شمسی
رحمت‌الله خان معتمدالوزاره
به کوشش کاوه بیات
600 ص - 12000 تومان
شابک: 8-02-5711-60-978

ارومیه در محاربه عالم‌سوز

اگر چه در طول جنگ اول جهانی و تا چند سالی بعد از آن بخش‌های وسیعی از ایران عرصة رویارویی نظامیان بیگانه و آشوب‌های محلی برآمده از این مداخلات گردید، ولی در این میان آنچه در ارومیه گذشت، از لحاظ شدت مصائب و استمرار بلایا، با هیچ یک از تحوّلات مشابهی که در آن دوره در دیگر نقاط کشور جریان داشت قابل قیاس نیست. یادداشت‌های روزانة رحمت الله‌خان معتمدالوزواره، کفیل کارگزاری ارومیه که شاهد عینی این رخدادها بود خود گواهی است بر این امر.

مرزهای ایران و ترکیه
شرح گزارشات و وقایع یومیه کمسیون‌های تحدید حدود ایران و ترکیه در سال‌های 1309 و 1312
رحمت‌الله معتمدی (معتمد‌الوزاره)
475 ص ــ 10000 تومان ــ 1390

مرزهای ایران و ترکیه

مرزهای غربی ایران از دیرباز و به ویژه از دوره صفویه به بعد موضوع نزاعی دیرینه میان ایران و عثمانی بوده است و هنگامی هم که در پی فروپاشی عثمانی، اندک زمانی بعد از استقرار پادشاهی پهلوی بر حل و فصل این مسئله با کشورهای جانشین عثمانی ــ عراق و ترکیه ــ تصمیم گرفته شد. علاوه بر پیشامدهای جدید نیز ــ مانند آشوب و تلاطم عشایر کرد ــ بر پیچیدگی این وضعیت افزود.

مرزهای ایران و ترکیه مجموعه گزارش‌هایی است از عملکرد و مطالعات دو هیئت مرزی مشترک ایران و ترکیه در سال‌های 1309 و 1312. این گزارش‌ها ضمن ارائه تصویری از وضعیت جغرافیایی حوزه مورد بحث ــ هم از لحاظ طبیعی و هم از نظر تاریخی و انسانی ــ از مسائل مورد اختلاف دو کشور در این خصوص نیز شرحی به دست می‌دهد.