ایران‌بوم

خانه تاریخی حکیم ملاصدرا در شهر کهک از توابع استان قم یادگاری بازمانده از دوران اقامت 15 ساله این بزرگمرد است که این روزها میزبان گردشگران و مسافران نوروزی است.

Upcoming 2021 Nike Dunk Release Dates - nike tiempo ii jersey green black friday specials - CopperbridgemediaShops | nike air failed status in windows 7 2017 - Buy Online - nike lunar air force 1 white ice hockey tickets for Women & Men - FitforhealthShops

به گزارش خبرنگار مهر، پس از طی مسافت 12 کیلومتر از قم به طرف کاشان به دو راهی بخش کهک می‏رسید که با شاخصه فضاهای سبز و درختان زیادتر نسبت به پوشش گیاهی منطقه قابل تشخیص است. در ادامه این مسیر، پس از طی مسافتی 20 کیلومتری در جهت ارتفاعات قهستان (کوهستان) به کهک می‏رسید که دارای بافتی اصیل به همراه ساختمان‏هایی است که از قدمت و اصالت قریه خبر می‏دهد.

کهک نسبت به قم دارای آب و هوایی مطبوع‏تر، بارندگی بیشتر و حاصلخیزی مناسب‏تری است. در مدخل ورودی کهک و در امتداد جاده شمالی، منظره‏ای از بخش جدیدالتأسیس یک شهر کوچک که در تمام نقاط ایران به یک شکل ساخته می‏شود ظاهر می‏شود. یک بلوار که در انتها به یک میدان می‏رسد پس از آن به خیابان‏های شطرنجی دیگری، همانند دیگر شهرها و مناطق جدید الاحداث ایران، برمی‏خورید. گویی تمام اقلیم و فرهنگ و امکانات کشور از یک قالب خارج شده و با هم برابرند.

با عبور از خیابان‏های موازی، به نقطه‏ای می‏رسید که بلندی درختان کهن آن نشان از قدمت آن حوزه دارد. در این قسمت بافت اصیل کهک نمایان می‏شود.

در انتهای مسیر هلالی شکل بافت قدیمی روستا، در مرکز یک باغ، خانه ملاصدرا قرار دارد که مهم‏ترین اثر تاریخی داخل این بافت است. هر چند حضور و اقامت ملاصدرا در کهک قم بر اساس منابع و مدارک معتبر قطعی و محرز است، ولی در مورد اقامت وی در چهار صفه‏ای که به خانه ملاصدرا معروف است سخنان پراکنده‏ای به ویژه از سوی اهالی محل ابراز می‏شود. اما شواهد و مدارکی از قبیل تاریخ بنای چهار صفه (با عنایت به شواهد معماری) که همزمان با حیات ملاصدرا در عصر صفوی بوده، شکل‏گیری مجموعه اعم از مسجد کوچک و آرامش محل که خارج از بافت متراکم روستایی بوده و همین طور نامگذاری‏هایی مانند چال آقا، که عارضه‏ای طبیعی در کنار مجموعه است، می‏تواند گویای حضور شخصیتی والامقام در این مکان باشد.

تخریب بخش قابل توجهی از خانه ملاصدرا

خانه ملاصدرا در کهک، یادگاری بازمانده از دوران سکونت این حکیم در قم است که متأسفانه قسمت اعظم بنا تخریب شده و از هشت اتاق پیرامون شبستان تنها یک اتاق باقی مانده است. دو اتاق دیگر طی تعمیرات سال 1377 شمسی بازسازی شد.

تزئینات بنای این خانه شامل گچ‌بری شبه سجاده‌ای و مشبک‌های گچی در نورگیرهاست. محوطه اصلی این بنا سقف گنبدی شکل دارد و در راس گنبد آن، شیشه‌های رنگی نور را به داخل بنا هدایت می‌کند.

عناصر شاخص خانه ملاصدرا

در حال حاضر خانه ملاصدرا شامل یک گنبد و سه صفه است که به همراه قسمت‏های مرمت شده اطراف، به عنوان خانه حکیم ملاصدرا مورد بازدید قرار می‏گیرد. الحاقات و تصرفات بعدی در ادوار مختلف، تغییرات و صدمات کالبدی فراوانی را بر مجموعه باغ و بناهای همجوار وارد ساخته است اما خوشبختانه مجموعه در کل از پتانسیل فراوانی برخوردار بوده که اولین آنها همان چهار صفه با پی‏رنگ‏ها و شواهد باقی مانده از کل اثر است.

دومین عنصر شاخص مجموعه بنایی موسوم به عصاری است که در شمال غربی باغ قرار دارد که دارای ارزش معماری و فن‏آوری بالایی است. سومین بنا بنای کوچکی است که در شمال شرقی باغ قرار دارد(مسجد آقا).

شاخص دیگر مجموعه، عارضه طبیعی است به نام چال آقا که در جنوب غربی باغ قرار دارد و توسعه روستا را در این قسمت محدود کرده است.

عامل دیگری که بر ارزش‏های مجموعه افزوده است، رشته قنات پر آبی است که در این محدوده ظاهر می‏شود. از این رو با توجه به موارد اشاره شده به نظر می‏رسد که می‏توان با حفظ و مرمت این مجموعه باستانی و توجه کافی به عارضه طبیعی ارزشمندی مانند چال آقا و تأسیساتی چون قنوات بر ارزش و اعتبار مجموعه باغ و خانه ملاصدرا افزود.

اقامت 15 ساله ملاصدرا در کهک

صدرالمتألهین، معروف به ملاصدرا در حدود سال 980 هجری قمری در شهر شیراز به دنیا آمد. در سن 17 سالگی برای ادامه تحصیل به اصفهان رفت. پس از تکمیل تحصیلات فلسفی و عرفانی خود، برای تهذیب نفس و سیر و سلوک و نیز به سبب مخالفت عده‏ای از علما ظاهربین ناچار به ترک اصفهان شد و در قریه کهک در نزدیکی قم اقامت گزید.

دوران خلوت‏گزینی ملاصدرا را 7 و به قولی 15 سال دانسته‏اند. وی به دنبال تأسیس مدرسه خان در شیراز و درخواست والی فارس، به وطن خود بازگشت ولی در سن 58 سالگی و به قولی در 70 سالگی در بصره دار فانی را وداع گفت.

با بررسی اجمالی ارقام و تاریخ فوق می‏توان سال 1020 هجری قمری را میانگین احتمالی سال‏هایی دانست که ملاصدرا در کهک بوده است. خانه آن بزرگمرد الهی تاکنون باقی و در میان مردمان آن منطقه معروف است.