زیست بوم

کابوس ارومیه در خواب میقان!

بزرگ ترین منبع سولفات سدیم کشور، میزبانی تعداد زیادی از پرندگان مهاجر و برخی گونه‌های نادر، جمعیت بالای درناها، تنها تالاب زنده مرکز کشور، تلطیف‌کننده هوای اراک، مانع ورود ریزگردهایی با پایه سولفات و ... هیچ کدام از این عنوان‌ها و ویژگی‌ها گویا مسئولین و متولیان را راضی به اتخاذ تصمیمی که به زنده نگه داشتن تالاب میقان کمک کند، قانع نکرده است... .

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، تالاب میقان که در 15 کیلومتری اراک واقع شده به گفته کارشناسان وضعیت مناسبی ندارد و در شرایط موجود زمزمه گرفتن حقآبه این زیستگاه طبیعی نیز به گوش می‌رسد و گویا هدف رقم زدن سرنوشتی همچون دریاچه ارومیه برای این تالاب کهن است.

ابتدا بندهایی خاکی در بالادست تالاب احداث شد و آب راه ورودش به تالاب را از دست داد. پس از کاهش میزان آب ورودی به تالاب از فاضلاب تصفیه شده اراک که البته گفته می‌شود گاهی تصفیه نشده وارد تالاب می‌شود سهمی به میقان تخصیص داده شد تا مگر زنده بماند، اما همین میزان اندک را نیز برای تالاب میقان زیاد می‌دانند و قرار است با تخصیص فاضلاب تصفیه‌شده اراک به کشاورزی فراهان گام موثری در راستای خشک شدن تالاب برداشته شود!

اینکه پرندگان مهاجر را از دست می‌دهیم به کنار، شاید بگویند مردم نیاز به درآمد و محصولات کشاورزی دارند.

اینکه تنها تالاب زنده مرکز کشور را از دست می‌دهیم نیز به کنار، شاید بگویند دیگران وظیفه خود را انجام ندادند، ما چرا از خودگذشتگی نشان دهیم! اما جان و سلامتی مردم را که دیگر نمی‌توان کنار گذاشت، اینکه تالاب زنده اراک مانع ورود ریزگردهای سولفات سدیمی به هوای اراک می شود را که نمی‌توان نادیده گرفت و گفته می‌شود در صورتی که تالاب خشک شود، ریزگردهای سولفات سدیمی به اراک به اندازه صنایع اراک تولید آلودگی می کنند و زندگی در این شهر را غیر ممکن.

توقف اختصاص همین حقابه ناچیز!

رئیس شبکه زیست‌محیطی استان مرکزی در گفت‌وگو با ایسنا، از تالاب میقان اراک به عنوان یکی از تالاب‌های حساس و مهم مرکز کشور یاد کرد و گفت: با توجه به خشک شدن تالاب‌های مرکزی، این تالاب مامن مناسبی برای زمستان‌گذرانی پرندگان مهاجر است.

مدیرعامل خانه سازمان‌های مردم‌نهاد استان مرکزی با اشاره به اینکه تالاب میقان در خطر خشک شدن قرار گرفته بیان کرد: تالاب میقان اصلا وضعیت خوبی ندارد و نیاز است یک مطالبه و حرکت عمومی از مجموعه دولتی در پاسداشت تالاب شکل گیرد.

وی در رابطه با خطراتی که تالاب میقان اراک را تهدید می‌کند، گفت: نادیده گرفتن حقآبه تالاب یکی از مهم‌ترین مسائل مربوط به این زیستگاه طبیعی است که این نادیده گرفتن تالاب را با خطر خشک شدن روبرو کرده است.

آقاخانی ادامه داد: بندهای خاکی که در بالادست تالاب احداث شده مانع رسیدن آب به تالاب می‌شود برای رفع کمبود آب ورودی بخشی از فاضلاب تصفیه شده اراک را به تالاب انتقال دادند که متاسفانه این میزان نیز قرار است از تالاب گرفته شود.

مدیرعامل خانه سازمان‌های مردم نهاد استان مرکزی افزود: فاضلاب تصفیه شده‌ای که به تالاب انتقال پیدا می‌کند را به کشاورزی فراهان تخصیص داده‌اند که علاوه بر خطرات استفاده فاضلاب برای کشاورزی، تالاب را بویژه در فصل گرما با خطر خشک شدن مواجه می‌کند.

مورفولوژی تالاب به هم خورده است

رییس شبکه زیست‌محیطی استان مرکزی با بیان اینکه مورفولوژی تالاب به هم خورده است، ادامه داد: از طرفی برداشت‌های بیش از حد و غیر اصولی شرکت املاح معدنی چاله‌هایی را به وجود آورده که سبب شده آب به همه قسمت‌های تالاب منتقل نشود و قسمت‌هایی خشک بماند که این شرایط مشکلات زیست‌محیطی و جابجایی ریزگردها را به دنبال دارد.

وی نبود متولی مشخص جهت نظارت بر تالاب اراک را یک چالش برای حیات این تالاب دانست و افزود: مسکن و شهرسازی، جهاد کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست و میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هر کدام در این منطقه تعریف‌های خود را دارند و متولی مشخصی در این حوزه وجود ندارد.

وی ادامه داد: به عنوان مثال بحث گردشگری در این منطقه مطرح می‌شود، در حالی که ریزگردهای این منطقه پایه سولفانه دارند و علاوه بر ضرری که به سلامتی انسان می‌رسانند، تعدد رفت و آمد گردشگران بدون در نظر گرفتن شرایط زیست‌محیطی به منطقه آسیب می‌رساند.

رئیس شبکه زیست‌محیطی استان مرکزی با بیان اینکه تالاب میقان راهی را می‌رود که دریاچه ارومیه رفته است، گفت: تبعات خشک شدن تالاب میقان با ارومیه تفاوت دارد و این تفاوت در نوع ریزگردهاست.

آقاخانی ادامه داد: ریزگردهای دریاچه ارومیه نمکی است، در صورتی که ریزگردهای تالاب میقان پایه سولفاته دارند و خشک شدن این تالاب به معنای جابجایی این ریزگردهاست و با توجه به فاصله حدود 15 کیلومتری تالاب با اراک ریزگردها به راحتی وارد هوای اراک می‌شوند و به این ترتیب سلامتی مردم با خطر مواجه خواهد شد.

رئیس شبکه زیست‌محیطی استان مرکزی بیان کرد: امیدواریم با تهیه طرح جامع مدیریت زیست‌محیطی اقدام مناسب و موثر پیش از آنکه جان تالاب بیش از این با خطر مواجه شود، صورت گیرد.

وی در رابطه با پرورش آرتمیا در تالاب اراک که یکی از گونه‌های مهم آبزی محسوب می‌شود، گفت: در صورتی که سهم پرنده‌های مهاجر از این گونه آبزی داده شود با رعایت شرایط زیست‌محیطی مشکلی برای میقان از این جهت ایجاد نمی‌شود.

پروانه بهره‌برداری شرکت املاح ابطال شود

به گزارش ایسنا، شرکت املاح معدنی که مواد اولیه مورد نیاز خود را از معدن سولفات سدیم موجود در تالاب تامین می‌کند، سال‌هاست که به سوژه خبری رسانه‌ها تبدیل شده و عامل اعتراض فعالان محیط زیست است.

مدیر کل حفاظت از محیط زیست استان مرکزی معتقد است که تمدید بهره‌برداری شرکت املاح معدنی در سال 1390 اقدامی اشتباه بوده و این پروانه باید ابطال شود.

حسینعلی ابراهیمی کارنامی گفت: هم‌اکنون از محل فاضلاب تصفیه شده اراک میزان 200 لیتر بر ثانیه آب وارد تالاب می‌شود و سالانه این میزان حدود شش میلیون متر مکعب است.

وی افزود: این در حالی است که میزان آب مورد نیاز تالاب اراک 28 تا 42 میلیون متر مکعب در سال است و علیرغم اینهمه کمبود از اختصاص سهم تالاب به کشاورزی فراهان سخن گفته می‌شود.

وی با بیان اینکه استان مرکزی به دلیل شرایط اقلیمی با کمبود آب در بخش کشاورزی و صنعت مواجه است، افزود: بهتر است برای رفع این کمبود راه‌های مناسب‌تری به جای گرفتن حقآبه تالاب در نظر گرفته شده و از پرورش درختان غیر مثمر نیز، اجتناب شود.

مدیرکل محیط زیست استان مرکزی بندهای خاکی بالادست تالاب میقان که از ورود آب به تالاب جلوگیری می‌کند، را از دیگر عوامل تهدیدکننده تالاب دانست.

ابراهیمی کارنامی حفر چاه‌های غیرمجاز توسط شرکت املاح معدنی را یکی دیگر از تهدیدهای تالاب برشمرد و افزود: حفر این چاه‌ها سبب کاهش آب‌های زیرزمینی شده و در کاهش ورود آب به تالاب تاثیر دارد.

مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان مرکزی گفت: کمیته فنی جهت بررسی وضعیت تالاب اراک تشکیل شده است و در این کمیته وضعیت حقآبه تالاب مورد بررسی قرار گرفته است.

ابراهیمی کارنامی ادامه داد: جلسات این کمیته ادامه دارد و مواردی مانند بندهای خاکی بالادست میقان، میزان فاضلاب ورودی از اراک به میقان و برداشت‌های شرکت املاح معدنی از تالاب میقان بررسی می‌شود تا بتوانیم تصمیمی جدی که به حیات تالاب کمک کند اتخاذ کنیم.

گزارش از صباخایانی

• < قبلی
• بعدی >