خبر
پژوهشهای جدید روی سیاره سرخ - ذرات یخی در زمستان مریخی
- خبر
- نمایش از دوشنبه, 26 تیر 1391 13:19
- بازدید: 3618
اطلاعات مأموریت «فونیکس» ناسا نشان میدهد که فروافتادن برف نزدیک قطب شمال این سیاره قرمز رنگ در حالی صورت میگیرد که تابستان جای خود را به پاییز میدهد.
Air Jordan 1 Low OG Neutral Grey (2021) (W) - nike free run womens 5.0 - 100 - CZ0775 | Jordan 1 Mid Carbon Fiber - 001 - nike 2019 air max with the word air force - DD1649
در این زمان هوا نسبتاً گرم است، بنابراین این کریستالهای یخی احتمالاً از آب تشکیل شدهاند. اما وقتی دمای هوا در زمستان به منفی 125 درجه سانتی گراد میرسد به قدری سرد میشود که دی اکسید کربن در اتمسفر مریخ یخ میزند و ابرهایی از یخ خشک را ایجاد میکند که از دو قطب تا نزدیکی خط استوای مریخ میرسند. تاکنون هیچ مریخ نوردی در نزدیکی قطبهای مریخ در فصل زمستان دوام نیاورده است. پژوهشگران موسسه فنآوری ماساچوست به منظور دریافت اطلاعات بیشتر درباره این برف
دی اکسید کربنی اطلاعات 15 سال را که توسط مدارگردهای ناسا جمع شده است را بررسی کردهاند. اطلاعات مدارگرد اکتشافی مریخ به دانشمندان کمک کرده است محل شکل گیری احتمالی ابرها را بر اساس شرایط دما و فشار که تحت آن برف شکل میگیرد، پیشبینی کنند. علاوه بر این ضایعات باقی مانده از برف و یخ هر زمستان جرمی برجا میگذارد که میدان گرانشی آن را تغییر میدهد.
این گروه با بررسی اطلاعات گرانشی از «زمین پیمای جهانی مریخ» میزان ضایعات دی اکسید کربنی را که هر فصل در دو قطب باقی میگذارند را تخمین زدهاند. این بررسیها همچنین میزان نور منعکس شده توسط ابرهای برفی را نشان میدهد که به پژوهشگران کمک میکند تراکم و جرم ابرها را تعیین کنند. این تیم با ترکیب اطلاعات توانست تعداد و ابعاد ذرات برفها را در ابرها به دقت اندازه گیری کنند. اطراف قطب جنوب مریخ، ذرات برف دی اکسید کربن بین 4 تا 13 میکرون هستند که در مقام مقایسه متوسط سلولهای خونی انسان دارای عرض 6 تا 8 میکرون است. نزدیک قطب شمال مریخ، جایی که اتمسفر از تراکم بیشتری برخوردار بوده، ذرات برف بین 8 تا 22 میکرون است. در زمین دانههای برف حدود 10 میلی متر عرض دارند. براساس اظهارات «کری کاهوی» از موسسه فنآوری ماساچوست، دانستن اندازه دانه برف در مریخ میتواند به درک شرایط کلی اتمسفر مریخ کمک کند.
براساس گزارش «نشنال جغرافی»، درک بهتر از اندازه ذرات برف مریخ ممکن است به میزان جذب نور خورشید در این سیاره کمک کند، فرآیندی که به طور کلی جو مریخ را تشکیل میدهد. اندازه و ترکیب برف مریخ بر این که کدام طول موجهای نور خورشید از بلورهای یخ را جذب و منعکس میکند نیز تأثیرگذار است.
شناسایی 600 هزار دهانه برخوردی در مریخ
پژوهشهای جدید نشان میدهند سطح مریخ با بیش از 635هزار دهانه برخوردی که کوچکترین آنها یک کیلومتر عرض دارد پوشانده شده است. این پژوهشها که در قالب یک اطلس ارائه شده بزرگ ترین پایگاه داده هایی است که تاکنون درباره یک سیاره یا ماه در منظومه شمسی تدوین شده است. این اطلس تاریخ مریخ را ارائه کرده و میتواند به دانشمندان کمک کند تا به پرسشهای بسیاری درباره سیاره سرخ پاسخ دهند. این پایگاه دادهها ابزار بزرگی است که میتواند در زمینه مطالعات آینده مریخ از سن و فوران آتشفشانی تا قابلیت حیات مؤثر باشد.
«رابینز» و «برایان هینک» از همکاران این پروژه با بررسی اطلاعات بسیار از مدارگردها و مریخ نوردها این پایگاه دادهها را تدوین کردند. رابینز اظهار داشت: من به طور اساسی نقشهها و دهانههای آتشفشانی را به دقت بررسی کردم. این تلاش نفسگیر میتواند به دانشمندان کمک کند اطلاعات بیشتری درباره مریخ و تاریخ آن از جمله شرایط بالقوه گذشته آن برای حیات کسب کنند.»
همچنین هینک اظهار داشت: «بسیار از دهانههای برخوردی بزرگ سیستمهای گرمایی را ایجاد کردهاند که فضایی منحصر به فرد ایجاد کرده که از قابلیت حیات برخوردار بوده است اما این مسئله مربوط به هزاران یا میلیونها سال پیش میشود که در پوسته این سیاره آب وجود داشته است. این در حالی است که دهانههای برخوردی بزرگ از این قابلیت برخوردار بودهاند تا اشکال مختلف زندگی را از بین ببرند همان طور که دهانههای برخوردی زمین 65 میلیون سال پیش دایناسورها را از بین برده است.»
دانشمندان همچنین از دهانههای آتشفشانی و برخوردی برای کمک به تاریخ نگاری سطوح این سیاره استفاده کردهاند و اظهار داشتهاند که هر چه تعداد دهانههای برخوردی بیشتر باشد آن منطقه از قدمت بیشتری برخوردار است. بنابراین نقشه جدید میتواند به پژوهشگران برای درک تاریخ مریخ و نقش فعالیتهای آتشفشانی آن کمک کند.
دانشمندان بیش از 200 دهانه برخوردی در زمین را شناسایی کردهاند اما نمیتوان استدلال کرد که گذشته سیاره ما نیز چون مریخ بوده است. اتمسفر زمین، اشکال زندگی و فعالیتهای زمین ساختی موجب از بین رفتن دهانههای برخوردی شده و ایجاد دوباره آنها را مشکل ساخته است. اطلاعات جدید درباره مریخ که با اطلاعات ماه و تیر که دارای دهانههای برخوردی هستند تلفیق شده میتواند دریچهای به گذشته سیاره ما باشد. نتایج این پژوهشها در مجله تحقیقات «جئوفیزیکی سیارهها» منتشر شده است.
در ستاره شناسی به حفره یا گودالی در خاک اجرام آسمانی که در اثر برخورد شهاب سنگ پدید آمده باشد دهانه برخوردی گفته میشود. دهانههای برخوردی، عوارض جغرافیایی بسیار رایج در بسیاری از اجرام منظومه خورشیدی هستند از آن جمله میتوان به ماه، عطارد، کالیستو، گانیمد و بیشتر ماهها و سیارات کوچک اشاره کرد. در دیگر سیارات و اقمار که فرآیندهای زمین شناسی مانند فرسایش و جا به جایی صفحات زمینی در سطح آنها فعال است دهانه برخوردی به مرور محو شده و کمتر دیده میشوند. زمین، زهره، مریخ، اروپا، آیو و تیتان نمونههایی از این اجرام هستند. به دهانههای برخوردی فرسوده و دیگرگون شده در اصطلاح «ساختار برخوردی» میگویند.
گونهای دیگر از دهانه در خاک سیارات نیز وجود دارد که بر اثر فوران آتشفشانی پدید میآید. در یک میلیارد سال نخست تاریخ سامانه خورشیدی، بمباران بزرگی از شهاب سنگها در همه سیارهها رخ داد. دهانههای برخوردی نتیجه این بمباران هستند. شیوه دگرگونی این دهانهها و مقدار فرسایش آنها اطلاعات زیادی در مورد تاریخ تحولات و فعالیتهای جغرافیایی سیارات به ما میدهد. برای نمونه، فرسوده بودن بیشتر دهانههای سیاره بهرام (مریخ) نشاندهنده فعالیت زیاد زمین شناختی در این سیاره است.
پیشینه دهانه سازی در سطوح بسیار باستانی مانند عطارد، ماه، و ارتفاعات جنوب مریخ، نشاندهنده وجود یک دوره از بمباران سنگین شهابسنگی در محدوده درونی منظومه خورشیدی حدود 9/3 میلیارد سال پیش است. از آن زمان، میزان تولید دهانه برخوردی روی زمین به طور قابل توجهی کمتر بوده است. از آن دوره به بعد کره زمین به طور میانگین هر یک میلیون سال، یک تا سه برخورد شهاب سنگی را تجربه میکند که اندازه آنها برای ایجاد دهانههای 20 کیلومتری کافی است. بررسیها نشان میدهد نسبت به آن چه که تاکنون کشف شده باید به مراتب تعداد بیشتری دهانه برخوردی نسبتاً جوان روی کره زمین وجود داشته باشد.
منبع: روزنامه اطلاعات