ایران‌بوم

التذکرة في علم الهیئة اثر خواجه نصیرالدین طوسی یکی از مهم‌ترین آثار نجومی جهان اسلام در سده‌های میانه است. پس از نگارش التذکره که در دورۀ پایانی فعالیت علمی خواجه به سال 659 ق. تألیف شده، شروح و تعلیقاتی بر آن توسط دانشمندان سده‌های بعدی نگاشته شده که نشانگر اهمیّت و تأثیرگذاری این اثر در نجوم ادوار سپسین است.
این کتاب علاوه بر تأثیری که بر آثار منجمان متأخر دوره اسلامی برای اصلاح دستگاه بطلمیوسی گذارده است، اثری کیهان‌نگاشتی است که تصویری از عالم بر مبنای الگوهای ریاضی مجسطی عرضه کرده است.
التذکرة في علم الهیئة/ خواجه نصیرالدین محمد بن محمد بن حسن طوسی / تصحیح جمیل رجب و ترجمه مقدمه حسن امینی / شمارگان: 200/ قیمت: 25000 تومان.

****

دیوان حافظ (کهن ترین نسخه کامل شناخته شده)

این دستنویس کهن ترین نسخه شناخته شده و کامل از دیوان حافظ است و به شماره 5149 در کتابخانۀ نورعثمانیه (استانبول) نگهداری می شود و شامل 435 غزل، 1 ترجیع بند (بندی از آن)، 26 قطعه، 4 مثنوی و 11 رباعی است.
بنا به گزارش ترقیمه کتابت اشعار حافظ را محمد بن عبدالله بن محمد ابوبکر بن کریمشاه ملقب به غیاث ابرقوهی در روز چهارشنبه بیستم جمادی الاول سال 801 ق به اتمام رسانده است. خط ابرقوهی از مشقهای نخستین نستعلیق نویسی پس از سده 8 ق است و جریانی را می آزماید که در آن تعلیق به نستعلیق جای می پردازد و در مسیر همین تجربه است که هنوز نستعلیق غیاث ابرقوهی از کرشمه ها و غمزه های تعلیق نیز برخوردار است.
مهم ترین امتیاز این دستنویس، وجود دیباجه محمد گلندام (جامع دیوان حافظ) در آن است و تاکنون قدیم ترین نسخه از این دیباجه است که شناخته شده. غزلیات در نسخه نورعثمانیه به ترتیب الفبای قوافی تنظیم یافته و از این نکته معلوم می شود که از همان ازمنه قریب به دوره حافظ غزلیات او بر اساس قوافی سامان یافته بوده است. مقایسه و مقابله نسخه نورعثمانیه با دیگر نسخه های کهن حافظ، تفاوتهایی را در ضبط و قرائت برخی از کلمات نشان می دهد و تشابهاتی را نیز مشخص می نماید.

دیوان حافظ (کهن ترین نسخه کامل شناخته شده - کتابت 801 ق)، به کوشش بهروز ایمانی، تهران، مرکز پژوهشی میراث مکتوب با مشارکت و با مشارکت دانشگاه آزاد اسلامی و همایش بین المللی خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی، صفحه: 160 صفحه، شمارگان: 1000 نسخه، بها: 1450000ریال.

***

رباعیات مؤمن یزدی (به همراه چند غزل و قطعه)

مولانا مؤمن حسین یزدی را می‌توان از سرآمدان رباعی‌سرایان عصر صفوی دانست. اشعار موجود در جنگ‌ها و مجموعه‌های بر جای مانده‌ای که تاکنون از مؤمن حسین شناخته شده‌اند، به استثنای چند غزل و قطعه، تمامی رباعی است، گویا او نیز مانند: خیّام، اوحدی کرمانی، بابا افضل، پردگیان حرم اندیشۀ خود را در کسوت رباعی به جلوه‌گری وامی‌داشته است.
رباعیات مؤمن یزدی (به همراه چند غزل و قطعه) / سرودۀ مؤمن حسین بن باقی یزدی / به کوشش حسین مسرت / شمارگان: 500 / قیمت: 38000 تومان.

***

توضیحات رشیدی

توضیحات رشیدی کتاب اوّل از چند کتاب مجموعۀ رساله‌های دینی و کلامی رشیدالدین فضل‌الله همدانی (متولّد حدود ۶۴۵ یا ۶۴۸ و مقتول به سال ۷۱۸ ق.)، طبیب، مورّخ، دیوانسالار و وزیر سه پادشاه سلسلۀ ایلخانی است. سوای جامع‌التواریخ و کتابها و مقاله‌های علمی رشیدالدین فضل‌الله، رساله‌های او در مباحث کلام الهی که عمدتاً در مجموعۀ رشیدیه و کتاب بیان‌الحقایق (تصنیف سالهای ۷۰۷-۷۱۱ ق.) گردآورده شده، گنجینه‌ای سرشار از معارف ایرانی و اسلامی و حاوی مباحث فراوان در علوم قرآنی و کلامی است.

توضیحات رشیدی دارای دیباچه و نوزده رساله است، شامل تفسیر تسمیۀ شریفه و آیه‌های «قالوا سبحانک»، و «یسألونک عن الروح»، «الست بربّکم»، و سوره‌های مبارکۀ الکافرون و کوثر و مباحثی دیگر مانند بیان تحقیق معراج، حدیث الارواح جنود مجنّده، بیان فضایل امیّی رسول (ع) و بیان فضلیت عقل بر علم.

توضیحات رشیدی (2 ج) (دفتر اول از مجموعه رشیدیه) / رشیدالدین فضل‌الله همدانی / مصحح: هاشم رجب‌زاده / / با همکاری سازمان میراث فرهنگی / شمارگان: 500 / قیمت: 110000 تومان.

مباحث سلطانیه (الرسالة ‌السلطانیّه فی مراتب ‌النّبویّه) (دفتر سوم از مجموعه رشیدیه)

مباحث سلطانیه مشتمل بر رسایل نیست، بلکه دارای یک اصل و یک ذیل است. اصل مشتمل است بر فاتحه و متن. متن سلطانیه شاملِ دیباچه، مقدّمه، مقاصد، و خاتمة است. «مقاصد» این کتاب به مباحث الهام و وحی و معجز و نبوّت و رسالت و اولواالعزمی و خاتمیّت می‌پردازد؛ و خاتمه آن در بیان مبدأ و معاد و خلود اهل بهشت است. ذیل این کتاب شامل فهرستی از انبیا و خلفا و علما، شجرة انساب انبیا و خلفا، و نیز رسالة نفایس الأفکار است.

مباحث سلطانیه (الرسالة ‌السلطانیّه فی مراتب ‌النّبویّه) (دفتر سوم از مجموعه رشیدیه) / رشیدالدین فضل‌الله همدانی / مصحح: هاشم رجب‌زاده / با همکاری سازمان میراث فرهنگی / شمارگان: 500 / قیمت: 70000 تومان.

***

لطایف الحقایق (2ج) (دفتر چهارم از مجموعه رشیدیه)

لطایف الحقایق، کتاب چهارم مجموعۀ رشیدیه، شامل فاتحه و دیباچه و چهارده رساله با عنوانهای زیر است: ۱) فضل الله ۲) طیّ زمان ۳) تفسیر قُل لَو کانَ البَحر مِداداً ۴) سطح و تدویر ۵) الحشر معَ التَعارف ۶) فیض و فایض ۷) کنزالمعانی ۸) آثار معجز نبوی ۹) قبض و بسیط ۱۰) تدرّج و کمال ۱۱) فتوحات ۱۲) خیرات جاریه ۱۳) لا اله الا الله ۱۴) عدد.

لطایف الحقایق (2ج) (دفتر چهارم از مجموعه رشیدیه) / رشیدالدین فضل‌الله همدانی / مصحح: هاشم رجب‌زاده/ با همکاری سازمان میراث فرهنگی / شمارگان: 500/ قیمت: 105000.

یادآور می شود کتاب دوم از مجموعۀ رشیدیه با عنوان مفتاح التفاسیر پیش تر در سال 1391 از سوی این مرکز منتشر شده بود.