شنبه, 03ام آذر

شما اینجا هستید: رویه نخست زبان و ادب فارسی ضرب المثل امثال و حکم فارسی - کار هر بز نیست خرمن کوفتن!

ضرب المثل

امثال و حکم فارسی - کار هر بز نیست خرمن کوفتن!

برگرفته از روزنامه اطلاعات

محمدرضا سهرابی‌نژاد


در زبان مردم کوچه و بازار، بیتی جاری است که جزو مثل‌های سائره گردیده است. مثل این مثل است: «کار هر بز نیست خرمن کوفتن، گاو نر می‌خواهد و مرد کهن».

گاو نر یعنی گاوی قوی و پرقدرت و مردم کهن هم یعنی کسی که سرد و گرم روزگار را چشیده و خبرة کار شده است.

این مثل، مثل‌های مشابهی هم دارد که یکی از آنها این است: «به کارهای گران، مرد کار دیده فرست.» و اینها همه یعنی این که هر کاری لوازم، آداب و فنون و رموزی دارد که برای اجرای آن باید به کار گرفته شود.

بدیهی است کاری که لوازم خود را ندارد، اجرا نخواهد شد و اگر هم اجرا شود، ناقص و دردسر آخرین است.

در کشاورزی سنتی، بعد از درو کردن گندم و انباشتن آنها روی هم (خرمن کردن) با دستگاه چوبی قوی، فقط گاو، آنهم نوع نرش بود که قادر به کشش و چرخاندن چندین ساعته و چند روزه بود و می‌توانست خرمن‌ها را بکوبد تا دانه‌های گندم از ساقه‌ها جدا شوند.

قدرت کشش گاوآهن را (برای چندین ساعت و چند روز) فقط گاو نر داشت و هدایت کار را مردی با تجربه.

حالا قضاوت کنید که کار عظیم خرمن کوبی از عهده گاو نر برمی‌آید یا بزی لاغر و مردنی؟!

این مثل امروزه مصداق فراوانی درعرصه‌های گوناگون زندگی دارد؛ مثلاً عده زیادی خواننده شده اند، بدون سواد و آگاهی از موسیقی!

ـ جمعی آهنگساز شده‌اند به نیروی برق و دستگاه‌های الکترونیکی و قس علی هذا!

خب، معلوم است که دراین حالت، چه بلایی بر سر «هنرمند» خواهد آمد و چه خسارت‌های جبران ناپذیری به هنر این مرز و بوم وارد خواهد شد که شده است.

بنابراین هر حرفه و کاری، «گاونر می‌خواهد و مرد کهن»!

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید