مجله
انتشار ویژه نامه «رئالیسم سوسیالیستی» فصلنامه زنده رود
- مجله
- نمایش از شنبه, 11 آذر 1391 03:56
- بازدید: 4693
برگرفته از تارنمای ایرانچهر
عقاب علی احمدی
فصلنامه زنده رود ، شماره ۵۲
پاییز و زمستان ۱۳۸۹ - تاریخ انتشار : پاییز ۱۳۹۰
۳۳۶ صفحه – قیمت: ۳۵۰۰ تومان
این ویژه نامه که شماره ۵۲ فصلنامه زنده رود است ، به بررسی مکتب ادبی « رئالیسم سوسیالیستی » اختصاص یافته است . تاریخ این ویژه نامه پاییز و زمستان ۱۳۸۹ و زمان پخش آن پاییز ۱۳۹۰ است .
در دانشنامه ویکی پدیا در تعریف رئالیسم سوسیالیستی چنین آمده است : « سبکی هنری است که در دوره حکومت شوروی در روسیه و سپس در دیگر کشورهای کمونیستی پدید آمد. پاگیری رئالیسم سوسیالیستی را با جریان شکل‌گیری انقلاب‌های کارگری و ایجاد حکومت‌های سوسیالیستی همزمان می‌دانند. به عنوان نمونه بارز ، اطلاق این اصطلاح به جریان ادبی بعد از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ روسیه است. رئالیسم سوسیالیستی ریشه‌های خود را در رئالیسم جستجو می‌کند و با اصالت دادن به روایت واقعیت مرکزیت توجه خود را به زندگی مردمان فرودست، بیان مشکلات طبقاتی و بعضاً روند مبارزات و انقلاب‌ها معطوف می‌کند. بنیان این مکتب بر تأکید بر « کار » است. »
با دستیابی کمونیست های روسی به قدرت سیاسی که با پیروزی آنها در کودتای کمونیستی اکتبر ۱۹۱۷ مسیر شد ، ادبیات همچون ابزاری برای برآورده ساختن امیال سیاسی « طبقه کارگر » اتحاد جماهیر شوروی دانسته شد . در مطلبی که با عنوان « از باب اشاره » در آغاز این ویژه نامه آمده است ، در باره این مکتب چنین می خوانیم :
« هنر و ادبیات در طول تاریخ و در ارتباط با حکومت ها روند یکسان و متعادلی نداشته است . آثار نوشتاری قبل از اختراع چاپ به دلیل بی سوادی عامه و تعداد اندک نسخه های خطی نقش و تاثیر اساسی در میان توده ها نداشت ؛ از این رو کمتر حساسیت حاکمان و دولتمردان را بر می انگیخت . اما تحولات ناشی از صنعت چاپ و گستره انتشار آثار مکتوب، به ویژه ادبیات ، که به هر حال خوانندگان بیشتری را به دنبال می کشید و بعضا موجب حرکت های انفعالی ، اعم از فکری یا عملی ، در میان مردم می شد ، باعث گردید که حکومت ها حیطه اختیار خود را به این پهنه گسترش دهند که رایج ترین و شناخته شده ترین شیوه آن سانسور است .
اما گاه حکومت ها پا از این مرحله نیز فراتر نهاده و از طریق دستور العمل ها و بیانیه ها ، الزاماتی را برای آفرینندگان آثار هنری و ادبی ایجاد ، و آنها را به رعایت باید ها و نبایدها و شایست ها و ناشایست ها ملزم کرده و می کنند .
تاریخ ، خشن ترین و آمرانه ترین این شیوه ها را در دوران حکومت بلشویک ها در اتحاد جماهیر شوروی به ویژه در دوران استالین شاهد بود ؛ دورانی که به رئالیسم سوسیالیستی شناخته شده و در آن آثار ادبی ناهمخوان با این شیوه نه تنها دستخوش اعمال نظرها و حتی ممنوعیت از انتشار بود بلکه جان بسیاری از خالقان آنها را گرفت . »
در این ویژه نامه این مطالب را می خوانیم :
بخش نخست :
۱. رئالیسم سوسیالیستی چیست ؟ / محمدتقی قزلسفلی
۲. دو قطعنامه و یک کنگره ( تصویری از اوضاع ادبی شوروی در دهه های ۲۰ و ۳۰ ) / بهرام فرهنگ
۳. مسئولیت نویسندگان شوروی / آندره آلکساندرویچ ژدانف / داوود نوروزی
۴. داستان بایگان / تراویس هلند / احمد اخوت
۵. دودکش لوبیانکا / احمد اخوت
۶. انکار / فرهاد کشوری
۷. نامه پیش از خودکشی آلکساندر آلکساندروویچ فادیف به کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی ( ۱۳ مه ۱۹۵۶ ) و گزارش کا . گ . ب. در باره مرگ او / بهرام فرهنگ
۸. سایه روشن های « گارد جوان » / شاهپور بهیان
۹. تغییر سیمای هنر کیچ؛ احساس های تیمور کیبیروف ، مرثیه خداحافظی با تمدن شوروی / گریگوری فرئیدین / امیرحسین افراسیابی
۱۰. مسکو – پتربورگ ؛ گذری و نظری / حسام الدین نبوی نژاد
۱۱. سرآغاز رئالیسم سوسیالیستی در ایران / محمدحسین خسروپناه
۱۲. رئالیسم در عمل ؛ انشعاب در کانون نویسندگان ایران ( پاییز ۱۳۵۸ ) / انوش صالحی
۱۳. رئالیسم سوسیالیستی به مثابه « عالی ترین شکل هنر و ادبیات » ( بازتاب هنر و ادبیات در نشریه « کار » / انوش صالحی
۱۴. صادق هدایت ؛ شخصیت او ، افکار او ، جای او در حیات ادبی و اجتماعی معاصر / احسان طبری
بخش دوم :
۱. سه شعر ؟ آندره پی یر دوماندیارگ / ترجمه ناصر نبوی
۲. چهار شعر / امیرحسن افراسیابی
۳. دو شعر/ مجید نفیسی
۴. دو شعر / حسام الدین نبوی نژاد
۵. سه شعر / احمد نامداریان
۶. چهار شعر / منصور ململی
۷. دو شعر / یونس گرامی
۸. یک شعر / عزیز ترسه
بخش سوم :
۱. مفتاح / رحمان چوپانی
۲. ملاح آبی پوش / وحید افتخارزاده
بخش چهارم :
کتاب های رسیده
نشانی فصلنامه زنده رود
اصفهان – صندوق پستی ۴۶۸ – ۸۱۶۴۵
شماره تلفن و نمابر : ۶۲۴۹۲۴۱ – ۰۳۱۱
نشانی رایانامه: این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
پخش فصلنامه زنده رود : پیام امروز / تلفن ۶۶۴۹۱۸۸۷ – ۰۲۱
