ایران‌بوم

كتاب شناسي كوروش بزرگ عنوان كتاب: معرفی کتاب کوروش کبیر(ذوالقرنین)
نویسنده: ابوالکلام آزاد
ترجمه: محمد ابراهیم باستانی پاریزی
نشر علم
چاپ سیزدهم 1388
بها:6500 تومان
تعداد صفحه: 312
شمارگان: 3300

این کتاب که نخستین بار در تابستان 1329 خورشیدی با مقدمه استاد سعید نفیسی به چاپ رسیده است، در واقع برگردان بخشی از تفسیر قرآنی که ابوالکلام آزاد به زبان عربی نوشته است. در آن کوروش بزرگ را ذوالقرنین یاد شده در قرآن معرفی کرده است. این دیدگاه نخستین بار به وسیلۀ «سرسیداحمدخان» بنیانگذار دانشگاه علیگر هندوستان بیان شده و به زودی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. البته این دیدگاه در میان مفسرین و مورخین ایرانی نیز پذیرفته شده است، از جمله علامه طباطبایی در تفسیرالمیزان هم رائی خود را با این نظر آورده است.

ابوالکلام آزاد از پدری هندی و مادری عرب در مکه زاده شده و از متفکران نامدار اسلام است. وی در مبارزات ضداستعماری هند از یاران گاندی بوده و مدتی وزارت فرهنگ هندوستان را بر عهده داشته است.
دکتر باستانی در مقدمۀ کتاب به بازخوانی و بررسی آرای برخی مورخین ایرانی و غیر ایرانی دربارۀ کوروش بزرگ پرداخته است. گرچه این مقدمه فراتر از متن می‌رود ولی نوشته‌های ایشان به اندازه‌ای شیوا وخواندنی است که این نوشتار بر ارزش متن اصلی نیز می‌افزاید.

فهرست کتاب :
الف- مقدمه- ذوالقرنین یا کوروش
چرا کوروش؟
راز و رمز کودکی کوروش
ذوالقرنین ها
کوروش آزادی بخش
کوروش در روایات ما
نسبت کوروش با بنی اسرائیل
تاجگذاری کوروش
   کوروش و مشرق
   جانشینان کوروش
   تولد و مرگ یک سردار
   آرامگاه کوروش در پارس
دسته‌های گل بر مزار کوروش

ب- پیش گفتار (سعید نفیسی)
   ترجمه احوال مولانا ابوالکلام
1- نوشته سید نظیر حسین
2- تکمله دکتر جعفری
ج- متن کتاب
   فصل اول- ذوالقرنین در قرآن
   فصل دوم- مجملی از تاریخ یهود
   فصل سوم- خاندان هخامنشی و کوروش
   فصل چهارم- ذوالقرنین مذکور در قرآن
   فصل پنجم- معتقدات ذوالقرنین
   فصل ششم- سد یاجوج ماجوج
   نام یاب