ایران‌بوم

به گزارش خبرنگار مهر در کرمان، استان کرمان بیشترین معادن کشور را درحالی در خود جای داده است که دومین ذخایر مس جهان نیز در این استان پهناور قرار گرفته است که این مسئله در کنار فرصتهای اشتغالزایی و توسعه استان تهدیدهایی را نیز برای کرمان در زمینه زیست محیطی به همراه داشته است که می توان به آلودگی های معادن و کارخانه مس سرچشمه و همچنین کارخانه ذوب مس خاتون آب در شهربابک اشاره کرد.
اما در این میان طی سالهای اخیر بدلیل میزان قابل توجه آلایندگی و همچنین تلفات دامی گسترده در شهربابک کارخانه مس خاتون آباد بعنوان یکی از آلوده کننده ترین صنایع کرمان مطرح شده است بطوریکه طبق اعلام اداره کل دامپزشکی کرمان از سال 74 که این کارخانه کار خود را در خاتون آباد آغاز کرده است تنها در بخش دامهای شهربابک که قطب اول دامپروری استان کرمان محسوب می شود 40 هزار دام سبک و سنگین بدلیل آلودگی به غبارهای سمی این کارخانه تلف شده اند.

میزان آلودگی در منطقه به دلیل کار این کارخانه طی این مدت به حدی رسیده است که عملا امکان کشت در زمینهای این منطقه تا ده سال دیگر وجود ندارد و از سوی دیگر شاهد آلودگی شدید منابع آبی و خاکی این منطقه هستیم.

گازهای سمی در محیط زیست پخش می شود / ماندگاری گازهای سمی تا ده سال

علت اصلی آلودگی کارخانه ذوب مس خاتون آباد در شهرستان شهربابک استفاده از برخی ماشین آلات چینی و بی کیفت در این مرکز صنعتی و همچنین استفاده از الکتروفیلترهای کارخانه سیمان بجای استفاده از فیلترهای کارخانه ذوب مس بوده است این مسئله موجب شده است از ابتدای آغاز بکار کارخانه گازهای سمی ناشی از فعالیت این مرکز صنعتی به همراه ذرات اسیدی در محیط زیست منتشر شود که تاکنون خسارات جبران ناپذیری به محیط زیست دامها و منابع خاکی و آبی وارد شود بطوریکه کارشناسان می گویند در صورتیکه آلودگیها از هم اکنون متوقف شود حداقل ده سال طول خواهد کشید تا وضعیت منطقه عادی و آلودگیها برطرف شود.

کارخانه ذوب مس خاتون آباد مجوز زیست محیطی ندارد

این درحالی است که محیط زیست کرمان نیز بارها اعلام کرده که این کارخانه مجوزی از محیط زیست دریافت نکرده است.

محمد اسدی، مسئول دامپزشکی شهربابک در پاسخ به سوال خبرگزاری مهر در خصوص میزان خسارات به دامهای منطقه گفت: شهربابک قطب اول دامپروری استان کرمان است و بخش قابل توجهی از نیاز دامی کرمان را برآورده می کند اما فعالیتهای صورت گرفته توسط کارخانه ذوب مس خاتون آباد خسارات زیادی را به دامپروری شهرستان وارد کرده است.

وی که همچون برخی از مسئولان استان کرمان از اعلام میزان خسارات کارخانه ذوب مس خاتون آباد خودداری کرد گفت: آنچه که مسلم است طی سالهای گذشته خسارات زیادی به دامهای شهربابک وارد شده است اما شرکت مس با تائید کارشناسان دامپروری به دامداران خسارات پرداخت می کند.

40 هزار راس دام در منطقه تلف شده اند

در این میان مدیرکل دامپزشکی استان کرمان در خصوص تلفات دامی در شهرستان شهربابک به خبرنگار مهر در کرمان گفت: حقیقت این است که دامپروری در شهربابک بدلیل فعالیت این کارخانه دچار خسارات زیادی شده است و میزان تلفات دامی طی سالهای آغاز فعالیت کارخانه تاکنون بین 40 تا 50 هزار راس دام سبک و سنگین گزارش شده است.

وی درخصوص اعلام مسئولان مس در زمینه کنترل آلودگیها گفت: صحبتهایی درخصوص راه اندازی الکترو فیلترهای مدرن در این کارخانه شده است و به نظر می رسد این امر صورت گرفته اما از سوی دیگر تلفات دامی در منطقه همچنان ادامه دارد.

زید آبادی گفت: این کارخانه بدلیل غبار سمی که ایجاد کرده بدون شک خسارت سنگینی به دامها، مراتع و حیات وحش منطقه وارد کرده است.

وی ادامه داد: در این خصوص پیگیریهای لازم را انجام دادیم و به مراجع قضایی و دولتی نامه نگاری کرده ایم اما تاکنون جوابی دریافت نکرده ایم.

زید آبادی اضافه کرد: اگر همین امروز نیز جلوی آلودگی گرفته شود تا چند سال دیگر بدلیل آلودگی منطقه تلفات دامی ادامه خواهد داشت زیرا منابع آبی، خاک و علوفه آلوده شده است.

شرکت مس خسارت دامهای تلف شده را پرداخت می کند

زید آبادی در خصوص وجود چاله های دفن دامهای تلف شده گفت: در این خصوص اطلاعی ندارم اما کارشناسان دامپزشکی در منطقه حضور دارند و دامهای تلف شده را کالبد شکافی می کنند و در صورت تائید مسمومیت شرکت مس غرامت لازم را پرداخت می کند.

وی با اشاره به اینکه شغل اصلی مردم این منطقه دامپروری است گفت: دامها پس از مسمومیت دچار زردی کبد می شوند و کلیه های دامها نیز از کار می افتد و درنهایت دام تلف می شود.

فرماندار شهربابک نیز در خصوص وضعیت این کارخانه به خبرنگار مهر در کرمان اظهارداشت: باید موضوع این کارخانه را به صورت شفاف برای مردم شرح دهیم تا بدانند چه اقداماتی برای رفع این مشکل انجام شده است.

حمید افضلی تصریح کرد: قبلا کارخانه ای ناقص در این منطقه احداث شده بود که آلودگیهایی را ایجاد کرده بود.

وی دلیل آلودگی را در 2 بخش دانست و گفت: یکی از مشکلات استفاده از الکتروفیلترهایی بود که برای این کارخانه ساخته نشده بود دومین مشکل عدم ساخت کارخانه اکسیژن در کنار این کارخانه بود که موجب اشتعال ناقص و تولید گاز سمی می شود که موجب شد در این مقطع حجم گازهای آلاینده نیز افزایش یابد.

آلودگی کارخانه ذوب مس کاهش یافته است

فرماندار شهربابک افزود: طی سالهای اخیر و با مدیریت جدید شرکت مس اقدامات خوبی در راستای حل مشکل در شهربابک صورت گرفته است و با قطعیت می توان گفت میزان آلودگی کارخانه کاهش یافته بطوریکه با چشم غیر مسلح و بدون آزمایش نیز می توان دریافت که آلودگی کاهش چشمگیر دارد.

این مسئول ادامه داد: نمی توان گفت 100 درصد آلودگی کنترل شده است اما میزان آلودگی به شدت کاهش یافته است و برخی تلفات و آلودگی موجود نیز ناشی از آلودگیهای سالهای گذشته است.

باید از مدیران وقت پرسید چرا این کارخانه را راه اندازی کرده اند

افضلی این سوال را مطرح کرد که چرا کسی برای پیگیری آلودگی مس سراغ سرچشمه نمی رود و همچنین چرا کسی دنبال مدیران وقت که این کارخانه را راه اندازی کرده اند نمی رود.

وی ادامه داد: حساسیت در شهربابک بدلیل غبار کارخانه است که خوشبختانه هم اکنون 70 تا 80 درصد کنترل شده است.

وی گفت: در گذشته هر چه حرف در این زمینه زده شده بود همه در حد شعار بود اما مدیریت جدید مس با کلنگ زنی و احداث کارخانه های اکسیژن و اسید در مجاورت کارخانه اصلی از غبار موجود استفاده صنعتی کرده است و با راه اندازی این دو کارخانه عملا آلودگی نزدیک به صد درصد متوقف خواهد شد.

در گذشته روزانه 40 راس دام در منطقه تلف می شد

فرماندار شهربابک ادامه داد: زمانی وقتی ماشین در این منطقه تردد می کرد غبار مس از سطح زمین بلند می شد درحال حاضر شاهد کاهش غبار هستیم در گذشته قبل از انجام این اقدامات روزانه 30 تا 40 راس دام تلف می شد اما هم اکنون این تعداد به 3 تا4 مورد در روز رسیده است که شرکت مس غرامت آنها را پرداخت می کند.

وی گفت: نباید صورت مسئله را پاک کنیم و این حقیقت است که آلودگی در گذشته روی داده است و امروز باید دنبال این باشیم که برای حل مشکل چه کنیم که در این زمینه هم گامها بزرگی برداشته شده است.

فرماندار شهربابک اضافه کرد: من تائید می کنم که تمام تلاش مسئولان مس در شهربابک رفع مشکل آلودگی است ضمن اینکه این کارخانه با هزار و 500 نفر اشتغالزایی نقش مهمی در اقتصاد منطقه دارد و حتی خود دامداران هم که تلفاتی در این زمینه داده اند راضی نیستند فعالیت این کارخانه متوقف شوند چون بچه های این افراد در کارخانه درحال فعالیت هستند.

وی ادامه داد: در واقع راحت ترین کار پاک کردن صورت مسئله و تعطیلی کارخانه است اما راه حل منطقی نیست و رفع مشکل آلایندگی باید در دستور کار قرار گیرد که کار مسئولان شرکت مس هم اکنون قابل دفاع است.

فرماندار شهربابک با اشاره به انکه گفته می شود این کارخانه مجوز ساخت از محیط زیست ندارد نز گفت: در واقع در زمان ساخت این کارخانه قانونی در راستای گرفتن مجوز وجود نداشت که این کارخانه بخواهد مجوزی در این راستا بگیرد.

وی ادامه داد: در حال حاضر هم مسئولان مس در راستا رعایت استانداردها تلاش می کنند.

آلودگی کشاورزی و دامپروری منطقه را تهدید می کند

این درحالی است چندی پیش نیز نماینده مردم شهربابک در خصوص وضعیت آلودگی خاتون آباد هشدار دارد.

مصطفی رضا حسینی در این زمینه گفت: طی سالهای گذشته هزاران راس دام در منطقه تلف شده و محیط زیست هم آلوده شده است و کشاورزی و دامپروری منطقه تهدید می شود.

استفاده از فیلتر کارخانه سیمان در کارخانه ذوب مس

وی ادامه داد: در این کارخانه از فیلترهای کارخانه سیمان بجای الکتروفیلترهای تخصصی این کارخانه استفاده شده است و طی سالهای گذشته به تدریج آلودگی افزایش یافته است.

وی خواستار فع نقص این کارخانه شد و گفت: در صورتیکه بارندگی مطلوبی در منطقه روی بدهد بعد از بارندگی طی چندین سال بعد می توان امیدهایی در راستای آغاز مجدد کشاورزی در منطقه داشت.

آلودگی 28 برابر استاندارد جهانی است

رئیس دادگستری شهربابک نیز در اظهار نظری که از سوی روابط عمومی دادگستری کرمان منتشر شد گفت: کارخانه ذوب مس خاتون آباد روزانه سیصد میلیون ریال سرمایه ملی را در هوا پخش می کند.

غلامرضا محمدی پور افزود: کارشناسان محیط زیست این میزان آلودگی را 28 برابر استاندارد جهانی اعلام کرده ومقدار ذرات خروجی نیز 30 برابر حد استاندارد است.

وی گفت: بدلیل استفاده از فیلترهای غیر استاندارد روزانه 8 تن غبار آلاینده توسط این کارخانه در هوا پخش می شد که قریب 50 درصد آن را گرده های مس تشکیل می دهد.

وی گفت: با بررسی انجام شده ارزش ریالی این میزان مس روزانه سیصد میلیون ریال است که به عنوان ثروت ملی در هوا پخش می شود و ضمن خسارت اقتصادی، باعث آلودگی محیط و بیماری مردم، گیاهان و حیوانات می شود.

محمدی پور با اشاره به اینکه پرونده ای نیز در همین رابطه در دادگستری شهرستان مفتوح است، گفت: دستگاه قضایی همواره بنا بر تعامل و رفع مشکلات بانگاه غیر قضایی داشته و اگر احساس شود شیوه های برخوردی و قضایی کار ساز است از آن استفاده خواهد کرد.

آلودگی کارخانه ذوب مس خاتون آباد برطرف می شود

وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در جریان سفر دور سوم هیئت دولت به استان کرمان در جلسه شورای اداری این شهرستان با اشاره به آلایندگی کاخانه ذوب مس خاتون آباد گفت: با توجه به میزان آلایندگی کارخانه، رفع آلایندگی این واحد صنعتی ضروری است.

مرضیه وحید دستجردی افزود: کارخانه ذوب مس خاتون آباد مشکلاتی را در خصوص آلایندگی محیط زیست ایجاد کرده است که در خصوص رفع این مسائل پیگیری لازم را انجام می دهیم.

وی رفع آلایندگی این کارخانه را در راستای بهداشت محیط ضروری دانست.

دستجردی گفت: در راستای حل این مشکل بزودی کارخانه اسید و اکسیژن در این منطقه تاسیس می شود که در کاهش آلودگی تاثیرگذار خواهند بود.

وزیر بهداشت در این زمینه اظهار نظر نکرده که فعالیت این کارخانه طی سالهای گذشته روی سلامتی ساکنان شهربابک چه تاثیری گذاشته است.