1+5 چگونه جایگزین آژانس هسته‌ای شد
برگرفته از ماهنامه خواندنی شماره 72، صفحه 5
دولت به اصطلاح اصلاحات، دانسته (به باور نویسنده) و یا نادانسته (در برداشت رسمی از مساله)، گفت‌وگوهای ایران با کارگزاری (آژانس) بین‌المللی هسته‌ای را به گفت‌وگوهای 1+5 کشاند. بدین‌سان دانسته (خدا کند نادانسته)، ایران را به زمین مبارزه‌ی بسیار سخت و نادل‌پسند کشاندند که هنوز پی‌آمدهای آن بر روی سیاست خارجی میهن ما، سنگینی می‌کند.
می‌گویند یک دیوانه سنگی را به چاه می‌اندازد که صد عاقل نمی‌تواند آن را بیرون آورد. اگر کسانی که این کار را با ملت و مردم ما کردند، راستی دیوانه‌اند، چرا آنان را به تیمارستان نمی‌سپرید و اگر «عاقل»اند، چرا به عنوان خاین آن‌ها را به محاکمه نمی‌کشید؟!
اما به هر حال کاری است که شده. اگر پنج کشور دارنده‌ی حق وتو را طرف گفت‌وگو قرار دادند، کشور آلمان در این میان، چه محملی دارد؟ آیا این امتیاز را به اصطلاح اصلاح‌طلبان به خاطر «کوره‌های آدم‌سوزی» یا تسلیم بلاشرط در نبرد دوم جهانی به آنان دادند، یا «چیزهای رد و بدل شده است». به هر حال این مساله هم بسیار قابل بررسی است. اما تا اینجا که دیده شده است، تنها «آفتابه دزد»ها کیفر می‌بینند و چون این ندانم‌کاری یا خیانت در حد «آفتابه» نیست، از پی‌گیری، پی‌جویی، چاپ عکس در روزنامه و زندان و... خبری نیست.
خواندنی در چندین شماره‌ی پیش هم به این مساله اشاره کرد که یک راه موثر برای متعادل کردن موضع 1+5، گام بسیار ضروری حذف آلمان از این گروه است که هیچ محملی در این زمینه ندارد. اگر آلمان می‌تواند باشد، چرا کشورهای دیگر نمی‌توانند باشند؟
مساله‌ی دیگر این است که به هیچ‌وجه نباید زیر بار گفت‌وگو در کشور خصم یعنی اسلامبول رفت. پافشاری 1+5 بر روی گفت‌وگو در اسلامبول، برای آن است که آن‌ها در آن‌جا امکان‌های شنود، دید از راه دور و جاسوسی گسترده در اختیار دارند و دیگر این‌که برای «چاکر ورشکسته»، اعتباری و حتا درآمدی دست و پا کنند.
اجبار 1+5 به اجلاس بغداد و مسکو، راهبرد درستی بود و آن‌ها برای کشاندن گفت‌وگوها به اسلامبول، اجازه ندادند که هیچ پیش‌رفتی در گفت‌وگوها به دست آید و در حقیقت بهترین موقعیت ایران یعنی گفت‌وگوها در بغداد را به بن‌بست کشاندن و همین کار را در مسکو تکرار کردند.
از سوی دیگر، باید توجه داشت که با وجود آلمان، ابتکار عمل در 1+5 در دست غرب است و آن‌ها با تبلیغات گسترده در پی الغای این «دروغ» به توده‌های غربی و حتا جهانی هستند که ایران در پی دست‌یابی به راه‌حل نیست.
در حالی که ایران پیشنهادهای مشخص خود را داده است؛ اما آن‌ها با کارشکنی، جنجال‌آفرینی تبلیغاتی و بهره‌گیری از همه‌ی امکان‌های گسترده‌ای که دارند، می‌خواهند به افکار عمومی جهانیان این‌گونه تفهیم کنند که گناه عدم موفقیت گفت‌وگوها، به دوش ایرانی‌هاست.
در برابر این تلاش گسترده، دستگاه دیپلماسی ایران، سخت کم کار است و ساکت. دستگاه دیپلماسی کشور گمان می‌کند که هر از گاهی حضور سخن‌گوی وزارت امور خارجه در برابر خبرنگاران (آن‌هم با بیشینه‌ی خبرنگاران داخلی)، برای خنثی کردن تبلیغات گسترده‌ی غرب بسنده است.
حتا پرس تی‌وی (press tv) فرستنده‌ی تلویزیونی جمهوری اسلامی در این‌زمینه بسیار کم‌کار و کم‌اثر است. هم‌چنین فرستنده‌ی ماهواره‌ای عربی‌زبان «العالم» و فارسی‌زبان «جام‌جم» در این زمینه بسیار بی‌تفاوت عمل می‌کنند و کمتر روشن‌گری‌هایی در این زمینه به چشم می‌خورد. سفارت‌خانه‌های جمهوری اسلامی نیز در سرتاسر جهان نیز در این زمینه به پیروی از وزارت خارجه‌ی متبوع خود، هیچ‌گونه تلاشی از خود نشان نمی‌دهند. کمتر شنید می‌شود که سفارت‌خانه‌های مزبور، گفت‌وگوی مطبوعاتی تشکیل‌دهند و یا در روزنامه‌ها و دیگر دستگاه‌های ارتباط جمعی در زمینه‌ی پیشنهادهای شخصی ایران به 1+5 و آمادگی کشور برای رسیدن به یک راه‌حل عادلانه و عدم آمادگی 1+5 پذیرش به این راه‌حل، گامی برداشته باشند.
دستگاه دیپلماسی کشور نیازمند یک کوشش فراگیر در این زمینه است و می‌بایست با همه‌ی توان در این زمینه اقدام کند. مبارزه پی‌گیر است و کوشش نیز باید پی‌گیر باشد.
با این روش و این «باری به هر جهت»، شورای امنیت ملی، دبیر شورا و دیگر دستگاه‌های دخیل در سیاست خارجی ایران، می‌بایست در این زمینه پی‌گیر در تلاش باشند. در درون کشور با نماینده‌ی رادیو – تلویزیون‌ها و جراید معتبر جهان به گفت‌وگو بنشینند و روشن‌گری کنند. سفارت‌خانه‌ها در هر کجای جهان که هستند در این زمینه پی‌گیر نشست مطبوعاتی برپاکنند و بکوشند تا نظرات به حق ایران در مطبوعات حوزه‌ی فعالیت آن‌ها منعکس گردد.
باید در زمینه‌ی حقوق مسلم هسته‌ای ایران بیش از پیش کوشش به عمل آید.
آیا همه‌ی مردم ایران از قرارداد منع تولید و پخش جنگ‌افزارهای هسته‌ای (NPT) آگاهی لازم دارند، آیا ما به اندازه‌‌ی کافی کوشش کرده‌ایم تا دست‌کم مردم 1+5 از مفاد آن آگاه گردند. آگاهی مردم ما و مردم جهان، مهم‌ترین پشتوانه‌ی پیروزی ملت ما در این مبارزه است. هر چه مردمان بیش‌تر به مفاد این قرارداد (به زبان ساده) آگاه گردند، بیش از پیش حق را به ملت ایران خواهند داد.
دستگاه دیپلماسی کشور برای مواقع صلح و آرامش شاید کافی و مناسب باشد؛ اما برای موقعیت کنونی کشور از کارآیی لازم برخوردار نیست. ملت ایران در جبهه‌های گوناگون درگیر است و دستگاه دیپلماسی کشور باید در حد این «نبرد» تجهیز و آماده گردد.
