بوشهر، میزبان صدها معمار - معماری جای هوسرانی معمار نیست
خبرگزاری میراث فرهنگی – گروه میراث فرهنگی - عضو شورای سیاست‌گذاری کارگاه فهم معماری ایران از پنجره بوشهر در نخستین میزگرد این کارگاه گفت:« عملی که انسان انجام می‌دهد یا انگیزه حسی دارد، یا انگیزه عقلی. اگر ما انگیزه معماری کردن و تولید اثر معماری را در حوزه علایق شخصی و یک نوع هوسرانی بدون توضیح تعریف کنیم، این انگیزه حسی است و یک امر شخصی برای معمار است و تمام تعهدات معمارانه در قبال جامعه را به امری ثانویه تبدیل می‌کند.مهدی حجت تاکید کرد:« آیا می‌شود کسی به عنوان مریض نزد پزشک برود و پزشک بگوید من شخصا به پنی‌سیلین خیلی علاقه‌مندم، پس 4 تا پنی‌سیلین برای شما می‌نویسم؟پزشک با علاقه کاری ندارد. پزشک دارو را برای بدن بیمار باید تشخیص بدهد.یک معمار هم باید تمام ارزش‌های زیبایی‌شناسانه و تمام خواست‌ها و نیازها ی روحی و روانی و مادی شما باید برآورده شود.»
او گفت:« زیبایی‌شناسی را مخصوصا اول می‌گویم که کسی فکر نکند ضدزیبایی‌شناسی و عملکردگرا صحبت می‌کنم.»
عضو هیات علمی دانشگاه تهران با تاکید بر این که معمار باید پاسخگوی شما باشد، گفت: «من دلم می‌خواهد» حرف جدیدی است که یک عده در معماری می‌زنند و معماری را از ساحت واقعی مسوولانه خودش خارج کرده و به حوزه‌ای می‌برند که معماری را به یک بازی تبدیل می‌کند.
« کارگاه فهم معماری ایران از پنجره بوشهر»، در این نشست دکتر مهدی حجت، عضو هیات علمی دانشگاه تهران، دکتر ناصر نوروززاده چگینی استاد مدعو دانشگاه شهید بهشتی و دکتر محمدرضا رحیم‌زاده عضو هیات علمی دانشگاه شهیدبهشتی، در کافه خبر حضور داشتند.
درک معماری، با حضور ممکن است
مهدی حجت در این میزگرد، تلاش رسانه‌ای برای استعلای معماری کشور را ستود گفت:« حرکت‌های این چنینی و حرکت‌هایی مانند کارگاه فهم معماری ایران از پنجره بوشهر یک ضرورت فوق‌العاده مهم برای نجات معماری کشورمان از بیراهه‌ای که دچارش شده است.»
عضو هیات علمی دانشگاه تهران با اشاره به اهمیت معماری ایرانی تاکید کرد: تقریبا هر کتاب معماری عمومی که در جهان درباره معماری جهان نوشته شده است، ناگزیر به معماری ایران مراجعه می‌کند و از افتخارات معماران گذشته ایران سخن می‌گوید.
او ادامه داد: «در سطوح مختلف این خواست اجتماعی مطرح شده است که معماری ما باید به ریشه‌های خود برگردد و دارای هویت شود. اما عملا راهکار روشنی ندارد.»
حجت تلاش برای رسیدن به راهکار عملی را ضروری دانست و تاکید کرد: در شرایط کنونی که کشور ما نیاز دارد بناهای گوناگون و تاسیسات مختلف ساختمانی را با سرعت ایجاد کند، و این ادعا را هم دارد که انقلاب اسلامی یک نوع رنسانس فرهنگی است، احتیاج داریم که بدانیم چه می‌کنیم.
او ادامه داد: «برای این دانستن فکر کردیم که راهی بهتر از این نیست که ما دانشجوهای‌مان را در محضر معماری حاضر کنیم. تا عملا چیزی را لمس کنند که مدعی هستیم از افتخارات ماست.»
عضو شورای سیاست‌گذاری کارگاه فهم معماری ایران از پنجره بوشهر تاکید کرد: «معماری از جنس گفت‌و شنود نیست. معماری از جنس حضور است. باید حتما در آن حاضر شد و آن را لمس کرد. »
حجت گفت:« به این ترتیب با همه مشکلاتی که انتقال حدود 300 نفر به شهری که نه خیلی بزرگ باشد و نه خیلی کوچک، وجود دارد، دانشجویان و دانش‌آموختگان معماری را به شهرهای مختلف کشور می‌بریم، آنها را با آن حوزه فرهنگی آشنا می‌کنیم و محصولاتی را از آنها طلب می‌کنیم که پاسخگوی آن ضرورت معماری دیروز و امروز باشد.»
باید یادگرفتن را بیاموزیم
محمدرضا رحیم‌زاده درباره ساختار آموزشی کارگاه فهم معماری ایران از پنجره بوشهر تاکید کرد: قالب کلی برگزاری این رویداد که کارگاه است، باعث می‌شود که همه در مقام آموزگار و هم‌زمان درمقام فراگیرنده هستند.
این عضو هیات علمی دانشگاه شهیدبهشتی گفت: «کارگاه فهم معماری دوره آموزشی نیست بلکه همه می‌آیند تا یادگرفتن را بیاموزند. مهم‌ترین چیزی که ما باید بیاموزیم و به ویژه دانشکده‌های معماری به آن نیاز دارند این است که ما یادگرفتن را بیاموزیم.»
گذشته، آیینه تجربه‌های مردم است
ناصر نوروززاده چگینی هم در ادامه میزگرد میز گرد اعضای شورای سیاست‌گذاری کارگاه فهم معماری ایران از پنجره بوشهر، با بیان این که نیازمند حفاظت و حمایت از سرزمین‌مان هستیم، تاکید کرد: ضرورت حفظ و حمایت از آب و خاک یک ضرورت اساسی است.
این استاد باستان‌شناسی و مطالعات معماری، درباره نگاه به گذشته معماری تاکید کرد:« ما به گذشته نگاه می‌کنیم تا ببینیم تجربیات ساکنان این سرزمین - اکنون بوشهر-، در حفاظت از سرزمین‌های‌شان چگونه اتفاق افتاده است.
دکتر چگینی با بیان این که گذشته، آیینه تجربه‌های مردم است، گفت: معماری و محلی که مردم سکونت می‌کنند، کالبدی است که نحوه به خدمت گرفتن آن و تعامل و همراهی مردم با فضای زندگی شان سال‌ها در آن کالبد تجربه شده است.»
ما می‌خواهیم راه ورود به تجربیات و ارزش‌هایی را پیدا کنیم که مردم در گستره زمان‌ها و دوران‌هایی که بر آنها گذشته، به دست آورده‌اند و این را از طریق مطالعه رفتارهایی که به صورت آثار معماری بروز کرده، به دست می‌آوریم.
فاصله بین ضوابط شهری و نیازهای انسانی
حجت در ادامه این میزگرد با اشاره به فاصله ضوابط موجود شهری با نیازها و الزامات انسانی گفت: «در گذشته و در جوامع سنتی یک نوع توافق ناگفته وجود داشته که مردم عموما بر اساس آن عمل می‌کرده اند و به این ترتیب یک انضباط ارگانیک در جامعه و در شهر و مظاهر فرهنگی دیگر ایجاد می‌شده است.»
او ادامه داد:« در بسیاری از شهرهای دنیا این ضوابط و قواعد است که اجازه نمی‌دهد هرکسی هر مصالحی در هر بنایی با هر ارتفاعی و با هر ابعادی از پنجره بسازد. پس آن انضباط به جای این که ذاتی باشد و از درون جامعه بجوشد، به صورت قانون مدنی به نحوی به مردم القا می‌شود.»
این استاد ایرانی معماری ادامه داد: «دانشجویانی و دانش‌آموختگان معماری که تصور می‌کنند همه راه حل معماری این است که ضوابط شهرسازی در دولت‌ها و شهرداری‌ها نوشته شود، وقتی به کارگاه فهم معماری در محیطی مانند بوشهر می‌روند، وارد دنیایی تازه‌ای می‌شوند که با عدم بلوغ در شهر خودشان متفاوت است و در عین ناهماهنگی انسانی یک شهر انسانی ساخته شده است.جایی را می بینند که در زمانی که تکنولوژی و امکانات این قدر نبود، این همه زیبایی، این همه آرامش، این همه هارمونی و ارتباطات معقول در آن به وجود آمده است.»
بوشهر، میزبان صدها معمار
کارگاه فهم معماری ایران از پنجره بوشهر هفتمین کارگاه از سلسله کارگاههای فهم معاری ایران است که بهار 91 در شهر بوشهر برگزار می‌شود. پیش از این نیز این کارگاه به اصفهان، کاشان، شوشتر، گرگان و بیرجند سفر کرده است.
شهر بوشهر 26 تا 31 فروردین 91 میزبان صدها معمار، دانشجو و دانش‌آموخته معماری است که در قالب کارگاه فهم معماری ایران از پنجره بوشهر، برای بررسی ظرف زندگی مردم آن سرزمین به کرانه خلیج فارس سفر خواهند کرد.
هم اکنون بیش از 100 نفر از اعضای شورای سیاست‌گذاری، شورای راهبردی، کارگروه علمی، کارگروه فرهنگی و هنری، کارگروه اجرایی و سایر بخش‌های دبیرخانه کارگاه فهم معماری ایران از پنجره بوشهر، برای برگزاری هرچه بهتر بزرگترین کارگاه معماری مشغول فعالیت هستند.
